Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Dutch Modelling and Aviation

In Memoriam

Klaas Willem Jonker
(Wilko)
† 30 april 2018

Op maandag 30 april 2018 is Wilko Jonker na een lang ziekbed overleden op de leeftijd van 58 jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. De Nederlandse militaire lichtvaart en plastic modelbouw waren zijn hobby en op deze website heeft hij alle kennis die hij in de vele jaren daarover heeft verzameld gedeeld. Zijn hobby heeft hem tot in de laatste week van zijn leven af kunnen leiden van de voortwoekerende ziekte in zijn lijf. De contacten met andere hobbyisten waren een belangrijkste steun voor hem.

Deze website zal door verschillende mensen zo lang mogelijk in stand worden gehouden, zodat andere liefhebbers kunnen blijven profiteren van uitgebreide inhoud.

Lockheed T-33A & RT-33

Historie

De Lockheed T-33 werd ontwikkeld uit de Lockheed P-80 Shooting Star.
Dit toestel maakte al in 1944 zijn eerste vlucht en er werden meer dan 1700 stuks van gebouwd.

Door het grote aantal ongevallen aan het begin van de carrière van de P-80, liet de USAF een trainersversie ontwikkelen, de TP-80C, die in maart 1948 de eerste vlucht maakte.
Dit prototype had aanvankelijk ook twee extra tiptanks aan de vleugel, maar omdat een interne brandstoftank was opgeofferd aan de tweede zitplaats, was het vliegbereik erg klein. Er werd dus besloten om de losse tiptanks te vervangen door twee vaste tiptanks van 230 gallon elk.

In 1949 werd de type aanduiding gewijzigd in Lockheed T-33A, gezien het grote aantal verschillen ten opzichte van de P-80.
Uiteindelijk werden ruim 6500 toestellen gebouwd, inclusief een versie voor de US Navy die ruim 950 stuks ontving met de aanduiding Lockheed TV-2.

Verder werden bij Kawasaki nog 190 stuks in licentie gebouwd en in Canada bij Canadair nog eens 656 stuks met een Rolls Royce Nene van 2313 kg stuwdruk.

 

Technische gegevens
Afmetingen:
Lengte: 11,48 m Spanwijdte (incl. tiptanks): 12,93 m
Hoogte: 3,55 m Vleugeloppervlak: - m2
Gewichten:
Leeggewicht: 3775 kg Max. startgewicht: 6865 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 970 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: - km/u    
Vliegbereik: 2050 km Plafond: 14 600 m
Overig:
Motortype: Eén Allison J-33-A-35 van 24 kN
Bemanning:

T-33: Eén instructeur plus één leerling;

RT-33: één vlieger

Bewapening: Geen

 


De Klu ontving van verschillende kanten de T-33; Van België werden acht toestellen voor een periode van een aantal jaren geleend; er werden elf stuks overgenomen van de USAF, er zijn er nog eens vijf overgenomen van de VS, die echter zijn gesloopt voor onderdelen en het grootste deel, 44 stuks werden overgedragen in het kader van MDAP (Mutual Defense Assistance Program). Eén van de RT-33A’s , de M-103 was afkomstig van de Turkse Luchtmacht.

De T-33A werd voornamelijk gebruikt als trainingsvliegtuig bij aanvankelijk 313 squadron op Volkel en later bij de Transitie VliegOpleiding op Woensdrecht en Twenthe werden gebruikt.

Fotoverkenners

De overgang van de fotoverkennersversie van de RF-84E Thunderjet naar de Republic RF-84F Thunderflash werd door de VS een te grote stap geacht, reden om als voorproefje de Lockheed RT-33 te verstrekken.
Zodoende heeft het Nederlandse fotoverkenningssquadron, 306 squadron, ruim twee jaar gebruik gemaakt van de RT-33A.

In september 1953 ontving het 306 squadron te Volkel zijn eerste vliegtuigen, de F-84G Thunderjet. Dit nieuwe squadron had als taak verkenning, zowel visueel als met foto’s.

