Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Fokker C.V en C.VI

Historie

De ontwikkeling van de Fokker C.V is tot op zekere hoogte terug te voeren op de Fokker C.I.

Deze, oorspronkelijk twee-zitsversie van de Fokker D.VII werd nog tijdens de Eerste Wereldoorlog ontwikkeld. De LVA had contracten met Trompenburg, die onder andere de Farman HF.22 en ook de Nieuport 11 in licentie had gebouwd, voor de levering van V.3 jagers en V.4 verkenners. Trompenburg bleek echter niet meer in staat om deze toestellen te leveren en opperde om in plaats daarvan de Fokker D.VII en Fokker C.I te leveren.

De C.I bleek in het gebruik een robuust en betrouwbaar toestel te zijn en Fokker ontwikkelde in 1922 dan ook de Fokker C.IV, een duidelijk groter toestel. Nieuw voor die tijd was dat het toestel met verschillenden motoren werd aangeboden en daarnaast was er ook keuze uit vleugelcombinaties van drie verschillende spanwijdtes.
De Fokker C.IV bleek mede hierdoor commercieel succesvol te zijn.

Naar aanleiding van een aanvraag van de LVA (in 1923) voor een tweepersoonsvliegtuig dat zou moeten voldoen als jachtvliegtuig, aan zowel Fokker als aan de NVI, die de Koolhoven FK.31 aanbood, bood Fokker aanvankelijk een aangepaste versie van de Fokker C.IV aan, de Fokker D.C.I, die een spanwijdte van 11.45 m had. Dit toestel bleek tijden testvluchten superieur ten op zichte van de FK.31, maar werd door de LVA toch niet geaccepteerd. Wel werden tien stuks aangeschaft door de ML.KNIL.
Dit toestel werd echter niet geaccepteerd door de LVA en na veel problemen met het prototype van de FK.31 (die men toch eerst uitgebreid wilde beproeven), kreeg Fokker opdracht om een nieuw tweepersoonstoestel, uitgerust met de toen nieuwe Hispano-Suiza V-12 motor, te bouwen. Fokker had hiervoor dit begin 1924 al een voorstel ingediend.

Eind november 1924 was het prototype gereed. Op 1 december 1924 vonden de testvluchten van zowel de Fokker C.V en de (al twee jaar in ontwikkeling zijnde) NVI FK.31, plaats op Soesterberg . De Fokker C.V bleek veruit superieur ten opzichte van de FK.31.

De C.V had zeer duidelijk overeenkomsten met de Fokker C.I en C.IV. Zowel de vleugels als de staartvlakken kwamen met elkaar overeen. Wel was de cockpit vergeleken met die van de C.IV verbeterd. De romp was nog wel vrij plomp.

Na de eerste beproevingen werden er allerlei wijzigingen aan het prototype doorgevoerd.
De romp werd opnieuw ontworpen en werd zo'n 20 cm slanker. Dit kwam de prestaties ten goede.

Ook de C.V werd aangeboden met verschillende motoren en met drie verschillende vleugelcombinaties. Tijdens de ontwikkeling werden allerlei zaken onderzocht en beproefd, onder andere verschillende landingsgestellen, en ook met de vleugelopstelling werd geëxperimenteerd.

Mede naar aanleiding van ontwikkelingen in de Vs ontwikkelde Fokker voor de Fokker D.XIII een anderhalf dekker met een tapse vleugel met een nieuw vleugelprofiel. Deze bleek dermate succesvol dat ook voor de Fokker C.V een nieuwe vleugel werd ontwikkeld.
Het middenstuk was recht, daarna volgde een deel met afnemende koorde; de vleugel eindigde in ronde tips. Daarnaast staken de roeren staken niet meer uit. Deze nieuwe vleugelcombinatie werd D-cel genoemd. Ook werd een set met grote spanwijdte ontwikkeld, de E-cel. De drie brandstoftanks waren in de vleugel ondergebracht. Twee stuks in de middensectie en de derde links van het midden. Ter versteviging van de vleugel werden ter plaatse van de tanks een aantal verstevigingsribben aangebracht.

Omwille van standaardisatie besloot men bij Fokker om de Fokker C.V alleen nog maar met de D- of met de E-cel te produceren.

 

Versies.

Ook de C.V werd aangeboden met verschillende motoren en met drie verschillende vleugelcombinaties. De spanwijdten bij de A-, B- en C-versie hieronder zijn inclusief de buiten de vleugel stekende rolroeren.

Fokker C.VA:
dit was de tactische verkenner met een spanwijdte van 12 m.
Fokker C.VB:
dit was de strategische verkenner met een spanwijdte van 13,3 m.
Fokker C.VC:
dit was de lichte bommenwerper met een spanwijdte van 14,6 m.
  • Fokker C.VW: een uitvoering met drijvers, die voor de MLD werd gebouwd en beproefd.
Fokker C.VD:
dit was een jager/tactische verkenner met nieuwe tapse vleugels en een spanwijdte van 12,50 m.
Fokker C.VE:
dit was de lichte bommenwerper/strategische verkenner met nieuwe tapse vleugels en een spanwijdte van 15,30 m.

