Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Fairey Swordfish

Historie

De Fairey Swordfish was een ontwikkeling van de Fairey PV, een ontwerp gebaseerd op eisen ven de Griekse marine. Dit toestel maakte de eerste vlucht in maart 1933.
De Britse marine had een eisenpakket onder de specificatie S.9/30 voor een onbewapende verkenner uitgebracht. De PV voldeed hier, afgezien van de motor, grotendeels aan.
De PV werd door Fairey aangepast en voorzien van een Bristol Pegasus IIM stermotor. En werd aangeduid als TSR-1 (Torpedo - Spotter - Reconnaissance 1). Dit toestel maakte in juli 1933 de eerste vlucht maar crashte in september van datzelfde jaar.
Het ontwerpteam ging verder met de TSR-1 en kwam met een aangepaste uitvoering met vleugels in licht pijlstand en een langere romp. Dit toestel kreeg de aanduiding TSR-II.
De TSR-II voldeed aan het inmiddels uitgebrachte nieuwe eisenpakket S.15/33 voor een driepersoons verkenner en tweepersoons-torpedo-bommenwerper.
Het toestel maakt op 17 april 1934 de eerste vlucht.
Fairey ontving in april 1935 een eerste productie-order en de eerste toestellen kwamen in 1936 in dienst.
IN 1942 werd begonnen met het vervangen van de Swordfish door de Fairey Albacore, Fairey Barracuda en Grumman Avenger in de rol van torpedo-bommenwerper.
De Swordfish bleef nog wel in gebruik voor onderzeebootbestrijding. De productie was inmiddels overgeplaatst naar Blackburn. De Albacore bleek in de praktijk niet veel beter dan de Swordfish.
Als onderzeebootbestrijder werd het toestel uitgerust met dieptebommen of acht RP-3 raketten. De ondervleugel werd daartoe geheel van metaal gemaakt en er werd een krachtiger Pegasus 30 motor geïnstalleerd. De Swordfish Mk. II was daarmee een feit..
Ook werden toestellen uitgerust met ASV Mk.XI radar in een radome onder de romp. Dergelijke toestellen werden aangeduid als Swordfish Mk.III.
De ASV Mk. Xxi radar had een bereik van circa 40 km en werd gebruitk om oppervlakte schepen te detecteren en, als de weersomstandigheden gunstig waren konden ook snorkelende onderzeeboten worden opgespoord
De Swordfishes werden (als onderzeebootbestrijder) gebruikt vanaf zogenaamd MAC-schepen (Merchant Aircraft Carrier) en vanaf escort carriers.
MAC schepen waren omgebouwde tankers of graanschepen, die waren voorzien van een vliegdek.
De laatste Swordfish werd in augustus 1944 afgeleverd..
Uiteindelijk zijn er bijna 2400 stuks gebouwd, 989 Mk.Is, 1080 Mk.IIs en 327 Mk.IIIs.

Versies.

Swordfish I:
De eerste productieversie, waarvan er bijna 1000 van zijn gebouwd.
Swordfish II:
Uitvoering met metalen ondervleugel en een sterkere motor.
Swordfish III:
voorzien van ASV radar
Swordfish IV:
uitvoering van de Swordfish II met een gesloten, verwarmde cockpit; 110 stuks gemodificeerd.

 

Technische gegevens Fairey Swordfish Mk. I
Afmetngen:
Lengte: 10,87 m Spanwijdte: 13,87 m
Hoogte: 3,76 m Vleugel-oppervlak: 56,4 m2
Gewichten:
Leeg gewicht: 1900 kg Max. start gewicht: 3450 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 257 km/uur Stijgsnelheid: 4.42 m/s op zeehoogte
kruisselheid: 218 km/uur    
Range: 880 km Plafond: 5030 m
overigen:
Motortype: Eén Bristol Pegasus IIIM.3 stermotor van 690 pk (510 kW)
Bemanning: Drie: één vlieger, één waarnemer en een marconist/staartschutter
Bewapening: Eén vaste voorwaarst vurende .303 in (7.7 mm) Vickers mitrailleur; één .303 in (7.7 mm) Lewis of Vickers K mitrailleur in de achterste cockpit; Eén× 1670 lb (760 kg) torpedo of 1500 lb (700 kg) mijn onder de romp of 1500 lb (700 kg) bommen onder de romp en vleugels .