In november 1953 werden proeven genomen met een K20 camera in de linker tiptank van een F-84E. Deze proeven verliepen succesvol, zodat begin 1954 de F-84G werd vervangen door de F-84E met aangepaste tiptanks.
In september 1954 werd 306 squadron voor een kleine twee maanden gestationeerd op de Duitse basis Bückeburg. Rond die tijd was ook duidelijk geworden dat de Thunderjet verouderd was.
306 squadron zou worden uitgerust met een heuse fotoverkenner, de RF-84F Thunderflash.
Ter voorbereiding ontving het squadron in augustus 1955 twee Lockheed RT-33 fotoverkenners.
Deze kregen de codes TP-19 en TP-20, daar de Thunderflashes de codes TP-1 tot met TP-18 zouden ontvangen.

De RT-33A had vier camera’s in de neus, drie K18 en één K22 camera, die een hele verbetering vormden ten opzichte van de ene K20 camera van de Thunderjet.

In principe diende de vlieger eerst een aantal vlieguren op de RT-33A te maken, alvorens over te stappen naar de Thunderflash.

Na twee jaar was het squadron volledig overgeschakeld op de RF-84F Thunderflash en waren de RT-33’s overbodig geworden. Intussen was nog een derde RT-33A aan het squadron toegewezen.
De Thunderflashes zijn toen vooral voor operationele fotovluchten ingezet en de RT-33A voor externe fototaken, bijvoorbeeld, fotograferen van ijsgang of van de deltawerken.

Vanaf eind 1957, toen 306 squadron was overgeplaatst naar vliegbasis Deelen, werd tevens besloten dat het squadron alleen operationeel fotowerk zou verrichten. Er werd eind 1958 een apart onderdeel opgericht voor het uitvoeren van de overige foto-opdracht, de Basis Fotovlucht Deelen.

Bij dit onderdelen waren een aantal Piper Cubs, Harvards en de drie RT-33As ingedeeld.
Omdat de toestellen niet meer bij een operationeel squadron waren ingedeeld, kregen ze hun M-registraties terug op de neus.
De FotoVlucht viel verder onder CTL. Bij CTL werden alle toestellen gecamoufleerd, dus ook de toestellen van de FotoVlucht weden gecamoufleerd.

In 1968 werd de Fotovlucht opgeheven. Bij de RT33 waren echter al veel eerder, namelijk in 1963 de fotocamera’s verwijderd en werden de toestellen alleen nog gebruikt als eenpersoons trainer en ingedeeld bij de TVO op Woensdrecht.
In de loop van de jaren zestig werd ook de camouflage weer verwijderd en werden de toestellen weer zilverkleurig gespoten.

De TP-19 (M-101) had op 24 januari 1959 een noodlanding gemaakt op de Hoge Veluwe. Het toestel was nog goed te repareren, maar is toch gesloopt ten behoeve van reserveonderdelen waaraan toen gebrek was.

 


Registratie-overzicht Lockheed RT-33 KLu

RegistratieSquadron-codeUS Fiscal Year-nr.Constr.nr.Datum in dienstDatum uit dienstOpmerkingen
M-101 TP-19 54-1541 9164 16-08-1955 24-01-1959 Afgeschreven na te zijn verongelukt op 24-01-1959
M-102 TP-20 54-1542 9169 16-08-1955 06-07-1971 Naar Griekenland
M-103 TP-21 54-1522 9139 13-06-1957 21-10-1971 Gesloopt

 

