Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

Hoofdmenu

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Fokker C.IV

Gepubliceerd: donderdag 11 november 2010 14:51 | Afdrukken | | Hits: 15446

Historie

Dit type werd in 1922 uitgebracht als opvolger van de Fokker C.III, die in een kleine serie aan Spanje werd geleverd. Het was in feite een verdere ontwikkeling van de Fokker C.I en mede gebaseerd op de ervaringen van de LVA met de Fokker C.I.
Het toestel, bedoeld als langeafstandsverkenner, was voorzien van een vrij brede romp, zodat de zitplaatsen ruim waren. Dit werd over het algemeen erg gewaardeerd. Een nadeel was wel dat de snelheid door de brede romp lager uitviel.
Er waren een drietal varianten:

Fokker C.IVA:
met een kleinere spanwijdte van 12,07 m,
Fokker C.IVB:
met een wat grotere spanwijdte van 12,91 m
Fokker C.IVC:
met een spanwijdte van 14.28 m.

Volgens Fokker konden de vleugels door vier man in 45 minuten verwisseld worden.

Drie toestellen werden aan de VS verkocht, nadat Generaal Mitchell het toestel gedemonstreerd zag. Ze werden in 1922 getest, onder de aanduiding CO-4 #1 tot en met CO-4 #3 (CO-4 = Corps Observation model 4). Eén van deze toestellen is recentelijk geheel gerestaureerd en is zelfs weer in vliegwaardige staat in het Owls Head Museum in de VS te bewonderen. (zie Fokker C.IV vliegt weer)

Een lichtere uitvoering van de C-IV was de Fokker D.C.I, die alleen door het ML-KNIL in gebruik is geweest, al heeft Spanje overwogen om dit toestel in licentie te bouwen, maar men koos uiteindelijk toch voor de Fokker C.IV. In Madrid werden uiteindelijk twintig toestellen gebouwd.

In 1924 werden niet minder dan 200 toestellen naar Rusland geëxporteerd.
In 1923 bestelde de Argentijnse Marine drie Fokkers C.IV in de drijveruitvoering.

 

Technische gegevens Fokker C.IVB
Afmetingen:
Lengte: 9,3 m Spanwijdte: 12,9 m
Hoogte: 3,4 m Vleugeloppervlak: 39,2 m2
Gewichten:
Gewicht (Leeg): 1450 kg Max. start gewicht: 2270 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 214 km/u Kruissnelheid: - km/u
Stijgsnelheid - m/min    
Plafond: 5500 m Vliegbereik: 1200 km
Overigen:
Motortype: Eén Napier Lion van 450 pk
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer
Bewapening: Drie á vier 7.9 mm mitrailleurs

 

Versies.

C.IVA:
een zogenaamde jagerversie met een gereduceerde spanwijdte van 12.07 m en een lager startgewicht.
C.IVB:
In feite de standaard productieversie met een spanwijdte van 12,91 m en uitgerust met Napier Lion motor van 450 pk,  een Rolls Royce Eagle of Amerikaanse Liberty motor.
C.IVC:
Langeafstandsverkenner met grotere spanwijdte van 14.28 m. Geleverd aan de LVA
  • C.IV-W: Versie van de C.IVC met drijvers en een Napier Lion motor.
C.IVH:
Speciaal gebouwd toestel voor de vlucht van Amsterdam naar Tokio in 1924.
XCO-4:
US Army type-aanduiding voor drie evaluatietoestellen.
CO-4A:
US Army aanduiding voor vijf productie-toestellen met Liberty L-12A van 420 pk en een langere romp; verlenging 24 cm.
AO-1:
US Army aanduiding voor een artillerieverkenner, een gemodificeerde XCO-4.

 


Gebruik bij LVA en ML-KNIL.

Gebruik bij LVA.

De LVA bestelde in totaal dertig stuks van het type C.IVC, verdeeld over twee series.
De eerste serie werd in 1923 afgeleverd, registraties 550 tot en met 563 en de tweede serie, registraties 564 tot en met 579 werd in 1924 afgeleverd.
De "LVA-fabriek" produceerde nog een toestel uit geleverde onderdelen, die voorzien werd van registratie 580. De toestellen waren voorzien van een Liberty motor van 400 pk.
Toen deze versleten waren, werden ze vervangen door een Hispano-Suiza 12 Jb, van 350 pk.
Sommige C-IVs werden voorzien van een uit de Fokker C-VI afkomstige Hispano-Suiza 52-12i van eveneens 350 pk.

De Fokker C.IV was een zeer betrouwbaar vliegtuig, waar eigenlijk nooit wat mee aan de hand was.

Fokker C.IV 578 voor een hangaar op Soesterberg.
Fokker C.IV 578 voor een hangaar op Soesterberg.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Fokker C.IV, schuin achter links.
Fokker C.IV, schuin achter links.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Fokker C.IV 574. Van rechts. Bemanning in de cockpits.
Rechterzijaanzicht van Fokker C.IV 574. De bemanning in de cockpits.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Fokker C.IV 574. De waarnemer klimt in zijn cockpit.
Fokker C.IV 574. De waarnemer klimt in zijn cockpit.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een Fokker C-IV verkenningsvliegtuig van de Luchtvaartafdeling van de Koninklijke Landmacht op vliegveld Waalhaven.
Een Fokker C-IV verkenningsvliegtuig op vliegveld Waalhaven.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

 

Gebruik bij ML-KNIL

De ML-KNIL besteld tien Fokkers C-IVA's plus tien lichtere toestellen, die als Fokker D.C.I werden aangeduid. Een viertal toestellen werd later verbouwd tot transporttoestel, enkele tot fotovliegtuig en één schijnt zelfs omgebouwd te zijn tot Fokker D.C.I.

