Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Deze webpagina draag ik postuum op aan  R.L. van Beers.
Ik ben hem veel dank verschuldigd voor alle informatie en fotomateriaal, die hij mij indertijd welwillend heeft verstrekt.
Verder heeft hij de adressen van vrijwel alle (vroegere) teamleden kunnen achterhalen.

Het Demoteam

Begin 1955 richtte het op Leeuwarden gestationeerde 323 squadron Klu een ‘Aerobatic Team’. Het 323^e squadron vloog toen met Gloster Meteors Mk.8. Van wie het initiatief op de opdracht kwam, valt niet meer met zekerheid te achterhalen, maar waarschijnlijk was het squadroncommandant majoor Paul Verspoor. Enige ervaring was al in huis, want Verspoor had eerder in Nederlands-Indië met adjudant-onderofficier Manus Mulder en sergeant-majoor Ron van Beers in een P-51 demoteam gevlogen bij het 122 squadron te Medan op Sumatra. Hun doel zal zijn geweest om op de ILSY (Internationale LuchtShow Ypenburg) deel te kunnen nemen van dat jaar voor de Klu uit te komen

Maar dan moesten ze wel eerst winnen van de teams van andere squadrons. Verspoor en zijn mannen werden in hun initiatief gesteund door majoor Van Gastel, die meedacht over onder andere het vliegprogramma.

Maj. Verspoor werd leader van het team en de nummer 2 werd kapitein Frans van der Vijgh, nummer 3 adjudant-onderofficier Manus Mulder, nummer 4 werd sergeant-majoor Tonnie de Bie. De algemeen reserve, ook voor de solo, werd sergeant-majoor Ron van Beers. Op 29 maart 1955 werd de eerste vlucht als team gemaakt.

Het logboek van Manus Mulder vermeldt dat hij op 8 februari met de Y9-12 aan een eerste oefenvlucht deelnam. Duur circa 56 minuten. Op 29 maart 1955 werd de eerste vlucht als team gemaakt. Afgaande op wat hierover in het squadrondagboek staat: ”De eerste vlucht van het stuntgeval ging echter behoorlijk beroerd en is voor verbetering vatbaar”, was dit niet echt een succes.

Dus werd er druk verder geoefend. Er staat tot 26 mei een totale trainingstijd van circa 52 uur genoteerd. Mulder vloog volgens zijn logboek met de Meteors Y9-30, Y9-29, Y9-32, Y9-33, Y9-26, Y9-18 en Y9-21

De opzet van het vliegprogramma was voor die tijd zeer moeilijk: elk figuur werd ingegaan met de ‘Port of Echelon Right’-formatie, waarbij de toestellen rechts achter-onder elkaar vliegen om daarna in een andere formatie te eindigen

Binnen de KLu was dit het eerste team dat in een demo in wisselende formaties vloog

Na een maand kwam de Sergeant Jansen er bij, die behalve als reserve ook als solovlieger zou fungeren

Na zo’n anderhalve maand oefenen nam het team deel aan de ‘stuntcompetitie’, waar werd beslist welk demoteam naar de ILSY zou gaan. Helaas voor de Leeuwarder formatie won het “Dash Four Aerobatic Team ” uit Volkel met Republic F-84G Thunderjets.

Op deze gebeurtenis terugkijkend merkt Majoor b.d. De Bie op dat gek genoeg een taxatiefout (of misschien zelfs een overschatting) Dash Foour tot winnaar maakte. Want het team vloog, ondanks de aanwezige Cumulus-bewolking, het normale vliegprogramma en niet, zoals je zou verwachten, het ‘slecht weer’-programma.

Het team uit Leeuwarden mocht wel deel nemen aan het voorprogramma van de ILSY

Op 30 mei 1955 vloog het naar Valkenburg en startte van daaruit voor een show van circa 32 minuten boven Ypenburg. Nog dezelfde dag werd naar Leeuwarden teruggevlogen, waar het weer echter zo slecht was, dat moest worden uitgeweken naar Eelde, het team keerde pas de volgende dag op de thuisbasis terug

Hoogtepunt in het korte bestaan van dit team was de demonstratie op 11 juni 1955 boven Sydenham Airport bij Belfast, Ierland

Op 9 juni 1955 werd van Leeuwarden via Waddington naar Aldergrove gevlogen

Sergeant Jansen deed iedereen versteld staan door op lage hoogte rond een paar hangars te vliegen. Hierbij kwam hij een kraan tegen en had hij al z’n vliegersvaardigheid en geluk nodig om het ding te ontwijken

Op deze show vloog Frans van der Vijgh de Y9-32 (I-208), Manus Mulder de Y9-18 (I-105 of I-127), Ron van Beers de Y9-21 (I-116) en Tonnie de Bie de Y9-33 (I-91). Verder waren Paul Verspoor en Paul Jansen met de Y9-30 (I-202) en de Y9-31 (I-201), wie met welke kist vloog, viel niet meer te achterhalen

Het team keerde op 13 juni terug naar Leeuwarden.

