Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Westland Wasp

Historie

De Westland Wasp is een resultaat van hetzelfde ontwikkelingsprogramma P.531 van Saunders-Roe, ook wel SaRo genoemd, als de Westland Scout. Beiden vinden in zekere zin hun oorsprong inde Saunders-Roe Skeeter, een lichte helikopter die weer zijn oorsprong vindt in de Cierva Aurogiro. SaRo ging in 1959 op in Westland Aircraft.

Was de Skeeter nog voorzien van een zuigermotor, de Scout en Wasp werden aangedreven door een gasturbine.

Ontwikkeling

Onder druk van de toenemende dreiging van onderzeeboten stelde de Royal Navy medio jaren vijftig een eisenpakket op, MATCH (= Manned Torpedo Carrying Helicopter). Dit toestel moest, op aanwijzing vanaf het moederschip een gedetecteerde onderzeeër bestoken met torpedo’s.

Op basis van dit pakket ontwikkelde SaRo de P.531, die de eerste vlucht maakte op 20 juli 1958.

Dit toestel werd uitgebreid getest door de Royal Navy, zo werden verschillende onderstellen uitgeprobeerd. In september 1961 werd een opdracht geplaatst voor twee toestellen, aangeduid als Sea Scout. De eerste vlucht vond plaat eind oktober 1961.

Al snel volgde een definitieve opdracht voor 98 toestellen voor de Royal Navy. Ook volgden opdrachten vanuit het buitenland, onder andere Nederlands, Brazilië en Indonesië. In totaal werden 133 toestellen gebouwd.

In essentie was de Wasp identiek aan de Scout, die voor de Britse Army werd ontwikkeld. Een belangrijk verschil was het vierwielig onderstel, waarmee op het kleine vliegdek van het moederschip gemanoeuvreerd kon worden. Ook waren de rotorbladen zo geconstrueerd dat deze het toestel op het dek konden vastdrukken, totdat het toestellen aan het dek was verankerd.

Verder waren extra brandstoftanks in staart en onder de cabinevloer aangebracht en was ook de staart en rotorbladen opvouwbaar. Verder was het voorzien van een lier aan stuurboord, konden ladingen aan een sling mee gevoerd worden. Er konden drie passagiers vervoerd worden en bij noodgevallen kon een brancard worden vervoerd.

Later werden nog opblaasbare drijvers toegepast en werd de mogelijkheid aangebracht om de Nord SS11 en later ook de SS12 draaggeleide raket te dragen en lanceren.

Versies.

Sea Scout HAS.1:
Dit was de oorspronkelijke aanduiding.
Wasp HAS.1:
Dit is de latere aanduiding.

 

Technische gegevens
Afmetingen:
Lengte met rotor 12,29 m rotordiameter: 9,83 m
Hoogte: 2,72 m Staartrotor - m
Gewichten:
Leeg gewicht: 1566 kg Max. startgewicht: 2495 kg
Prestaties:
Max. snelheid   193 km/u Kruissnelheid: - km/u
Vliegbereik: 488 km Plafond: 3720 m
Overigen:
motor type: Een Rolls Royce Nimbus F02BS-503 van 710 ppk
Bemanning: Twee man.
Bewapening: (max. 245 kg) Twee Mk 44 of Mk 46 doelzoekende torpedo's, bommen of dieptebommen

 


De Wasp helikopters waren aan boord van de Nederlandse fregatten met als voornaamste taak onderzeebootbestrijding, waartoe ze bewapend konden worden met één ( of twee) torpedo's. Daarnaast werden ze, zij het met de nodige beperkingen, ook gebruikt voor transport- en reddingswerk.

IMG 1346

Westland Wasp 235 in de Traditiekamer MLD op De Kooy, gefotografeerd in juli 2007. Dit toestel is van origine een Wasp van de Royal Navy, die in 1994 is aangeschaft: Zie ook www.marineluchtvaartdienst.nl

IMG 1353

Westland Wasp 235 in de Traditiekamer MLD op De Kooy, gefotografeerd in juli 2007.

IMG 1355

Westland Wasp 235 in de Traditiekamer MLD op De Kooy, gefotografeerd in juli 2007.

 

Cockpit van Westland Wasp.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp instrumentenpaneel.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Cockpit van Westland Wasp UH-12A.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp 237.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Boordheli fregat Hr.Ms. Van Galen Westland Wasp Mk.1 registratienummer 235.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een Mk44 onder een Westland Wasp-helicopter.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een 'ingevouwen' Westland Wasp Mk.1 op het vliegdek van een Van Speyk klasse fregat.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp 246.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp 241.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp 241.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp 242.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
De boordhelicopter van Hr.Ms. Van Galen.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een Westland Wasp AH-12A aan boord van een fregat.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een Westland Wasp AH-12A aan boord van fregat hr Ms. Isaac Sweers.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een Westland Wasp AH-12A 246.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een Westland Wasp AH-12A 241 en 241 op De Kooy(?).
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een Westland Wasp AH-12A.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Boordhelikopter Westland Wasp 243 van het fregat Hr.Ms. Van Speyk.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Boordhelikopter Westland Wasp 240 op 't vliegdek van een fregat.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Boordhelicopter Westland Wasp 236.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp. AH-12A.; boordheli van Hr Ms "Isaac Sweers'.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp boven het vliegdek van het GW-fregat Hr.Ms. De Ruyter .
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp. AH-12A.; boordheli van Hr.Ms. Van Galen.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp. AH-12A 246 de boordheli van Hr.Ms. Van Nes.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp 246 wordt uit het water opgetakeld.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Boordhelikopter 245 boven het vliegdek van een Van Speyk klasse fregat.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
De neus van de boordhelicopter van Hr. Ms. Isaac Sweers .
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp op vliegdek van een fregat.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Westland Wasp op vliegdek van een fregat.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