Registratie-overzicht Lockheed T-33A KLu

Registratie
Registratie
Squadron Code.
Squadron Code
Fiscal Year nr.
Fiscal Year nr.
Constr. nr.
Constr. nr.
Datum in dienst
Datum in dienst
Datum uit dienst
Datum uit dienst
Opmerkingen
Opmerkingen
M-1 TR-1 51-4511 5806 22-08-1952 26-05-1972 Naar Turkije
M-2 TR-2 51-4512 5807 29-08-1952 26-05-1972 Naar Turkije
M-3 TR-3 51-6574 5906 08-09-1952 18-06-1957 22-09-1956; Afgeschreven (na ongeval)
M-4 TR-4 51-6577 5909 12-09-1952 12-10-1971 Naar Griekenland
M-5 TR-5 51-9028 6812 25-06-1953 02-06-1972 Naar Militaire Luchtvaart Museum Soesterberg
M-6 TR-6 51-9029 6813 25-06-1953 26-05-1972 Naar Turkije
M-7 TR-7 51-9148 6932 07-08-1953 13-12-1957 03-07-1957; Afgeschreven (na ongeval)
M-8 TR-8 51-9149 6933 07-08-1953 03-04-1967 Basisvlucht Leeuwarden. 06-02-1967; Afgeschreven (na ongeval)
M-9 TR-9 51-9254 7038 10-09-1953 06-07-1971 Naar Griekenland
M-10 TR-10 51-17461 7252 02-10-1953 15-09-1958 Basisvlucht Eindhoven. 11-08-1958; Afgeschreven (na ongeval)
M-11 TR-11 51-17466 7257 02-10-1953 25-05-1972 Naar Ethiopië
M-12 TR-12 51-17459 7250 16-01-1954 29-07-1963 Basisvlucht Eindhoven. 09-07-1963; Afgeschreven (na ongeval)
M-13 TR-13 51-17510 7490 16-01-1954 31-03-1957 28-02-1957; Afgeschreven (na ongeval)
M-14 TR-14 51-17498 7469 23-02-1954 12-10-1971 Naar Griekenland
M-15 TR-15 51-17530 7590 23-02-1954 10-02-1964 23-07-1963; Afgeschreven (na ongeval)
M-16 TR-16 51-17533 7698 11-03-1954 26-05-1972 Naar Turkije
M-17 TR-17 51-17556 7701 11-03-1954 06-07-1971 Naar Griekenland
M-18 TR-18 52-9877 7703 11-03-1954 13-12-1957 03-07-1957; Afgeschreven (na ongeval)
M-19 TR-19 52-9899 7795 11-03-1954 15-07-1964 26-05-1964; Afgeschreven (na ongeval)
M-20 TR-20 52-9900 7796 11-03-1954 06-07-1971 Naar Griekenland
M-21 TR-21 51-17491 7471 24-03-1954 15-09-1972 Naar Turkije
M-22 TR-22 51-17518 7578 24-03-1954 9-09-1954 Basisvlucht Eindhoven. 09-06-1954; Afgeschreven (na ongeval)
M-23 TR-23 51-17542 7687 01-04-1954 14-03-1955 11-02-1955; Afgeschreven (na ongeval)
M-24 TR-24 52-9876 7702 01-04-1954 20-12-1971 Naar Griekenland
M-25 TR-25 51-17549 7694 01-04-1954 20-12-1971 Naar Griekenland
M-26 TR-26 52-9881 7777 01-04-1954 12-10-1971 Naar Griekenland
M-27 TR-27 52-9922 7893 25-04-1954 26-05-1972 Naar Turkije
M-28 TR-28 51-17541 7686 27-04-1954 26-05-1972 Naar Turkije
M-29 TR-29 52-9913 7884 27-04-1954 06-07-1971 Naar Griekenland
M-30 TR-30 52-9924 7895 13-05-1954 13-12-1957 Basisvlucht Eindhoven. 25-05-1957; Afgeschreven (na ongeval)
