Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Fokker S.14 Machtrainer

Historie

Na de tweede wereldoorlog werd de N.I.V. (Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling) opgericht.

Een van de eerste opdrachten was het ontwerpen van een straaltrainer. Dit resulteerde in de Fokker S-14. Het was de eerste zuivere straaltrainer ter wereld. Tot dan toe werden de straaltrainers gebaseerd op een bestaand straaltoestel. Eén van de argumenten voor de ontwikkeling was dat men de overgang van propellertoestel naar straalvliegtuig te groot achtte. De S-14 was een stabiel, eenvoudig te vliegen toestel met lage onderhoudskosten.
Op 19 mei 1951 was het prototype, K-1 gereed voor de eerste vlucht. Fokker’s chef-invlieger, Gerben Sonderman zou het toestel in vliegen, maar deze merkte dat de hoofdlandingsgestel niet geheel inklapte en maakte meteen een voorzorgslanding. Na enkele uren sleutelen was het probleem verholpen en werd het testprogramma uitgevoerd. Nu echter kwam het landingsgestel niet naar buiten. Sonderman maakte een buiklanding op het gras naast de baan.
Op 15 juli 1951 stond het prototype op de Fokker-stand op de Parijse Luchtvaart-salon opgesteld. Het was voorzien van een Rolls Royce Derwent V straalmotor van 1575 kg stuwdruk. In 1952 werd door de KLu een bestelling van 20 stuks geplaatst. Ook vanuit het buitenland was interesse, zoals Zweden.

Ook verwierf Fairchild de licentierechten en zouden er vijftig aan Brazilië worden geleverd, waarvan er vijfenveertig door de Braziliaanse Fokkervestiging zouden worden gebouwd. Mede door het Amerikaanse MDAP werd de markt overspoeld met Lockheed T-33 straaltrainers, daarmee de kansen voor de Fokker S-14 tot nul reducerend.
Mede door het op de markt komen van de Fouga Magister, maakte de S-14 geen kans meer voor de voorgezette opleiding.
Men besloot het prototype uit te rusten met de krachtiger Rolls Royce Nene 3 van 2315 kg stuwdruk. Het toestel kreeg hierdoor wat hogere prestaties en zou daardoor beter geschikt zijn voor de gevorderden opleiding.
Deze uitvoering, bekend als Machtrainer II maakte op 23 oktober 1953 de eerste vlucht. Ondanks alle lovende rapporten over dit toestel werden helaas geen orders geplaatst.
Het toestel kwam op 21 augustus 1961 in dienst als PH-XIV bij het Nationaal Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium. Later kwam het toestel als K-1 terecht in het Aviodome op Schiphol, later Aviodrome op vliegveld Lelystad en is daar nu nog te bewonderen.

 

Technische gegevens
Afmetingen:
Lengte: 13,3 m Spanwijdte: 12 m 
Hoogte: 4,7 m Vleugeloppervlak: - m2 
Gewichten:
Leeggewicht: 3765 kg Max. startgewicht: 5350 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 730 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: - km/u    
Vliegbereik: 900 km Plafond: 11 125 m
Overig:
Motortype: Eén Rolls Royce Derwent 8 van 1588 kg stuwdruk.
Bemanning: Eén instructeur en één leerling
Bewapening: Geen