Historie

Nadat de Fokker D.XVI F.32 voor het ML-KNIL was verongelukt, besloot Fokker daarop om een nieuw toestel te ontwerpen, uitgerust met de Curtiss Conqueror motor. Dit toestel kreeg ook de registratie F.32
De eerste vlucht werd gemaakt op 27 november 1931.
De machine was geheel opnieuw ontworpen en dus geen versie van de D.XVI met lijnmotor. Vooral de romp was veel slanker. Na de test werd de D.XVII in februari 1932 verscheept naar Nederlands-Indië

Het toestel was weliswaar sneller en een betere klimmer dan de Curtiss Hawk, maar men had liever Amerikaanse toestellen, die men meer bedrijfszeker vond dan de Fokkers.

In augustus 1932 besloot Defensie in Nederland onverwacht om de D.XVII aan te schaffen in plaats van een aanvullende bestelling van de D.XVI.
Men had bij de LVA nu een voorkeur voor lijnmotoren, die een slanker toestel mogelijk maakten.
Als krachtbron werd gekozen voor de Rolls Royce Kestrel IIS, ook al in onder meer de Fokker C.X in gebruik. Deze leverde betere prestaties dan de Curtiss Conqueror, vooral op grotere hoogten.
Een ander opvallend verschil ten opzicht van de Indische machine was dat behalve de andere motor ook de propeller anders was, deze had voor de LVA-machines een diameter van 3.20 m tegen 2.642 m voor de Indische machine.

Er werden er op 31 december 1932 tien stuks van besteld, waarvan er acht werden uitgerust met de  Rolls Royce Kestrel IIS van 590 pk, één kreeg een Lorraine 12Hfrs Petrel van 800 pk en de ander een Hispano-Suiza 12 XBrs van 760 pk.
In beide gevallen waren de motoren door de fabrikanten ter beschikking gesteld.

De eerste LVA-machine maakte in augustus 1933 de eerste vlucht, in november/december waren de Kestrel-toestellen afgeleverd.

De Hispano-kist maakte op 16 februari 1934 de eerste vlucht, de Lorraine op 1 maart 1934.

 

Technische gegevens
Afmetingen:
Spanwijdte: 9,60 m Lengte: 7,20 m
Hoogte: 3 m Vleugeloppervlak: - m2
Gewichten:
Leeggewicht: 1070 kg Max. startgewicht: 1450 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 305 km/u Stijgsnelheid: - m.min
Vliegbereik: 310 km Plafond: 7700 m
Overig:
Motortype: Rolls Royce Kestrel IIS van 580 pk
Bemanning: Eén vlieger
Bewapening: Twee vaste voorwaarts vurende 7,9 mm mitrailleurs

 


De D.XVII werd ingedeeld bij de JaVA op Soesterberg, deze groep was vanaf mei 1939 gestationeerd op Schiphol. Verder was er een D.XVII ingedeeld bij de Jachvliegopleiding.

 De Indische machine werd, zonder motor en tegen vrachtkosten, op 11 mei 1936 aangeboden aan de LVA, omdat het ene toestel eigenlijk niet paste tussen de rest van het materieel. Dit werd uiteraard geaccepteerd en de kist werd in 1937/1938 door het LVB verbouwd aan aangepast aan de overige machines.

In 1938 waren de Hispano en Lorraine-motor versleten en vervangen door de Rolls Royce Kestrel.

Men had dus de beschikking over negen machines. Op 23 mei 1936 was de 201 neergestort door vleugelbreuk en op 15 juli 1938 was de 208 door motorstoring in zee gestort.
De verschillende uitvoeringen van de D.XVII waren uitgebreid beproefd en vergeleken. Vooral de Hispano gaf hoge verwachtingen voor de grotere hoogten.
De fabrikant beweerde dat een hoogte van 9600 m met een standaard machine mogelijk moest zijn.
Het Nederlandse hoogterecord was op dat moment 9587 m behaald met een D.XVI in 1932.
Met wat aanpassingen, zoals een zuurstofmasker, speciaal vliegpak, 100 oktaan benzine en aangepaste koelvloeistof werd 18 januari 1935 , na een aantal proefvluchten waarbij voor het eerst condensatiestrepen verschenen, de recordpoging gedaan. Zonder problemen werd 11000 m gehaald.
Kort daarop raakte de vlieger, Wittert-Van Hoogland, buiten bewustzijn, doordat het zuurstof systeem bevroor. Het toestel vloog op eigen kracht langzaam naar beneden en na zo’n 20 minuten kwam de vlieger weer bij en kon een veilige landing maken. Na correctie was de bereikte hoogte 10180 m.