Verkenningsvliegtuig Fokker C-IV van de L.V.A./KNIL op het MVK Morokrembangan, Nederlands Indië
Verkenningsvliegtuig Fokker C-IV van de ML-KNIL op het MVK Morokrembangan, Nederlands Indië
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Het Fokker C-IV verkenningsvliegtuig FC 411 van de Luchtvaartafdeling van het KNIL (LA/KNIL) gecrashed
Het Fokker C-IV verkenningsvliegtuig FC 411 van de Luchtvaartafdeling van het KNIL (LA/KNIL) gecrasht
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

 


Registratiegegevens LVA en ML-KNIL.

Registratiegegevens LVA.

Registratie
Registratie
Constr. nr.
Constr. nr.
Datum in dienst
Datum in dienst
Datum uit dienst
Datum uit dienst
Opmerkingen
Opmerkingen
550   1923    
551   1923    
552   1923    
553   1923    
554   1923    
555   1923    
556   1923 1924 Afgeschreven na ongeval te Soesterberg, sgt Frijns
557   1923    
558   1923    
559   1923    
560   1923    
561   1923    
562   1923    
563   1923    
564   1923    
564   1924    
565   1924    
566   1924 24-01-1936 Afgeschreven na ongeval.
De inzittenden E. Segboer en H.F. van Enst kwamen daarbij om
567   1924    
568   1924    
569   1924    
570   1924    
571   1924 13-06-1925 Afgeschreven na ongeval (?)
572   1924    
573   1924    
574   1924    
575   1924    
576   1924    
577   1924    
578   1924 1938  
579   1924    
580       Eigenbouw door LVB

 

Registratiegegevens KNIL.

Registratie
Registratie
Constr. nr.
Constr. nr.
Datum in dienst
Datum in dienst
Datum uit dienst
Datum uit dienst
Opmerkingen
Opmerkingen
F.C.411        
F.C.412        
F.C.413        
F.C.414        
F.C.415       Later omgebouwd tot Fotovliegtuig: registratie F.C. 415F
F.C.416        
F.C.417       Later verbouwd voor vervoer van vier passagiers, registratie F.C.417T.
F.C.418       Later verbouwd tot fotoverkenner: F.C.418R
F.C.419        
F.C.420        

 


Schaal 1/72

Bouwpakketten

  • VAMI
    • KIt XX: Een resin model.
  • Omega
    • kit 72130: resin kit met decals voor een LVA machine

Modelling add-on

  • --
    • Set --: --

Decals

  • --
    • Set --: --

Schaal 1/48

Bouwpakketten

  • --
    • Kit --:--

Modelling add-on

  • --
    • Set --: --

Decals

  • --
    • Set --: --

 


SchemaKleurnaamFS-nummerWEMHumbrolXtraColorVallejo Model ColorVallejo Model Air
Fokker C.IV LVA
Standaard #1Bovenzijde LVA Khaki   AC D04 29? / 155? x2? /x251? 70.921? / 70.887  
Onderzijde LVA Blauw   AC D05 115 ? X-214?    
Fokker C.IV ML-KNIL
Standaard #1Bovenzijde Khaki   AC D04 29? / 155? x2? /x251? 70.921? / 70.887  
Vleugels Aluminium dope     191 X216 70.864  

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

Fokker CIV LVA 1 SMALL
Fokker C.IV: Afleverschema, LVA khaki en LVa Blauw.
Fokker CIV LVA 2
Fokker C.IV: LVA khaki en LVA Blauw.

 

Fokker CIV KNIL 1 SMALL
Fokker C.IV: Afleverschema, LVA khaki en vleugels aluminium dope.
Fokker CIV KNIL 2
Fokker C.IVT: Fokker C.IV verbouwd tot transport-kist met plaats voor vier passagiers en één vlieger.

 


Literatuur.

Verenigde Vleugels: De Fokker C.IV, Fokkers vergeten verkenner M. Zwartelé Pag. 18-19 Maart 200  
40 Jaar luchtvaart in Indië Gerard Casius & Thijs Postma Pag. 25 - 27; 45 1986 Uitgeverij De Alk, Alkmaar
Fokker-vliegtuigen voor de Militaire Luchtvaart   Pag. 6 1982  
Van Luchtvaartafdeling tot Koninklijke Luchtmacht 75 jaar Militaire Luchtvaart in Nederland Koos van de Berg Pag. 16   Uitgever: Rebo Produkties, Sassenheim
Militaire Luchtvaart in Nederlandsch-Indië in beeld. Deel 1 Hugo Hooftman Pag. 62 - 63 1978 Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel
Nederlandse Militaire Luchtvaart in Beeld. deel 1. Hugo Hooftman Pag. 98 - 99 1977 Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel
KLu Vliegtuigen: De vliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht vanaf 1913 Wim Schoenmaker & Thijs Postma Pag. 36 1987 Uitgeverij De Alk, Alkmaar
Fokker, Bouwer aan de wereldluchtvaart Thijs Postma Pag. 59 1979 Uitgever: Unieboek b.v., Houten
De Nederlandse Vliegtuigen: Alle vliegtuigen ooit in Nederland ontworpen en gebouwd Theo Wesselink & Thijs Postma Pag. 29 1982 Uitgever: Romen Luchtvaart, Haarlem

 

Websites.