M-31 TR-31 54-1582 9271 19-10-1955 19-03-1963 Basisvlucht Eindhoven. 07-02-1963; Afgeschreven (na ongeval)
M-32 TR-32 54-1583 9272 19-10-1955 12-10-1971 Naar Griekenland
M-33 TR-33 54-1612 9348 19-10-1955 23-06-1970 23-06-1970; Afgeschreven (na ongeval)
M-34 TR-34 54-1613 9349 19-10-1955 12-10-1971 12-10-1971; Afgeschreven (na ongeval)
M-35 TR-35 54-1614 9350 19-10-1955 12-10-1971 Naar Griekenland
M-36 TR-36 54-1615 9351 19-10-1955 19-12-1962 19-12-1962; Afgeschreven (na ongeval)
M-37 TR-37 55-4950 9910 11-01-1957 10-06-1971 Basisvlucht Soesterberg. 10-06-1971; Afgeschreven (na ongeval)
M-38 TR-38 55-4951 9911 27-02-1957 20-12-1971 Naar Griekenland
M-39 TR-39 55-4961 9921 27-02-1957 12-03-1972 Naar Turkije
M-40 TR-40 55-4962 9922 04-03-1957 20-02-1967 20-02-1967; Afgeschreven (na ongeval)
M-41 TR-41 55-4952 9912 08-07-1957 17-03-1972 Naar Turkije
M-42   51-4151 5445 04-04-1962 26-05-1972 Overgenomen van BLu; was FT-5
M-43   51-4152 5446 04-04-1962 26-05-1972 Overgenomen van BLu; was FT-4
M-44   51-4231 5525 04-04-1962 26-05-1972 Overgenomen van BLu; was FT-6
M-45   51-4233 5527 04-04-1962 26-05-1972 Overgenomen van BLu; was FT-7
M-46   51-6662 5994 04-04-1962 21-07-1965 Overgenomen van BLu; was FT-8; 08-06-1965; Afgeschreven (na ongeval)
M-47   51-6661 5993 04-04-1962 07-08-1972 Overgenomen van BLu; was FT-11
M-48   49-0884 5034 07-02-1964 05-05-1972 Naar N652, civiel
M-49   50-0370 5223 05-02-1964 31-01-1971 Naar N651, civiel
M-50   51-4384 5679 30-01-1964 26-05-1972 Naar NLC Hoofddorp
M-51   51-6528 5860 30-01-1964 15-12-1970 Naar N650, civiel
M-52   51-6953 6285 09-03-1964 15-04-1971 Naar N648, civiel
M-53   51-8760 6544 30-01-1964 31-07-1971 Naar N647, civiel
M-54   51-17411 7150 05-02-1964 26-05-1972 Naar Woensdrecht (poortwachter)
M-55   51-6531 5863 30-01-1964 16-12-1970 Naar N649, civiel
M-56   51-8824 6608 30-01-1964 31-01-1971 Naar N646, civiel
M-57   51-17416 7155 29-01-1964 21-07-1965 08-06-1965; Afgeschreven (na ongeval)
M-58   52-9671 7856 29-01-1964 26-05-1972 Naar Ethiopië
M-59   51-4062 5356 18-11-1965 26-05-1972 Overgenomen van BLu; was FT-3
M-60   51-6663 5995 01-09-1966 26-05-1972 Overgenomen van BLu; was FT-9
    49-1006 5156     Gebruikt voor reserveonderdelen
    51-4477 5772     Gebruikt voor reserveonderdelen
    51-6875 6207     Gebruikt voor reserveonderdelen
    51-6881 6213     Gebruikt voor reserveonderdelen
    51-8756 6540     Gebruikt voor reserveonderdelen