 

 

Technische gegevens Fokker C.VC (MLD)
Afmetingen:
Lengte: 9,32 m Spanwijdte: 14,63 m
Hoogte: 3,38 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: - kg Max. startgewicht: - kg
Prestaties:
Max. snelheid: 225 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 205 km/u    
Vliegbereik: 1000 km Plafond: 5500 m
Overig:
Motortype: Eén Lorraine-Dietrich 12-Wv van 400 pk.
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: -

 

Technische gegevens Fokker C.VW (MLD)
Afmetingen:
Lengte: 9,5 m Spanwijdte: 14,63 m
Hoogte: 3,5 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1250 kg Max. startgewicht: 2450 kg
Prestaties:
Max. snelheid: - km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: - km/u    
Vliegbereik: - km Plafond: - m
Overig:
Motortype:

Eén Hispano-Suiza van 450 pk

Het prototype: één Liberty van 400 pk

Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: -

 

Technische gegevens Fokker C.VD (ML-KNIL)
Afmetingen:
Lengte: 9.53 m Spanwijdte: 12,50 m
Hoogte: 3,3 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1250 kg Max. startgewicht: 2450 kg
Prestaties:
Max. snelheid: - km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: - km/u    
Vliegbereik:   Plafond: - m
Overig:
Motortype: Eén Curtiss Conqueror.
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: -

 

Technische gegevens Fokker C.VI (LVA) Hispano-Suiza 51-12Jb
Afmetingen:
Lengte: 9.53 m Spanwijdte: 12,50 m
Hoogte: 3,3 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1250 kg Max. startgewicht: 1822 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 225 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 205 km/u    
Vliegbereik: 1000 km Plafond: 5500 m
Overig:
Motortype: Eén Hispano-Suiza 51-12Jb van 350 pk
Propellerdiameter 2,72 m
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: Eén vaste voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers-mitrailleur; één beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen.

 

Technische gegevens Fokker C.V (LVA) Hispano-Suiza 52-12Hb
Afmetingen:
Lengte: 9.53 m Spanwijdte: 12,50 m
Hoogte: 3,3 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1315 kg Max. startgewicht: 1915 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 246,5 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 205 km/u    
Vliegbereik: 1000 km Plafond: 6400 m
Overig:
Motortype: Eén Hispano-Suiza 52-12Hb van 450 pk
Propellerdiameter 2,72 m
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: Twee vaste, voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers-mitrailleurs; één beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen.

 

Technische gegevens Fokker C.V (LVA) Jaguar IV
Afmetingen:
Lengte: 9.45 m Spanwijdte: 12,50 m
Hoogte: 3,3 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1135 kg Max. startgewicht: 1712 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 225 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 205 km/u    
Vliegbereik: 1000 km Plafond: 5600 m
Overig:
Motortype: Eén Armstrong-Siddeley Jaguar IV van 425 pk
Propellerdiameter 2,72 m ?
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: Twee vaste, voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers-mitrailleurs; één beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen.

 

Technische gegevens Fokker C.VD (LVA): Hispano-Suiza 57-12Mb
Afmetingen:
Lengte: 9.62 m Spanwijdte: 12,50 m
Hoogte: 3,3 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1250 kg Max. startgewicht: 1822 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 225 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 205 km/u    
Vliegbereik: 1000 km Plafond: 5500 m
Overig:
Motortype: Eén Hispano-Suiza 57-12Mb van 575 pk
Propeller-diameter: 2,80 m
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: Eén beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen.

 

Technische gegevens Fokker C.V (LVA; Gemoderniseerd): Rolls-Royce Kestrel XI of IIB
Afmetingen:
Lengte: 9.30 m Spanwijdte: 12,50 m
Hoogte: 3,3 m Vleugeloppervlak: 46,1 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1250 kg Max. startgewicht: 1822 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 225 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 205 km/u    
Vliegbereik: 1000 km Plafond: 5500 m
Overig:
Motortype: Eén Rolls-Royce Kestrel XI van 630 pk.
Eén Rolls-Royce Kestrel IIB van 530 pk
Propeller-diameter: 3,20 m
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: Eén beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen.

 

Technische gegevens Fokker C.VE (MLD)
Afmetingen:
Lengte: 9.53 m Spanwijdte: 15,30 m
Hoogte: 3,58 m Vleugeloppervlak: 39,3 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1250 kg Max. startgewicht: 2450 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 252 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 184 km/u    
Vliegbereik: 770 km Plafond: 5500 m
Overig:
Motortype: Eén Hispano-Suiza 51-12Ha van 450 pk
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter
Bewapening: Eén vaste voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers mitrailleur; twee beweegbare 7.9 mm Lewis mitrailleurs voor waarnemer/bommenrichter; een beweegbare, door (en luik in de romp-bodem vurende) 7.9 mm  mitrailleur;  100 kg bommen.