 

Technische gegevens Fairey Swordfish MK.II
Afmetingen:
Lengte: 11,12 m Spanwijdte: 13,92 m
Hoogte: 3,93 m Vleugeloppervlak: 56,4 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 2359 kg Max. startgewicht: 4196 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 224 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: 167 km/u    
Vliegbereik: 1658 km (met torpedo: 885 km Plafond: 3250 m
Overig:
Motortype: Eén Bristol Pegasus XXX van 750 pk
Bemanning: Drie man: één vlieger; één waarnemer plus één marconist/staartschutter
Bewapening: Eén vaste voorwaarst vurende .303 in (7.7 mm) Vickers mitrailleur; één .303 in (7.7 mm) Lewis of Vickers K mitrailleur in de achterste cockpit; Acht × "60 lb" RP-3 raketten; één× 1670 lb (760 kg) torpedo of 1500 lb (700 kg) mijn onder de romp pf 1500 lb (700 kg) bommen onder de romp en vleugels .

 


Zes Swordfishes waren onder meer ingedeeld bij het Nederlandse squadron 860 dat in juni 1943 op Donibristle werd opgericht.
Na een trainingsperiode werd het squadron naar Maydown overgeplaatst en de uitrusting werd uitgebreid tot twaalf toestellen. Het squadron werd ondergebracht bij de MAC-schip Wing van 836 squadron.
Het werd daartoe opgedeeld in twee vluchten, die opereerden vanaf MAC-schepen tussen tussen Maydown en Dartmouth. Er werd aanvankelijk gevlogen vanaf de MV Acavus en MV Gadila. Vanaf juni 1944 vanaf de MV Macoma en MV Gadila.
Na beëindiging van de vijandelijkheden in Europa werden deze wings opgeheven en werd het squadron in juni 1945 uitgerust met twaalf Fairey Barracuda IIIs afkomstig van 822 squadron. Na de capitulatie van Japan werd het squadron gestationeerd op HMS Nairana.

 

D1992162 V2

Fairey Swordfish Mk.II van Royal Naval Historical Flight tijdens Open Dag Luchtmacht, juni 1992 op Vliegbasis Gilze-Rijen. Het oranje driehoekje op de staart is aangebracht vanwege 75 jaar MLD.

D1992165 V2

Fairey Swordfish Mk.II van Royal Naval Historical Flight tijdens Open Dag Luchtmacht, juni 1992 op Vliegbasis Gilze-Rijen.

Fairey Swordfish SQ 860.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Met een formatie Fairey Swordfish onderzeebootbestrijdingsvliegtuigen op weg naar een carrier ('O"- flight off to the ship).
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Gelande Swordfish op een der Nederlandse MAC-schepen (Gadila ).
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Een 'heavy landing' van een Fairey Swordfish onderzeebootbestrijdingsvliegtuig op een MAC (Merchant Aircraft Carrier, tot vliegdek- of vliegkampschip omgebouwd koopvaardijschip).
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
De landing ('landing on') van een Fairey Swordfish onderzeebootbestrijdingsvliegtuig op het vliegdek van een MAC.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Dagelijkse inspectie van Fairey Swordfish onderzeebootbestrijdingsvliegtuigen op een MAC (Merchant Aircraft Carrier, tot vliegdek- of vliegkampschip omgebouwd koopvaardijschip) in de periode 1943-1945. Links is de staart te zien van de Swordfish LS157.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Fairey Swordfish SQ 860 (1943-1945) aan boord MAC "Gadila".
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Fairey Swordfish VSQ 860 (1943-1945), reg.nr. LS 437/S2, wordt in Halifax, Canada, van boord getakeld vanaf MAC "Gadila".
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Fairey Swordfish van VSQ 860 (1943-1945) bij MAC "Gadila".
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

 


Fairey Swordfish

 

   
   

 