 


Registratie
Registratie
Engelse registratie
Engelse registratie
Constr. nr.
Constr. nr.
Datum in dienst
Datum in dienst
Datum uit dienst
Datum uit dienst
Opmerkingen
Opmerkingen
235   F9680 15-11-1966 28-01-1978 In zee gestort
236 HS430 F9681 15-11-1966 23-03-1981 Afgevoerd en rechtstreeks verkocht op 01-04-1981 aan Indonesië
237 HS436 F9682 19-01-1967 08-01-1981 Afgevoerd.
Via Westland, in verband met revisie, op 13/04/1981 aan Indonesië verkocht
238 HS437 F9683 16-01-1967 08-01-1981 Afgevoerd.
Via Westland, in verband met revisie, op 13/04/1981 aan Indonesië verkocht.
239   F9684 31-01-1967 28-01-1978 In zee gestort.
240 HS435 F9685 06-02-1967 09-01-1981 Afgevoerd.
Via Westland, in verband met revisie, op 08-04-1981 verkocht aan Indonesië
241   F9686 03-03-1967 28-11-1968 In Noordzee gestort
242 HS439 F9687 08-03-1967 08-01-1981 Afgevoerd.
Via Westland, in verband met revisie, op 16-06-1981 aan Indonesië geleverd.
243 HS434 F9688 13-04-1967 08-01-1981 Afgevoerd en verkocht en via Westland, in verband met revisie, op 08-04-1981 geleverd aan Indonesië
244 HS431 F9689 13-04-1967 23-03-1981 Afgevoerd en rechtstreeks verkocht op 01-04-1981 aan Indonesië;
245 HS438 F9690 25-05-1967 08-01-1981 Afgevoerd.
Via Westland, in verband met revisie, op 16-06-1981 aan Indonesië verkocht.
246 HS432 F9691 07-06-1967 23-03-1981 Afgevoerd en rechtstreeks verkocht op 01-04-1981 aan Indonesië.
247 HS433 WAB-7Z 18-04-1974 23-03-1981 Afgevoerd en rechtstreeks verkocht op 01-04-1981 aan Indonesië

 


Schaal 1/72

Bouwpakketten

 

Westland AH 12A Wasp AKleijn
Een model van een Westland AH-12 Wasp, gebruikte kit is de Airfix Scout met de Airwaves conversie set, gebouwd door Adri Kleijn.

 

Westland UH12A Wasp PBanis 2
Een model van een Westland AH-12 Wasp gebouwd door Peter Banis.

 

Westland UH12A Wasp PBanis 1
Een model van een Westland AH-12 Wasp, gebouwd door peter Banis.

 

Modelling add-on

  • Airwaves
    • Set SC7283: Een conversie kit voor Westland HAS-1 Wasp
    • Set SC7295: Westland Wasp Floatation Set
    • Set AC72165: Westland Wasp/Scout Detail set
    • Set SC72101: Westland Wasp Weapon Set

Decals

  • Dutch Decal
    • Set 72018: Decals voor verschillende toestellen zoals Westland Wasp AH-12A: 236.

Schaal 1/48

Bouwpakketten

  • Fujimi
    • Kit P19:Westland Wasp HAS Mk1

Modelling add-on

  • --
    • Set --: --

Decals

  • --
    • Set --: --

 


SchemaKleurnaamFS-nummerBS-nummerHumbrolXtraColorVallejo ModelColorVallejo ModelAirHataka
Standaard #1Bovenzijde Extra Dark Sea Grey ~6099 BS:640 123 / 106 X-5 / X-376 70.866 71.110 ~140
Onderzijde Sky - BS:210 90 X004 / X130 - 71.302 ~026

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

Westland UH12 Wasp 1A SMALL
Westland UH-12A Wasp: .
Westland UH12 Wasp 1A SMALL
Westland UH-12A Wasp: .
Westland UH12 Wasp 1A SMALL
Westland UH-12A Wasp: met uitzonderlijk groot neusembleem. Normaliter was alleen de naam en het wapen van het schip aangebracht.
Westland UH12 Wasp 1A SMALL
Westland UH-12A Wasp: .

 


Literatuur.

Zestig jaar Marineluchtvaartdienst in Beeld Hugo Hooftman pag. 148 - 149 1977 Uitgever Europese Bibliotheek, Zaltbommel
Nederlandse Marinevliegtuigen Thijs Postma & Nico Geldhof Pag. 72 - 73 1978 Uitgever Omniboek, 's Gravenhage
Dutch Military Aviation 1945-1978 paul A. Jackson pag. 112; 118 1978 Uitgever Midland Countries Publications, Leicester
Vliegen voor de Vloot: 70 jaar Marineluchtvaartdienst Harm J. Hazewinkel Pag. 59   Uitgever Rebo Produkties, Sassenheim
Modelbouw in Plastic jaargang 14, nummer 2: Westland Wasp in de MLD Frans van 't Hof Pag. 36 - 43 1985 Uitgever I.P.M.S. Nederland, Nederland
70 Jaar Marine-LuchtvaartDienst Nico Geldhof pag. 135 1987 Uitgever Uitgeverij Eisma b.v., Leeuwarden
85 JAAR Marineluchtvaartdienst in beeld: Van Farman tot NH 90 Helikopter Peter Korbee Pag. 142 - 143 2002 Uitgever Korbee MLD Promotie, Valkenburg

 

Websites.

Speciale dank aan ...