Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Fokker D.XXI

Gebruik bij LVA en ML-KNIL.

ML-KNIL

Na de eerste vluchten door de fabriek werd het toestel uitgebreid getest door de ML en door de RSL (RijkStudiedienst voor de Luchtvaart). De tweebladige propeller werd vervangen door een driebladige Ratier propeller.
Tussen eind november 1936 en medio januari 1937 werd het toestel door de LVA te Soesterberg beproefd.
Waarschijnlijk in januari 1937 is het toestel naar Indië verscheept, waar het op 16 april 1937 de eerste vluchtmaakte vanaf Andir.
De KNIL-vliegers waren niet bijster enthousiast over het toestel en ook traden veel storingen op.
Onduidelijk is wat er uiteindelijk met het toestel is gebeurd; bronnen stellen dat het in 1941 is gesloopt; andere bronnen stellen dat het tijdens een bombardement in februari 1942 op Kalidjati werd vernield.

LVA

Mede door de prioriteit voor lesvliegtuigen en luchtkruisers en ook door de relatief geringe snelheidswinst (maximum snelheid 411 km/u) ten opzichte van de D.XVII (maximum snelheid 370 km/u) toonde de LVA weinig interesse in de D.XXI.
Mede onder invloed van de buitenlandse orders werd door het LVB (Luchtvaartbedrijf (zeg maar de materieeldienst) toch besloten de D.XXI in overweging te nemen, wel diende er een aantal wijzigingen ten aanzien van het prototype te worden doorgevoerd, zodat het toestel uiteindelijk veel overeenkwam met de Finse versie.
De prestaties waren toen niet conform de eisen van een luchtverdedigingsjager, maar wel voldoende voor bescherming van verkenners en aanvallen van gronddoelen, zodat hiervoor eind december 1936 36 stuks werden besteld.
Men had toen nog het idee om voor de luchtverdediging modernere, snellere toestellen aan te kunnen schaffen. De Hawker Hurricane was toen één van de kandidaten, maar uiteindelijk werden in 1939 voor dit doel een serie Koolhoven Fk.58's besteld, die echter nooit zijn afgeleverd.
Als motor was de Bristol Mercury VIII van 830 pk geselecteerd, terwijl de bewapening bestond uit vier vast mitrailleurs in de vleugel, die buiten de schroefcirkel schoten.
het eerste toestel 212, maakte de eerste vlucht op 26 mei 1938 en werd, na beproeving, op 22 juli 1938 officieel overgedragen.
De D.XXI was nog uitgerust met verouderde lijnvizieren, maar wel waren er modernere Revi reflexvizieren besteld, die echter door de inval niet meer zijn afgeleverd
Najaar 1939 kwam de radio-uitrusting beschikbaar, maar door de trage aflevering en problemen waren in mei 1940 niet alle toestellen van radio voorzien.