Registratie
Registratie
Code.
Code
Constr. nr.
Constr. nr.
Datum in dienst
Datum in dienst
Datum uit dienst
Datum uit dienst
Opmerkingen
Opmerkingen
Fairey Swordfish Mk.I [Geleend van de FAA.]
V4431 D   19-06-1943 28-12-1943 Beschadigd, retour
Fairey Swordfish Mk.II [Geleend van de FAA.]
DK860 E   26-06-1943 29-12-1943 Retour FAA
DK682 F   26-06-1943 01-08-1943 Retour FAA
HS217 C   19-06-1943 01-09-1943 Retour FAA
HS274 A   01-12-1943 08-12-1943 Neergestort, Schotland en afgeschreven. Zie ook aircrewremembered
HS289 B   19-06-1943 26-12-1943 Retour FAA
HS291 E   01-12-1943 01-08-1943 Retour FAA
HS362 A   19-06-1943 30-12-1943 Retour FAA
HS405     20-03-1943   Noodlanding Ballykelly en afgeschreven.
HS616       21-12-1944 In zee gestort en afgeschreven.
HS637 L   01-12-1943 27-04-1945 Retour FAA
HS654 A   30-12-1943 27-04-1905 Retour FAA
LS151     27-04-1905 22-08-1944 Ongeval (Macoma) en afgeschreven.
LS152 D   24-12-1943 01-03-1944 Ongeval (Gadila) en afgeschreven.
LS155 F   26-12-1943   Retour FAA
LS157 B   23-12-1943 28-06-1944 Ongeval (Macoma) en afgeschreven.
LS158 C   26-12-1943 27-04-1905 Retour FAA
LS172       04-09-1944 Ongeval (Macoma) en afgeschreven.
LS174     28-01-1944 27-04-1905  
LS193       23-02-1945 Ongeval (Gadila) en afgeschreven.
LS237       27-09-1944 Ongeval (Macorna) en afgeschreven.
LS241       2-11-1944 Ongeval (Macorna) en afgeschreven.
LS244     11-01-1944 01-09-1943 In zee gestort en afgeschreven.
LS278       02-12-1944  
LS289 H   13-10-1943 01-09-1943 Botsing met LS244 en afgeschreven.
LS291 G     01-09-1943  
LS293       08-04-1945 Geleend van de FAA Ongeval (Gadila) en afgeschreven.
LS294       03-11-1944 Ongeval (Macoma) en afgeschreven.
LS298 H        
LS350       07-08-1944 Ongeval en afgeschreven.
LS389       15-12-1944  
LS398       24-10-1943 In zee gestort en afgeschreven.
LS437 S2     30-01-1945 Ongeval (Gadila) en afgeschreven.
NE888       16-08-1944 Overboord (Macoma) en afgeschreven.
Fairey Swordfish Mk III [Geleend van de FAA.]
NR976     01-04-1945 09-04-1945  
NS187     01-04-1945 25-04-1945  
NS199     01-04-1945 03-04-1945 Bij afleveringsvlucht gecrasht tijdens landing op Macoma

 


Schaal 1/72

Bouwpakketten

  • Airfix
    • Kit 02071: Fairey Swordfish Mk. II (oude mal)
    • Kit 04053: Fairey Swordfish Mk. II (nieuwe mal)
    • Kit 05006: Fairey Swordfish Mk1 Floatplane (nieuwe mal)
    • Kit 050133: Gift pack Fairey Swordfish Mk1 "Sink the Bismarck" (nieuwe mal)
  • Ark Models
    • Kit 72013: Fairey Swordfish Mk.I Torpedo plane .
  • Chematic
    • Kit xx: Fairey Swordfish.
  • Cooperativa
    • Kit R72004: Fairey Swordfish Mk. I/III (former FROG-kit) with resin and photo-etched parts added.
  • Eastern Express
    • Kit 72270: Fairey Swordfish Mk. I
  • Emhar
    • Kit 72270: Fairey Swordfish Mk. I
  • Matchbox
    • Kit 40120: Fairey Swordfish Mk. I/III
  • Modelcraft
    • Kit 72-002: Fairey Swordfish Mk. II
  • MPM
    • Kit 72130: Fairey Swordfish Mk. I/III
  • Novo
    • Kit NOV258: Fairey Swordfish Mk. I (ex FROG-kit)
  • Revell
    • Kit 04115: Fairey Swordfish Mk. III (ex Matchbox kit)

 

Bouw van een model van een Fairey Swordfish door Peter Banis.

Fairey Swordfish PBanis 8 Fairey Swordfish PBanis 3 Fairey Swordfish PBanis 5 Fairey Swordfish PBanis 4 Fairey Swordfish PBanis 9 Fairey Swordfish PBanis 7 Fairey Swordfish PBanis 6 Fairey Swordfish PBanis 2 Fairey Swordfish PBanis 1 Fairey Swordfish PBanis 11 Fairey Swordfish PBanis 2 Fairey Swordfish PBanis 12

 

Modelling add-on

  • Ace Models
    • Kit PE7219 : Detailset Fairey Swordfish (Frog/Novo/MPM)
  • Aeroclub
    • Set P016: Fairey Reed 3 bladed 12`diam. prop (Swordfish,Hendon)
  • Airwaves
    • Set 72001: Bristol Mercury/Pegasus
    • Set 72178: Fairey Swordfish Detail set
  • CMK
    • Set A7270: Fairey Swordfish Interior set (Airfix)
    • Set A7269: Fairey Swordfish engine set (Airfix)
  • Pavla
    • Set U72134: Fairey Swordfish MKIII ASW Conversion (Airfix)
    • Set U72136: Fairey Swordfish Long exhaust pipes (Airfix)
  • Radial engines and wheels
    • Set 72002: Bristol Pegasus (1)
  • Vector Resin
    • Set 72001: Bristol Mercury/Pegasus
  • White Ensign Models
    • Set PE7253: Fairey Swordfish Details (Airfix)

Decals

  • Dutch Decal
    • Set 72014: "Dutchies in FAA" Decalset voor verschillende toestellen onder andere Swordfish Mk.II: O3/LS298; S2/LS437; Wit/Extra Dark Sea Grey/Dark Slate Grey.
    • Set 72072: "Dutchies in RAF" Decalset voor verschillende toestellen onder andere Swordfish.

