Nieuport 11 C1 BB
Historie
De Nieuport XI was een verdere ontwikkeling van de Nieuport X, een eenpersoon jachtvliegtuig. Oorspronkelijk was de Nieuport XI een eendekker, een ontwerp van Gustav DeLage. De reden van deze verwarrende aanduiding is niet bekend. Om de types van elkaar te onderscheiden, werd aan het nieuwe Nieuport XI werd aan de "XI" de aanduiding "B" (= Biplane) toegekend.
In die tijd deelde de Franse luchtmacht de verschillende typen vliegtuigen in onderstaande klassen in :
Class A Observatie vliegtuig Class B licht éénpersoons jachtvliegtuig Class C zwaar meer persoons gevechtsvliegtuig Class D met een kanon bewapend vliegtuig Class E bommenwerpers
Hierdoor werd de benaming van de nieuwe Nieuport "Nie.XI BB" ( Nieuport type XI Biplane, class B). Hiermee ontstond al snel de bijnaam van dit toestel, "Bébé".
Net als de Nieuport 10 had het vleugels van ongelijke koorde. De steunen in V-vorm tussen de vleugels verbonden de enkele hoofdligger van de ondervleugel met de beide hoofdliggers van de bovenvleugel. Door de enkele hoofdligger vormde de ondervleugel het zwakke punt van het ontwerp omdat het de neiging had om te torderen zeker bij hoge belasting en snelheden. Het toestel was verder voorzin van aillerons.
In 1916 verscheen een verbeterde versie aangeduid als Nieuport 16. Deze had een versterkte romp en een sterkere motor.
De Nieuport 11werd gebruikt door de luchtmacht van Frankrijk, Rusland, België, en Italië en ook de Britse Marine had het toestel in gebruik.
Macchi produceerde bijna 650 stuks in licentie. Ook in Rusland werden een aantal in licentie gebouwd.
De eerste toestellen werd in januari 1916 in gebruik genomen. Het toestel bleek beter te presteren dan de Fokker E.III, die echter een voordeel had van de gesynchroniseerde mitrailleur die door de schroefcirkel schoot. De Nieuport had een mitrailleur boven op de vleugel en was daardoor beperkt in munitie-voorraad en gevoeliger voor de veelvuldige optredende storingen.
Desondanks wisten de geallieerden met de Nieuport het luchtoverwicht weer te behalen.
Het toestel werd in de loop van 1917 uit actieve dienst teruggetrokken door het verfschijnen van modernere types en werd daarna onder andere ingezet op vliegscholen.
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 5,64 m | Spanwijdte: | 7,5 m |
| Hoogte: | - m | Vleugeloppervlak: | 13,5 m2 |
| Gewichten: | |||
| Gewicht (Leeg) | - kg | Max. start gewicht: | 525 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 152 km/u | Kruissnelheid: | - km/u |
| Stijgsnelheid | - m/min | ||
| Plafond: | 4500 m | Vliegbereik: | 2 uur |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Le Rhône 9C van 80 pk | ||
| Bemanning: | Eén vlieger | ||
| Bewapening: | 1 MG Mitrailleur | ||
Nieuport 11 C1 en Nieuport-Spijker
Er is nogal wat verwarring rond de door de LVA gebruikte typen Nieuports. Vaak wordt er gesproken over Nieuport 11C1, vooral in de wat oudere literatuur.
Gebleken is dat er eigenlijk slechts één geïnterneerde Nieuport XI C1 BB bij de LVA in gebruik is geweest en daarnaast nog een aantal in licentie gebouwde Spijker-Nieuports.
Dit geïnterneerde toestel was in 1917 in dienst bij No. 6 Naval Squadron. Op 26 februari van dat jaar maakte de piloot Powles een noodlanding bij Batterij Kruishoofd in Zeeland vanwege een lekke benzinetank.
Op 27 februari werd het toestel geborgen en naar Soesterberg overgebracht. Waar het al op 2 maart werd gemonteerd en gerepareerd. Het ontving de registratie LA40
Het toestel beviel blijkbaar goed en voldeed aan LVA-eisen. Omdat de bestelde vliegtuigen niet konden worden geleverd, werd het aan Henri Wijnmalen, de directeur van Nederlandse Vliegtuig Fabriek Trompenburg getoond. Deze zag het wel zitten om dit type in licentie te bouwen en zo werd de Nieuport overgebracht naar Amsterdam om als voorbeeld voor de seriebouw te dienen. Het toestel werd trouwens keurig aangekocht voor de som van 1700 pond.
In december 1917 werd een nieuw registratiesysteem ingevoerd. Op de LA40 is dit niet meer aangebracht, maar met krijt aangebracht. In de tweede helft van 1918 kwam het toestel weer terug naar Soesterberg, maar er is waarschijnlijk niet meer mee gevlogen.
Trompenburg had een opdracht ontvangen voor de bouw van twintig toestellen. Door gebrek aan onderdelen en materiaal duurde het toe 1918 voordat de eerste aflevering plaatsvond. De eerste twaalf kisten werden bijvoorbeeld aanvankelijk zonder wielen en dergelijke afgeleverd. Daar ze later zijn betaald, zijn de ontbrekende onderdelen blijkbaar later afgeleverd.
Trompenburg had zeker de eerste zevenentwintig toestellen eigenmachtig voorzien van registraties NSP214 en verder. Deze sloten aan op de registratie van het voorbeeld.
Deze registratienummers waren echter al in gebruik, de toestellen werden daarom omgenummerd en voorzien van registraties NSP230 tot en met NSP249.
Op de toestellen die nog niet in gebruik waren genomen, werd dit aanvankelijk met een krijtje handmatig op de romp aangebracht. Volgens een rapport van kpt J.H. Hardenberg is er tussen november 1919 en maart 1920 nog niet met de toestellen gevlogen.
