Historie
Eind 1956 werd een specificatie uitgebracht door de US Army voor een turbine aangedreven helikopter om de Sikorsky CH-37 Mojave te vervangen. Vertol startte met het ontwerpen van een nieuwe transport helikopter met tandem-opstelling, ontwerp Model 107.
In juni 1958 werd Vertol een contract gegund voor de bouw van de YHC-1A, die 20 man kon vervoeren. Tijdens de beproeving van het toestel vond men het eigenlijk te licht voor de transport-rol en te zwaar voor de aanvalsrol. Er werd besloten om de UH-1 Huey op te waarderen voor gebruik voor tactisch troepentransport en daarnaast een zware transport helikopter aan te schaffen.
De YHC-1A werd echter verder ontwikkeld en door de US Marines in 1962 in gebruik genomen als CH-46 Sea Knight in 1962.
De US Army bestelde een grotere en zwaardere versie, Model 114 aangeduid als HC-1B. De eerste pre-productie machine YCH-1B (Vertol was inmiddels gefuseerd met Boeing tot Boeing-Vertol) maakte op 21 september 1961 de eerste vlucht. In 1962 werd de type-aanduiding in CH-47A ‘Chinook' gewijzigd volgens het nieuwe systeem.
He toestel wordt aangedreven door twee as-turbinemotoren, aanvankelijk twee Lycoming T-53 van 2200 pk, elk gemonteerd aan de achterzijde van de romp. Latere modellen werden met verbeterde, krachtiger motoren uitgerust. De beide rotors draaien tegen elkaar in om de torsie te compenseren bovendien zijn ze afzonderlijk aan te sturen. Bij uitval van één van de motoren kan de overblijvende motor de beide rotoren aandrijven.
De Chinook werd in de loop der tijd verder ontwikkeld en er verschenen verbeterde en krachtiger uitvoeringen. De CH-47D was een belangrijke verbetering met betere motoren, composiet rotorbladen, opnieuw ontworpen cockpit, verbeterde elektrische systemen en avionica.
Ook werd een civiel versie de Boeing-Vertol Model 234 ontwikkeld die vooral in de olie-industrie wordt gebruikt.
Versies.
- HC-1B:
- aanduiding voor 1962 van de Boeing-Vertol Model 114
- CH-47A:
- 349 stuks van de eerste uitvoering, gebouwd voor US Army. Uitgerust met aanvankelijk twee Lycoming T55-L-5 motoren van 1640 kW, later twee Lycoming T55-L-7C van 2130 kW.
- ACH-47A: Bewapende versie. Vier stuks CH-47A in 1965 omgebouwd.
- CH-47B:
- 108 stuks van een overgangsversie naar de sterk verbeterde CH-47C. Uitgerust met twee Lycoming T55-L-7C motoren van 2130 KW elk. Aanpassingen waren een afgestompte achterste rotor pyloon, vernieuwde asymmetrische rotorbladen en geleiders langs de achterklep en de romp om de vliegeigenschappen te verbeteren. CH-47C:
- Boeing Model 234. Deze uitvoering, waarvan er 233 stuks werden gebouwd, had krachtiger motoren en transmissies. De eerste uitvoeringen waren nog voorzien van de Lycoming T55-L-7C motoren van 2130 KW elk, later waren dat twee Lycoming T55-L-11 motoren van 2800 kW elk. Canada schafte acht stuks aan onder de aanduiding CH-147. Deze had een hoist en ook een ruimte voor de Flight Engineer achter in de romp.
- HC1: RAF versie van de CH-47C
- CH-47D:
- Dit type gebruikte in principe hetzelfde airframe als de vorige versie en was uitgerust met sterkere motor, de eersten hadden de Lycoming T55-L-712, die al gauw werd vervangen door de Lycoming T55-Ga-714A. Dit type kon drie vrachthaken onder de romp voor een lading tot in totaal circa 12.000 kg mee voeren. Verder was de avionica verbeterd, o.a GPS De eerste CH-47D kwam in 1979 in dienst. De US Army liet 472 oudere Chinooks opwaarderen tot CH-47D.