Schaal 1/48

Bouwpakketten

  • Smer
    • Kit 0818: Fairey Swordfish Mk.II float plane
  • Tamiya
    • Kit 61071: Fairey Swordfish Mk.I with floats
    • Kit 61079: Fairey Swordfish Mk1 (Clear Edition)
    • Kit 61099: Fairey Swordfish Mk2

Modelling add-on

  • Aeroclub
    • Kit V082: Swordfish accessoires
  • CMK
    • Kit 4163 : Fairey Swordfish Control Surfaces (Tamiya)
    • Kit 4063 : Blackfish Swordfish MKIII ASV Radarplane (Tamiya)
  • Eduard
    • Kit E49-384 / FE384: Detailset Fairey Swordfish MKII self adhesive PRE-PAINTED IN COLOUR! (Tamiya)
    • Kit E49-212: Detailset Fairey Swordish MK1 (Tamiya)
    • Kit E48-362: Detailset Swordfish MK1 Floatplane (Tamiya)
    • Kit E48-308: Detailset Fairey Swordfish MK1 (Tamiya)
    • Kit XF531 : Express Mask Swordfish camo. Scheme (Tamiya,Smer)
  • Quickboost (by Aires)
    • Kit 48088: Fairey Swordfish Mk.I exhaust (designed to be used with Tamiya kits)
  • Tamiya
    • Kit 61069: Fairey Swordfish strut bracing set etched (designed to be used with Tamiya kit)
    • Kit 61072: Fairey Swordfish floatplane photo etched bracing wire set (designed to be used with Tamiya kits)

Decals

  • Dutch Decal
    • Set 48025: Verschillende toestellen o.a. Swordfish MKIIb, T7, PBY5A (Kon Marine) Meteor F8, C47(KLU)
    • Set 48042 : Decalset voor verschillende toestellen o.a. Sea Hawk Kon Marine, Hunter KLu, Swordfish FAA, FW56 Stosser LSK)

 


De Swordfishes waren in principe voorzien van de standaard FAA beschildering. Deze varieerde nogal afhankelijk van de periode.

Schema Kleurnaam FS-nummer BS-nummer Humbrol XtraColor Vallejo Model Color Vallejo Model Air Hataka
Standaard #1 Bovenzijde Dark Slate Grey     102 X025 70.892 71.092 ~202
Extra Dark Sea Grey ~6099 BS:640 123 / 106 X-5 / X-376 70.866 71.110 ~140
Onderzijde Wit ~7875 - 34   70.951 71.001 ~049
 
Standaard #2 Bovenzijde Dark Slate Grey     102 X025 70.892 71.092 ~202
Extra Dark Sea Grey ~6099 BS:640 123 / 106 X-5 / X-376 70.866 71.110 ~140
Onderzijde Sky - BS:210 90 X004 / X130 - 71.302 ~026

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

 

Fairey Swordfish MkI 1 SMALL
(Waarschijnlijk) kleurenschema van Fairey Swordfish Mk.I.

 

Fairey Swordfish MkII 1 SMALL
Kleurenschema van Fairey Swordfish Mk.II.
Fairey Swordfish MkI 1 SMALL
Alternatief kleurenschema van Fairey Swordfish Mk.II.

 

Fairey Swordfish MkIII 1 SMALL
(Kleurenschema van Fairey Swordfish Mk.III.

 


Literatuur.

Dutch Military Aviation 1945-1978 Paul A. Jackson Pag. 125 1978 Uitgever: Midland Countries Publications, Leicester
Nederlandse Marinevliegtuigen Thijs Postma & Nico Geldhof Pag. 35 1978 Uitgever: Omniboek, 's Gravenhage
Zestig jaar Marineluchtvaartdienst in Beeld. Hugo Hooftman Pag. 89 1977 Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel
Air Enthusiast 40: Swordfish William Green & Gordon Swanborough Pag. 53 - 69 1989 Uitgever: Tri-Service Press, Bromley, Kent
85 JAAR Marineluchtvaartdienst in beeld Van Farman tot NH 90 Helikopter Peter Korbee Pag. 78 - 79 2002 Uitgever: Korbee MLD Promotie, Valkenburg
Swordfish: Fairey Swordfish Mks I - III Aeroguide Classics number 4 Ray Rimell   1988 Uitgever: Linewright Ltd., Ongar, Essex
Fairey Swordfish in Action Aircraft number 175 Greer, Don   2001 Uitgever: Squadron/Signal Publications Inc., Carrolton, Texas

 

Websites.

Met dank aan C. v.d. Heuvel en J. de Moor voor hun informatie en fotomateriaal over o.m. de Swordfish Mk.III.