Na een optreden boven vliegveld Eelde, later dat jaar, wordt er verder in de dagboeken van het squadron geen melding meer gemaakt van het team. Blijkbaar was dit optreden tevens een afscheidsdemonstratie

De toestellen hebben nog wel enige tijd in de demobeschildering rondgevlogen

Gloster F.Mk.8 Meteor van 323 Sqn., op Beeldbank NIMH

Groepsfoto van Gloster F.Mk.8 Meteor demoteam 323 Sqn op vliegbasis Leeuwarden., op Beeldbank NIMH

Gloster F.Mk.8 Meteor demoteam 323 Sqn op vliegbasis Leeuwarden., op Beeldbank NIMH

Om het uiterlijk van de toestellen te verfraaien werden de motorgondels en de vleugeltips rood geschilderd. De neus was al rood, omdat de Meteors voor de schietschool werden gebruikt (in de jaren vijftig verzorgde het 323^e squadron de schietopleiding voor KLu-vliegers en –instructeurs)

Op de motorgondels werd groot op een witte cirkel, het squadronembleem: de Griekse godin van de jacht, Diana

Wanneer deze demobeschildering is aangebracht, is niet bekend; evenmin wie op het idee kwam. Afgaande op foto van vliegtuigmonteur Piet Miedema hadden de toestellen deze beschildering in elk geval voor de ILSY en misschien al voor de eerdere ‘stuntcompetitie’

De toestellen waren verder voorzien van een standaard camouflageschema van Dark Sea Grey en Dark Green aan de bovenzijde en PRU blue aan de onderzijde.

De neuspunt, de punt van de staartconus en de tip van het kielvlak hadden de Leeuwarder basiskleur, lichtblauw

Gloster Meteor F.Mk. 8
Display team 323 Squadron, vliegbasis Leeuwarden.

Zie ook de web-pagina over de Gloster Meteor.

In de veel gebruikte schaal 1/72 zijn de volgende modellen uitgebracht:

Door Rareplanes is, alweer jaren geleden een vacuform Meteor Mk.8 uitgebracht.
Ik ga hier niet verder op in, omdat er een goed spuitgietalternatief is.
Voor de fervente vacubouwers staat een uitgebreide bouwbeschrijving van dit model in de Jubileum-uitgave van ‘Model in Plastic’, verschenen ter gelegenheid van 10 jaar IPMS Nederland. Geïnteresseerden kunnen een kopie aanvragen bij IPMS Nederland of desnoods bij ondergetekende.

Merlin Models heeft een aantal jaren ook een model van de Mk. 8 uitgebracht. Van veel Merlin-modellen en ook van deze is de prijs-kwaliteitverhouding niet van dien aard dat ik dit model aanraad

Matchbox heeft een heel mooie Meteor NF11/12/1-kit uitgebracht, die met behulp van de Aeroclub conversieset voor de Meteor Mk.8 vrij eenvoudig kan worden omgebouwd.

Enkele jaren geleden is door MPM en Extra-Kit een goede kit van de Gloster meteor Mk.8 uitgebracht. De kist is ook uitgegeven door Airtfix.

Let er op dat de toestellen, die het 323^e squadron (toen) gebruikte, voorzien waren van geheel open cockpitkappen, gewijzigde ailerons en als regel ook van luchtinlaten met een grotere diameter. Met de Matchboxkit kun de Meteor met en zonder deze aanpassingen bouwen.

LET OP: De werkelijkheid is weerbarstig: Piet Miedema, lid van de technische crew van het team, vertelde dat de Meteors Mk.8 in de praktijk zowel met zowel grote als met kleine luchtinlaten vlogen. Over het team wist hij nog te vertellen dat het toestel van leader Paul Verspoor altijd kleine air intakes was uitgerust, omdat het toestel dan minder snel was en de overige toestellen het leidende toestel zo beter konden volgen!

PJ Productions heeft twee kits van de Meteor Mk. 8 in twee versie uitgebracht. Op de Flanders Contest in maart 1997 zag ik deze modellen gebouwd staan, en eerlijk is eerlijk, ze zagen er bijzonder fraai uit. De prijs was er ook naar, namelijk toen zo’n F 60,- per kit!

Decals

Dutch Decal heeft in 1992 set 72019 uitgebracht met onder andere 1:72 decals voor Meteor Y9-18 van dit team

Gloster Meteor F.Mk. 8 van Displayteam 323 Squadron, gebouwd door Adri Kleijn.

 

Literatuur.

Demoteams van de Koninklijke Luchtmacht	A. Louwers	pag. 131	1988	De Alk, Alkmaar
Modelbouw in Plastic	Jublieum-uitgave ter gelegenheid van 10 Jaar IPMS Nederland	pag. ..	....	IPMS Nederland

 

Met dank aan Maj. b.d. T. de Bie, R. Van Beers, P. Verspoor; M. Mulder, F. Van der Vijgh; P. Miedema en S.Lantinga voor extra informatie.
Verder aan M. Schönfeld voor informatie over de Meteor MK.8; John Greuter voor informatie over de algemene beschilderingsvoorschriften van de Meteor en L. Boerman en H. Berfelo voor onder andere het fotomateriaal