 


Schaal 1/72

Bouwpakketten

  • Heller
    • Kit 80301: Lockheed T-33A/RT-33
  • Hasegawa
    • Kit AO18:250 / 2400361 / 00706: Lockheed T-33 Shooting Star [Kit 00706 werd uitgegeven met decals voor Dutch Whiskey 4 display team]
  • Platz
    • Kit AC14: Lockheed T33 T-Bird with engine (JASDF)
    • Kit AC11: Lockheed T33 T-Bird (Hamamatsu AFB JASDF)
    • Kit AC8: Lockheed T33 T-Bird (USAF U.S Bicentennial 1976)
    • Kit AC6: Lockheed T33 T-Bird (JASDF)
  • Sword
    • Kit 72028SE: Lockheed T33 Shooting Star (JASDF, Bundesluftwaffe, Italian AF)
Lockheed T 33A T Bird AKleijn
Een model van een Lockheed T-33A, gebouwd door Adri Kleijn.

 

Lockheed RT 33A 306 Sqn Recon AKleijn
Een model van een Lockheed RT-33A, gebouwd door Adri Kleijn.

 

Een model van een Lockheed T-33A, gebouwd door Adri Kleijn.

IMG 0225 IMG 0226 Lockheed T33A AKlein 6 Lockheed T33A AKlein 2 Lockheed T33A AKlein 3 Lockheed T33A AKlein 4

 

 

Twee modellen van een Lockheed RT-33, gebouwd door Peter Banis.

Lockheed RT33 PBanis 1 Lockheed RT33 PBanis 6 Lockheed RT33 PBanis 6 Lockheed RT33 PBanis 2 Lockheed RT33 PBanis 3 Lockheed RT33 PBanis 4

 

 

Modeling add-on

  • Airwaves
    • Set AC72107: Detailset Lockheed T33 Shooting Star
  • Eduard
    • Set E73-409 / SS409: Detailset Lockheed T33 T'bird Interior Self Adhesive (Platz)
  • Flightpath
    • Set 72-119A: Acces ladder Set 10 voor Lockheed T33/F94
    • Set 72-127A: Lockheed T33/F94
  • True Detail
    • Set 72405: Lockheed F80-T33 Shooting Star Ejection Seat

Decals

  • Dutch Decal
    • Set 72012: Set decals voor verschillende toestellen, onder andere een Lockheed T.33 in SkyShark display team beschildering.
    • Set 72080: Dutch Jets (Meteor F MK4/8, Lockheed T33, NF5A/B)
  • FlevoDecal
    • Set FD72-005: Decals voor verschillende trainers zoals Lockheed T.33A

Schaal 1/48

Bouwpakketten

  • Academy
    • Kit 12240: Lockheed T33A/CT133 Shooting Star "US Air Force"
    • Kit 2185: Lockheed T33A Shooting Star
  • Hobbycraft
    • Kit HC1595: Lockheed T-33A Shooting Star

Modelling add-on

  • Squadron
    • Set 09633: Lockheed T33 Shooting Star
  • Scale Aircraft Conversions
    • Set 48120: Lockheed T33A T Bird Landing Gear (replacement for 1/48 Academy/HobbyCraft

Decals

  • FlevoDecal
    • Set FD48-005: Royal Netherlands Air Force Jet Trainers
  • Dutch Decal
    • Set 48008: Set decals voor Lockheed RT-33A 306 Sqn. Lockheed T-33A 313 Sqn. GD F-16A 311 Sqn. GD F -16A 40 Jaar 312’ Sqn.GD F-16A 313 ‘Tiger’ Sqn.KLu. Brewster Buffalo ML/KNIL.Sqn badge 120Sqn. P-40N.
    • Set 48009: T-33A 313 Sqn KLu Demo ‘SkySharks’, P-51D 122 Sqn ML/KNIL, Curtiss Hawk ML/KNIL, B-25J 16 Sqn. ML/KNIL, Spitfire LF Mk.IXc 322 Sqn. F-4F Phantom Luftwaffe/313 /315 Sqn.

 


SchemaKleurnaamFS-nummerBS-nummerHumbrolXtraColorVallejo Model ColorVallejo Model AirHataka
Standaard #1Geheel Blank Metaal     191 / 56 X216 70.864   -
Gele banden om romp en vleugels Trainer geel     154   70.953 71.078 ~066
 
Standaard #2Geheel Blank Metaal     191 / 56 X216 70.864   -
Neus, tip, romp-deel Day Glo     209   70.733   -
Lockheed RT-33 M-102 en M-103 na 1962
Standaard #3Bovenzijde Donkergrijs (RAF Dark Sea Grey) ~6099 BS:638 156 X130 70.836 71.405 ~144
Donkergroen (RAF Dark Green)   BS:641 163 X001 70.892 71.324 ~143
Onderzijde PRU Blue   BS:636 124 / 230 X008   71.109 ~207

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

 

Lockheed T-33A

Eerste schema Lockheed T-33A
Eerste schema Lockheed T-33A.
Variant eerste schema Lockheed T-33A
Variant eerste schema Lockheed T-33A.
Tweede schema Lockheed T-33A: squadron commandant
Tweede schema Lockheed T-33A: Toestel van de squadron commandant.
Tweede schema Lockheed T-33A
Tweede schema Lockheed T-33A.