In augustus 1939 werd de jachtgroep Veldleger, officieel aangeduid als vijfde afdeling van het tweede luchtvaartregiment, V-2 LvR opgericht. Volgens plannen uit 1938 zo één afdeling worden uitgerust met Fokkers D.XVI en D.XVII, waarvan er toen nog in totaal twintig in gebruik waren.
In augustus 1939 was er echter nog één operationele D.XVI en acht D.XVII’s over. Daarom werden twee afdelingen gevormd, 1-V-2 LvR met Fokkers D.XXI en 1-V-2 LvR met de D.XVII. Het toestel was rond die tijd echter wel versleten. De vliegers waren op dat moment aan het trainen op de Douglas DB-8A.
Begin april 1940 waren nog drie D.XVII’s in operationeel gebruik op Soesterberg. In de loop van april werden de zeven overgebleven toestellen overgedragen aan de vliegschool op Texel.
In de meidagen zijn zes van deze toestellen nog overgevlogen naar Buiksloot en vandaar alsnog operationeel ingezet voor onder andere escortevluchten.

 


Registratie
Registratie
Constr. nr.
Constr. nr.
Datum in dienst
Datum in dienst
Datum uit dienst
Datum uit dienst
Opmerkingen
Opmerkingen
201   11-1939 ?    
202   11-1939?    
203   11-1939 ?    
204   11-1939 ?    
205   11-1939 ?    
206   11-1939 ?    
207   12-1939 ?    
208   12-1939 ?    
209   12-1939 ?   Voorzien van Lorraine 12 Hfrs Petrel motor van 800 pk;
Medio 1938 vervangen door Rolls Royce Kestrel IIS
210   12-1939 ?   Voorzien van Hispano Suiza motor;
Medio 1938 vervangen door Rolls Royce Kestrel IIS
211   12-1939 ?   Prototype F.D.32 voor ML-KNIL en voorzien van Curtiss Conqueror;
In 1936 naar LVA (zonder motor) en voorzien van Rolls Royce Kestrel IIS

 


Schaal 1/72

Bouwpakketten

  • Master Model
    • Kit XX: A resin kit.

Modelling add-on

  • --
    • Set --: --

Decals

  • --
    • Set --: --

Schaal 1/48

Bouwpakketten

  • --
    • Kit --:--

Modelling add-on

  • --
    • Set --: --

Decals

  • --
    • Set --: --

 


SchemaKleurnaamFS-nummerWEMHumbrolXtraColorVallejo Model ColorVallejo Model Air
Standaard #1Bovenzijde LVA Khaki   AC D04 29? / 155? x2? /x251? 70.921? / 70.887  
Onderzijde LVA Blauw   AC D05 115 ? X-214?    

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

Fokker TIV 1 SMALL
Fokker D.XVII: afleverschema.
Fokker DXVII 1HS SMALL
Fokker D.XVII met Hispano-Suiza motor: afleverschema.
Fokker TIV 1 SMALL
Fokker D.XVII.

 


Literatuur.

Nederlandse Militaire Luchtvaart in Beeld. deel 1. Hugo Hooftman Pag. 124 - 127 1977 Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel
Militaire Luchtvaart in Nederlandsch-Indië in beeld. Deel 1 Hugo Hooftman Pag. 104 - 105 1978 Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel
Fokker, Bouwer aan de wereldluchtvaart Thijs Postma Pag. 88 1979 Uitgever: Unieboek b.v., Houten
Luchtvaartwereld; 2e jaargang nummer 5: Fokker D-XVII Frits Gerdessen & Harm J. Hazewinkel Pag. 154 - 159 1985 Uitgeverij Ten Brink, Meppel
40 Jaar luchtvaart in Indië Gerard Casius & Thijs Postma Pag. 34 1986 Uitgeverij De Alk, Alkmaar
KLu Vliegtuigen: De vliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht vanaf 1913 Wim Schoenmaker & Thijs Postma Pag. 48 1987 Uitgeverij De Alk, Alkmaar
Modelbouw in Plastic jaargang 20, nummer 4: Fokker D-XVII Max Schep Pag. 90 - 95 1990 Uitgever: I.P.M.S. Nederland, Nederland
Squadrons van de Koninklijke Luchtmacht (derde herzien druk) Willem Helfferich Pag. 20 - 1994 Uitgevers Wyt, Rotterdam
Camouflage en Kentekens J.Greuter e.a.   1997 Bonneville – Bergen (NH)

 

Websites.