- HC2 en HC2A: RAF uitvoering van de CH-47D.
- Nederland nam de zeven resterende CH-147’s van Canada over en liet deze opwaarderen tot CH-47D. Deze werden geheel gereviseerd en waren verder verbeterd en voorzien van een langere neus met Bendix weerradar, ‘glass cockpit’ en verbeterde Honeywell T55-L-714A motoren. Ook werden nog zes nieuwe toestellen aangeschaft.
- MH-47D: Versie ontwikkeld voor speciale taken en voorzien van onder meer een bijtank-systeem, fast-rope systeem. Twaalf stuks, allen opgewaardeerde oudere versies.
- MH-47E:
- 26 stuks van een versie voor de US Army Special Operations. Deze is vergelijkbaar met de MH-47D maar met grotere brandstof-capaciteit en een terrein volgradar.
- HC-3: een (in feite goedkopere) RAF uitvoering. Door problemen met de bijzondere avionica werden ze omgebouwd tot HC-2 standaard.
- CH-47F:
- In 2001 verscheen de CH-47F. het prototype was een opgewaardeerde CH-47D en kan circa 9,5 ton externe lading meenemen. De CH-47F heeft een herziene rompconstructie en is voorzien van twee Honeywell T55-L-714A motoren van 3630 kW elk en vernieuwde avionica, zoals een Rockwell Collins Common Acionics Architecture System (CAAS) en BAE Systems Digital Advanced Flight Control System (DAFCS). De US Army heeft er 48 stuks afgenomen en Nederland heeft er zes aangeschaft als aanvulling en vervanging van de CH-47D vloot.
- CH-47F Block 2: versie gepland voor 2020 die 10 ton kan vervoeren; een hogere maximum start-gewicht en composiet rotorbladen (ACRB); sterkere Honeywell T55-715 motoren en verder het Active Parallel Actuator System (APAS); een geavanceerde besturingssysteem. Verder is het brandstofsysteem herzien en vergroot en ook het elektrische systeem uitgebreid.
- CH-47F Block 3: deze is gepland voor 2025 met sterkere motoren; transmissie en verlengde romp.
- MH-47G:
- Vergelijkbaar met de MH-47E, maar met opgewaardeerde avionica en systemen zoals van de CH-47F. De nog aanwezige 11 MH-47D en 25 MH-47E toestellen worden gemoderniseerd tot MH-47G. Verder worden er nog 12 stuks nieuw gebouwd
- CH-47J:
- een Japanse licentie uitvoering van de CH-47D, 61 stuks gebouwd door Kawasaki. Verschillen zijn vooral ten aanzien van de motoren en avionica.
- CH-47JA: een langeafstandsversie met vergrote brandstoftank, AAQ-16 FLIR en (een gedeeltelijke) glass cockpit.
- HH-47:
- [nog te ontwikkelen] Combat Search and Rescue (CSAR-X) Variant gebaseerd op de MH-47G.
Civiele versies
- Model 234LR (long range):
- Commerciële transport helikopter.
- Model 234ER (extended range):
- Commerciële transport versie.
- Model 234MLR (multi-purpose long range):
- Commerciële transport versie
- Model 234UT (utility transport):
- Utility transport helikopter.
- Model 414:
- internationale export versie van de CH-47D.
| Afmetingen: | |||
| Lengte met rotor | 30,18 m | Rotordiameter: | 18,29 m |
| Hoogte: | Hoogte met draaiende rotoren: 5,77 m; Stilstaande rotor 4,99 meter. |
Staartrotor | - m |
| Lengte zonder rotor: 15,88 m; met draaiend rotor 30,18 m; |
|||
| Gewichten: | |||
| Leeg gewicht: | 11 151kg | Max. startgewicht: | 24 494kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid | 315 km/u | Kruissnelheid: | 256 km/u |
| Vliegbereik: | 2020 km | Plafond: | 7000 km |
| Overig: | |||
| Motortype: | Twee Textron Lycoming T55-L-714 met een vermogen van 3629 kW elk | ||
| Bemanning: | - | ||
| Bewapening: | |||
Nederlands (nl-NL) 
English (United Kingdom)