Later blijkbaar wel, daar in 1921 drie ongevallenrapporten met Nieuport-Spijkers bekend zijn van respectievelijk tweemaal de NSP234 en de NSP236. Blijkens een aantal foto's (zie o.a. artikel in Luchtvaart wereld en in Spinner) zijn de toestellen nog tot in 1925 in gebruik geweest {ze hadden toen de rozet op de romp in plaats van de oranje bal].
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
| Registratie | Tweede Registratie | Constr.nr. | Datum in dienst | Datum uit dienst | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|
| LA-40 | N-213 | 3981/N593 | 26-02-1917 | 31-01-1925 | Afkomstig van RNAS. Ging al eind maart 1917 naar NV Trompenburg als model en keerde pas in de loop van 1918 weer terug naar Soesterberg en is niet meer gebruikt en in 1925 afgeschreven. De tweede registratie, N-213, is waarschijnlijk niet meer gevoerd, doch wel met krijt aangebracht. |
| Trompenburg Registratie
Trompenburg Registratie
| Registratie
Registratie
| Fiscal Year nr.
Fiscal Year nr.
| Constr. nr.
Constr. nr.
| Datum in dienst
Datum in dienst
| Datum uit dienst
Datum uit dienst
| Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|---|---|
| NSP214 | NSP230 | |||||
| NSP215 | NSP231 | |||||
| NSP216 | NSP232 | |||||
| NSP217 | NSP233 | |||||
| NSP218 | NSP234 | |||||
| NSP219 | NSP235 | |||||
| NSP220 | NSP236 | |||||
| NSP221 | NSP237 | |||||
| NSP222 | NSP238 | |||||
| NSP223 | NSP239 | |||||
| NSP224 | NSP240 | |||||
| NSP225 | NSP241 | |||||
| NSP226 | NSP242 | |||||
| NSP227 | NSP243 | |||||
| NSP244 | ||||||
| NSP245 | ||||||
| NSP246 | ||||||
| NSP247 | ||||||
| NSP248 | ||||||
| NSP249 |
Schaal 1/72
- HR Models
- Kit X: Resin model van een Nieuport 11 (Oostenrijk)
- Kit 72027: Resin model van een Nieuport 11 (USSR)
- Toko / Eastern Express
- Kit 129 / 72161 / 72162: Een spuitgiet model van een Nieuport 11
- Classic Plane
- Kit CPL29: Een vacu gevormd van een Nieuport 11
Een model van een Nieuport 11C-1, gebouwd door Peter Banis.
Modelling add-on
- Eduard
- Set E72-334: Nieuport Gun Ring WW1
Decals
- --
- Set --: --
Schaal 1/48
Bouwpakketten
- SMER
- Kit 0814: Nieuport 11 Bebe
- AJP Maquettes
- Kit ..: Nieuport 11 1915
Modelling add-on
- --
- Set --: --
Decals
- --
- Set --: --
| Schema | Kleurnaam | FS-nummer | WEM | Humbrol | XtraColor | Vallejo Model Color | Vallejo Model Air | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Geïnterneerde Nieuport 11C-1 BB | ||||||||
| Standaard #1 | Vleugels | Gelakt linnen met donkerder randen | - | |||||
| Romp | Blank gelakt met donkerder randen | - | ||||||
| Spijker-Nieuport 11 | ||||||||
| Standaard #1 | Bovenzijde | LVA Khaki | AC D04 | 29? / 155? | x2? /x251? | 70.921? / 70.887 | ||
| Onderzijde | LVA Blauw | AC D05 | 115 ? | X-214? | ||||
Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com
Literatuur.
| Van Brik tot Starfighter | H. Hooftman | 1965 | La Rivière en Voorhoeve - Zwolle | |
| Nederlandse Militaire Luchtvaart in Beeld. deel 1. | Hugo Hooftman | Pag. 44 - 45 | 1977 | Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel |
| Nederlandse vliegtuigen naar buitenlands ontwerp | Theo Wesselink & Thijs Postma | Pag. 21 | 1984 | Uitgever: Romen Luchtvaart, Haarlem |
| KLu Vliegtuigen: De vliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht vanaf 1913 | Wim Schoenmaker & Thijs Postma | Pag. 18 - 25 | 1987 | Uitgeverij De Alk, Alkmaar |
| Luchtvaartwereld; 5e jaargang nummer 12: Misverstanden over de Nederlandse Nieuports | Frits Gerdessen | Pag. 350 - 351 | 1988 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Aircraft Archive Aircraft of World War One; Volume 2. | Pag. 42 - 44 | 1989 | Uitgever: Argus Books, Hempsted | |
| Squadrons van de Koninklijke Luchtmacht (derde herzien druk) | Willem Helfferich | Pag. 13 - | 1994 | Uitgevers Wyt, Rotterdam |
| Camouflage en Kentekens | J.Greuter e.a. | 1997 | Bonneville – Bergen (NH) | |
| Nieuwsbrief nummer 71 oktober 1999: De Nieuports van de LVA | Berfelo, Hans | Pag. 15 - 19 | 1999 | Uitgever: St. Vrienden v.h. Mil. Luchtv. Museum, Soesterberg |
Websites.
- Nieuport Memorial Flyers
- The Nieuport Pages
- WWI Modeller Nieuport 11
- WW I Modeller: Nieuport 17
- LuftfahrtMuseum: Nieuport 11
- Nieuports
- LuftfahrtMuseum: Nieuport 23
- Wikipedia DE: Nieuport 17
Met dank aan H. Berfelo voor het verstrekken van informatie over de Nederlandse Nieuports.