 

Lockheed RT-33

 

Eerste schema Lockheed RT-33A
Eerste schema Lockheed RT-33A met flash op de tanks .
Tweede schema Lockheed RT-33A
Tweede schema Lockheed RT-33A: geheel blank metaal.
Tweede schema Lockheed RT-33A
Derde schema Lockheed RT-33A: geheel blank metaal met(kleine) M-registraties.
Eerste schema Lockheed RT-33A
Vierde schema Lockheed RT-33A.Geheel blank metaal met day glo en (grotere) M-registatrie.
Tweede schema Lockheed RT-33A
Camouflageschema Lockheed RT-33A; Deze is tot nu toe onbekend.

Het afgebeelde schema en toegepaste kleurenpalet, is min of meer afgeleid van dat van de Republic F-84F Thunderstreak.
Dit wordt het meest waarschijnlijk geacht.
Informatie over dit schema is welkom!
Lockheed RT33-3B-SMALL
Tweede camouflageschema: met day glo: gebruikt bij basisvlucht.

 


Literatuur.

Van Brik tot Starfighter H. Hooftman   1965 La Rivière en Voorhoeve - Zwolle
Cockpit, nummer 11, 1966 jaargang 7, November 1966 Hugo Hooftman Pag. 434 - 437 1966 COCKPIT-uitgeverij, Bennekom
Nederlandse Militaire Luchtvaart in Beeld. deel 2 Hugo Hooftman Pag. 84 - 91 1977 Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel
Dutch Military Aviation 1945-1978 Paul A. Jackson Pag. 77; 89 - 90 1978 Uitgever: Midland Countries Publications, Leicester
Aircraft Number 40 P-80 Shooting Star T-33/F-94 in action. Larry Davis Pag. 20 - 26 1980 Uitgever: Squadron/Signal Publications Inc., Carrolton, Texas
Squadrons van de Koninklijke Luchtmacht Willem Helfferich Pag. 76; 93 1983 Uitgever: Unieboek b.v., Houten
AVIA: 43e jaargang nummer 4: Luchtvloot van Plastic: De T-bird in USAFe-kleuren op Soesterberg Hans Loeber Pag. 124 - 126 1984 Uitgevers Wyt, Rotterdam
KLu Vliegtuigen: De vliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht vanaf 1913 Wim Schoenmaker & Thijs Postma Pag. 106 1987 Uitgeverij De Alk, Alkmaar
Van Luchtvaartafdeling tot Koninklijke Luchtmacht 75 jaar Militaire Luchtvaart in Nederland Koos van de Berg Pag. 51 1988 Uitgever: Rebo Produkties, Sassenheim
Vliegend in Nederland Lockheed T-33A G.A. Hilterman Pag. 1988 Uitgever: Flash Aviation, Eindhoven
DemoTeams van de Koninklijke Luchtmacht Antoon Louwers Pag. 24 - 25 1988 Uitgeverij De Alk, Alkmaar
Modelbouw in Plastic jaargang 17, nummer 1: Stuntteams Skysharks en Whiskey Four Fred Bachofner Pag. 2 - 5 1988 Uitgever: I.P.M.S. Nederland, Nederland
Luchtvaartwereld; 7e jaargang nummer 3: De (R)T-33 in dienst van de Klu G.A. Hilterman Pag. 83 - 88 1990 Uitgeverij Ten Brink, Meppel
Squadrons van de Koninklijke Luchtmacht (derde herzien druk) Willem Helfferich Pag. 29 - 33; 120 1994 Uitgevers Wyt, Rotterdam
Camouflage en Kentekens J.Greuter e.a.   1997 Bonneville – Bergen (NH)
Nieuwsbrief nummer 61 April 1997: De vliegtuigen van het MLM: Lockheed T-33A Hans Berfelo Pag. 10 - 20 1997 Uitgever: St. Vrienden v.h. Mil. Luchtv. Museum, Soesterberg

 

Websites.

 

Speciale dank aan H. Groeneveld en P. Sturm die me van heel veel informatie voorzagen over de opschriften van de  Lockheed T.33