Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Historie

De Lockheed Starfighter werd ontworpen naar aanleiding van een bezoek van Kelly Johnson aan de Amerikaanse troepen Korea. Uit gesprekken bleek dat de vliegers een vrij klein, licht vliegtuig met hoge prestaties wensten.

Na studies van een aantal voorstellen werd gekozen voor het Lockheed L286 ontwerp, uitgerust met de Wright J79 straalmotor.

Dit ontwerp er in november 1952 aan de USAF voorgelegd. Deze toonde dusdanige interesse dat een ‘General Operating Requirement” voor een lichtgewicht jachtvliegtuig werd geschreven.

Lockheed ontving uiteindelijk in maart 1953 opdracht voor de bouw van twee prototypen, aangeduid als XF-104. De mock-up was klaar in april1954. Het eerste prototype was begin 1954 gereed, maar was uitgerust met de Wright J65 motor (een licentieversie van de Armstrong-Siddely Sapphire straalmotor). De eerste vlucht werd gemaakt op 4 maart 1954.  Het tweede prototype had de krachtiger J65-W6 met naverbrander en was ook voorzien van het M61 snelvuurkanon.

Tijdens proeven met het kanon ging het tweede prototype in april 1954 verloren; het eerste prototype verongelukte in juli 1957.

De eerste pre-productiemachines, aangeduid als YF-104 werden vooral gebruikt voor testen en evaluatie en waren, vergeleken met de prototypen langer en voorzien van de nieuwe General Electric J79 GE3 motor; verder was het landingsgestel aangepast en ook waren de luchtinlaten gewijzigd.

Het eerste toestel werd afgeleverd in december 1955.

Gedurende deze test werden onder meer problemen met naverbrander van de J79 motor geconstateerd en werd ook het airframe versterkt. Vertraging in de ontwikkeling werd opgelopen door de eis dat sidewinders moesten worden gebruikt.

De eerste productieversie was de F-104A, die was uitgerust met een General Electric J79-GE3B straalmotor.

Versies.

XF-104:
Het prototype, uitgerust met een Wright J65 straalmotor (de beoogde J79 was op dat moment nog niet beschikbaar).
YF-104A:
pre-productie uitvoering. 17 stuks gebouwd voor test-doeleinden voor de USAF.
F-104A:
Eerste productie versie, ontworpen als luchtverdedigingsjager. 153 stuks gebouwd.
  • GF-104A:aanduiding van toestellen die gebruikt werden voor beproeving van J79 motoren.
  • NF-104A:drie aangepaste toestellen met een extra 6LR-1212/AR-2 raketmotor van 27 KN. Verder wat grotere vleugels en staart. Gebruikt voor training van astronauten.
F-104B:
Trainerversie van de F-104A interceptor, vergroot richtingsroer en vin; geen kanon en kleinere interne brandstof-capaciteit; 36 stuks gebouwd.
F-104C:
77 stuks van de jachtbommenwerper versie en uitgerust met een nieuwere versie van de General Electric GE7 motor. Verder kon het toestel in de lucht worden bijgetankt.
F-104D:
trainer-versie van de F-104C om vliegers te trainen voor TAC taken. 21 stuks gebouwd.
F-104F:
30 stuks van een versie van de F-104D, gebouwd voor Duitsland om toekomstige F-104G vliegers te trainen.  Ze hadden wel de nieuwere motor van de F-104G, maar de radar was achterwege gelaten en ze konden niet operationeel worden gebruikt.
F-104G:
Dit was een langere, versterkte versie van de F-104C  met de langere staartsectie van de F-104B en F-104D en verder een versterkt landingsgestel; Uitgerust met de J79-GE11A. 1320 stuks gebouwd.  Er waren twee basis-uitvoeringen de FB (fighter bomber) en de AWX (All-Weather Interceptor).
  • F-104G-CCV: Een door MBB aangepast toestel voor manoeuvreerbaarheidstesten (CCV = Computer Controlled Vehicle). De verkregen informatie werd onder meer gebruikt bij de ontwikkeling van de Tornado en de Eurofighter.
  • RF-104G: 183 stuks van een special verkenningsversie. Vlak achter het voorwiel was een camera-bay met een drietal KS-67A camera’s. Het kanon was daartoe verwijderd. De Nederlandse en Italiaanse verkenners werden later aangepast voor gebruik van de Orpheus verkenningspod.
TF-104G:
De ongewapende trainerversie van de F-104G. 220 stuks gebouwd.
  • TF-104G-M:(in de jaren negentig) Opgewaardeerde Italiaanse versie die meer overeenkwam met de F-104S.
F-104J:
210 stuks van een Japanse versie van de F-104G, ontwikkeld en gedouwd voor de JASDF.
F-104DJ:
Trainerversie van de F-104J, met beperkte mogelijkheid tot het meevoeren van bewapening. 20 stuks gebouwd.
F-104N:
Drie stuks van een voor NASA gebouwde versie [zonder militaire uitrusting] voor training van astronauten en onderzoek naar hoge snelheden.
F-104RB:
een special civiele versie voor recordvluchten, gebouwd in 1977, maar crashte al in 1978.
F-104S:
Door FIAT ontwikkelde verbeterde versie van de F-104G. Door toepassing van de krachtiger General Electric GE-19 straalmotor waren onder andere de luchtinlaten aangepast; extra staartvinnen voor stabiliteit; mogelijkheid tot gebruik van Sparrow raketten en verbeterde avionica. 246 stuks gebouwd, twee F-104Gs werden gebruikt als prototype.
CF-104A:
Omgebouwde F-104A met F-104G staartsectie, gebruikt als prototype om de voor de CF-104 specifieke avionica te testen.
CF-104:
Canadese versie van de F-104G, voorzien van de General-Electric J79 GE7 uit de F-104C. Er werden 200 stuks van gebouwd.
CF-104D:
Trainerversie van de CF-104 met beperkte mogelijkheid tot het voeren van bewapening. Er werden 38 stuks van gebouwd.

 

Technische gegevens Lockheed F-104G Starfighter
Afmetingen:
Lengte: 16,6 m Spanwijdte: 6,6 m
Hoogte: 4 m Vleugeloppervlak: 18,2 m2
Gewichten::
Gewicht (Leeg): 6345 kg Max. start gewicht: 13171 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 1754 km/u Kruissnelheid: 821 km/u
Stijgsnelheid: 14630 m/min
Plafond: 15240 m Vliegbereik: 1740 km
Overigen:
Bemanning:

Eén vlieger;

TF-104G één instructeur plus één leerling

Motortype: Eén General Electric J79-GE-11A van 4536 kg; met naverbrander een stuwkracht van 7076 kg
Bewapening:

Eén Vulcan 20 mm snelvuurkanon; AIM-9 sidewinder tot circa 1800 kg bommen.

TF-104G en RF-104G geen kanon.