Nederlandse Modelbouw en Luchtvaartsite

Gebruik bij LVA en ML-KNIL.

Gebruik bij LVA.

De LVA toonde al snel interesse in de Fokker C.X en plaatste eind december 1933 een eerste opdracht voor drie toestellen, al snel gevolgd door een order voor een vierde toestel.

Deze toestellen, aangeduid als Fokker C.XH verschilden ten opzichte van de C.XK in dat ze gebouwd werden als trainers, geen staartwiel hadden en ook geen cockpitkap, maar twee, van elkaar gescheiden zitplaatsen. Het eerste toestel, registratie 700 was bovendien uitgerust met flaps in de ondervleugel.

Ze waren verder voorzien van een Rolls Royce Kestrel IIS van 610 pk, met een tweebladige, houten Weybridge propeller en twee vaste 7.9 mm mitrailleurs in de neus en een derde, beweegbare voor de achterste cockpit.

De toestellen werden pas begin september 1935 afgeleverd. Dit was vele maanden later dan gepland en werd veroorzaakt door allerlei moeilijkheden en ook doordat de LVA met steeds nieuwe eisen kwam ten aanzien van cockpit-layout en andere uitrusting.

Desondanks plaatste de LVA begin 1935 een vervolgorder voor zestien toestellen. Het officiële contract werd pas in maart 1936 getekend. De eerste toestellen van deze tweede serie hadden toen al hun eerste vlucht gemaakt. Deze tweede serie kwam meer overeen met de C.XK en had een cockpitkap, een Rolls Royce Kestrel V en een staart wiel. De bewapening kwam wel overeen met de eerste serie, alleen de bewapening in de neus was gereduceerd tot één mitrailleur.

De toestellen bleken, na aanvankelijk problemen met de motoren, erg betrouwbaar en waren allemaal nog in operationele dienst in mei 1940.

Fokker C.X registratie 702 van de LVA.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X 712 in de vlucht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Bovenaanzicht van Fokker C.X 718
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Achteraanzicht van Fokker C.X.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X 700 in linkerzijaanzicht. let op de afwijkende cockpits.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.x 714 in rechter zijaanzicht..
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Onderaanzicht van een Fokker C.X
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X 700 in linkerzijaanzicht..
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.x 700 in linker zijaanzicht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Achteraanzicht van een Fokker C.X.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X 714 in voor aanzicht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X 706. Cockpit met bemanning. .
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X0 702. Detail van vier bommen onder linker vleugel.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X 717. Zomer 1939. Tijdens taxiën raakte de 717 met de wielen in een goot. Bestuurder: sgt.vlm. A. Dumerniet. Vanaf een dak gefotografeerd.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Gebruik bij ML-KNIL.

De eerste toestellen werden vanaf augustus 1935 afgeleverd. Het eerste toestel werd enige tijd gebruikt voor demonstratiedoeleinden, maar crashte in september 1935. Een vijftiende toestel werd als vervanging gebouwd.

Pas in juli 1936 waren alle veertien toestellen afgeleverd.

De eerste Fokker C.X werd in november 1935 op Andir geassembleerd en ingevlogen. Het type bleek een hele verbetering ten opzichte van de oude Fokker C.V. Aanvankelijk werd de Fokker C.X gebruikt voor verkenning, maar al na enkele maanden kreeg het type een andere rol toegewezen.

De ML-KNIL ging namelijk over tot formering van een luchtmacht met snelle bommenwerpers, die een mogelijke invasiemacht moesten aanvallen. In januari 1937 werden de eerste Martins 139 afgeleverd.

De verkenningstaak van de Fokker C.X kwam daarmee te vervallen en de toestellen werden in de loop van 1937 omgebouwd tot trainer voor de voortgezette opleiding (volgend op de elementaire opleiding op de Koolhoven Fk-51 en later de Ryan STM)

Tot aan het begin van de oorlog ging twee toestellen verloren,  op 7 maart 1938 vloog een onbekend toestel tegen een berg en FCx461 stortte op 7 januari 1939 neer ten gevolge van motorstoring. In december 1941 waren tien toestellen in gebruik op Kalidjati en waarschijnlijk twee toestellen op Madioen voor cartografie. Hoogst waarschijnlijk zijn alle toestellen verloren gegaan tijdens bombardementen of verbrand bij de capitulatie.

Fokker C.X met draaiende motor en de Indische registratie FC-453. Deel van de motorbeplating is verwijderd..
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Fokker C.X in de vlucht met de Indische registratie FC-451.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]