Historie
In 1938 ontving Consolidated Aircraft het verzoek om B-17s te gaan produceren. De Chef engineer, David Davis, kwam echter met een eigen vleugelontwerp met een 15% lagere luchtweerstand. Er werd een ruw ontwerp gemaakt van een viermotorig toestel met deze vleugel.
De USAAC gaf in maart 1939 opdracht voor de bouw van een prototype van de Consolidated Model 32, USAAC aanduiding XB-24. Het toestel met twee staartvinnen had een unieke constructie van het bommenruim, dat uit twee delen bestond, deze rolden op net als garagedeuren. Ook ging de bemanning via het bommenruim het toestel binnen. Uitgerust met tvier Pratt & Whitney R-1830-33 Twin Wasp motoren van elk 1100 pk had het toestel een maximum snelheid van circa 440 km/u. Verder was het de eerste zware bommenwerper van de USAAF met een neuswiel-onderstel.
Nog voor de eerste vlucht werd al opdracht gegeven voor de bouw van zeven test-toestellen, aangeduid als YB-24. Ook Frankrijk plaatste een bestelling, die later naar de RAF gingen.
De USAAF bestelde medio 1939 al 120 stuks van de B-24, waarvan er 20 stuks als Liberator I naar de RAF gingen, die ze, voorzien van radar en vier 20 mm kanonnen in de neus voor de onderzeeboot-bestrijding gebruikte.
Omdat de prestaties tegenvielen, werd een XB-24 besteld met vier turbo-charged Pratt & Whitney R-1830-43 motoren van elk 1200 pk, die het toestel, nu aangeduid als XB-24B een topsnelheid van bijna 500 km/u wisten te geven. Ook werd het toestel voorzien van zelfdichtende brandstoftanks en een wat grotere spanwijdte.
De stabiliteit en handelbaarheid van de B-24 zou verbeterd worden met één verticale staartvin in plaats van de standaard dubbele staart. De B-24ST en XB-24K werden met één vin uitgerust en toonden dit inderdaad aan. De B-24N was de eerste versie met een enkele staart die in productie zou worden genomen, maar de bestelling werd afgezegd vanwege het einde van de oorlog. Alleen de van de B-24 afgeleide PB4Y Privateer ging in productie.
De B-24C was de eerste versie waarin de oorlogservaringen van de Britten waren verwerkt, al werden er slechts negen stuks van besteld die echter niet in operationele dienst werden genomen.
De eerste operationeel inzetbare versie was de B-24D, waarvan er ruim 2700 werden geproduceerd in allerlei subvarianten of productieblokken.
Om te voldoen aan de vraag naar meer vuurkracht verscheen de B-24H met een Emerson A-15 neuskoepel en verbeterde staart- en rugkoepel.
De B-24J verscheen en verschilde van de B-24H vooral in de toegepaste Convair A-6A neuskoepel, omdat de A-15 koepel onvoldoende beschikbaar was. Verder had het toestel een verbeterde C-1 automatische piloot, nieuwe M-series bomrichtsysteem, verbeterde brandstofvoorziening en een elektronisch controle systeem van de turbo-superchargers.
Het gewicht van het toestel nam toe wat een negatieve invloed had op de prestaties omdat de motoren hetzelfde bleven. VAn de B-24J werden in totaal ruim 6600 stuks op alle productielijnen geproduceerd.
Versies.
- XB-24:
- prototype; maakte op 29 december 1939 de eerste vlucht.
- YB-24:
- pre-productie versie; Zeven stuks gebouwd, waarvan er zes aan de RAF geleverd warden als LB-30; De 7e ging naar de USAAC als 40-702.
- B-24:
- eerste productie versie; Order op 27 april 1939. Een YB-24 omgebouwd: toevoeging van de-icing boots en omissie van leading edge slots.
- B-24A/LB-30B:
- Eerste echte productieversie met verbeterde aerodynamica. Negen stuks naar USAAF Ferrying Command en 20 stuks naar RAF als LB-30B .
- Liberator B Mk I: 20 stuks, die niet bruikbaar bleken voor operationeel gebruik. Sommige werden omgebouwd tot GR.I en gebruikt voor patrouille tegen onderzeeboten.
- XB-24B:
- één omgebouwde en verbeterde XB-24 met vier Pratt & Whitney R-1830-41 turbo-supercharged stermotoren van 1200 pk in plaats van de Pratt & Whitney R-1830-33 van 1000 pk. De topsnelheid ging met circa 60 km/u omhoog. De cowlings werden ovaal van vorm vanwege de turbo-superchargers.
- B-24C:
- Negen stuks productieversie van XB-24B, voorzien van een hydraulische Consolidated A-6 turret met twee twin .50 mitrailleurs en verder werd een Martin rugkoepel toegepast.
- Liberator B Mk II: 165 stuks vergelijkbaar met B-24C; Was de eerste versie geschikt voor operationele doeleinden. Verlengde neus en vergrote romp en Britse apparatuur.
- B-24D:
- Eerste versie die op grote schaal werd geproduceerd. Verbeterde B-24C met vier Pratt & Whitney R-1830-43 supercharged motoren. Aanvankelijk met een Bendix koepel in de buik, maar later wegens problemen niet meer geïnstalleerd en vervangen door een enkele .50 inch mitrailleur in een "tunnel", later werd ook wel een Sperry koepel toegepast. De laatste serie B-24Ds hadden een tweetal mitrailleurs gemonteerd onder in de neus. In totaal werden er 2696 stuks gebouwd op verschillende productielijnen.
- XF-7: foto-verkennerversie van B-24D.
- Liberator B Mk III: Britse versie met .303 inch Browning mitrailleurs, Boulton-Paul staartkoepel en andere Britse apparatuur. De Martin rugkoepel bleef gehandhaafd. 156 stuks gebouwd.
- Liberator B Mk IIIA: Lend-Lease B-24Ds met Amerikaanse uitrusting en bewapening.
- Liberator B Mk V: B-24D versie met vergrote brandstof-capaciteit en zelfde bewapening als Liberator Mk III.
- Liberator GR Mk V: Voor RAF Coastal Command aangepaste B-24D voor onderzeeboot-bestrijding met zoekradar en zoeklicht.
- B-24ST:
- een experimenteel toestel; toepassing van stuurvlakken van een Dougas B-23 Dragon op een B-24D airframe. Deze configuratie bleek stabieler en meer handelbaar te zijn.
- XB-24K:
- één omgebouwde B-24D, ontwikkeld uit B-24ST met de start van een Douglas C-54. Werd verder ontwikkeld tot PB4Y-2 en B-24N.
- B-24E:
- ruim 800 stuks van een door Ford gebouwde versie van B-24D met Pratt & Whitney R-1830-65 motoren zonder buikkoepel. Werden vooral ingezet als trainers.
- Liberator B Mk IV: niet geleverde Britse versie van B-24E.
- XB-24F:
- Eén omgebouwd B-24D voor testen van thermische de-icing.
- B-24G:
- 25 stuks van door North American gebouwde B-24S met een Sperry koepel en drie mitrailleurs in de neus.
- B-24G-1: Als B-25G maar met een A-6 neuskoepel; 405 stuks gebouwd
- B-24H:
- 3100 stuks met zwaardere voorwaartse bewapening; een elektrisch gestuurde Emerson A-15 koepel; versterkt airframe; aangepast staartkoepel en een Martin A-3 rugkoepel. De positie van de zij-schutters werden voorzien van (iets uitstekende) ramen.
- F-7: foto-verkennerversie van B-24H.
- Liberator B Mk VI: RAF versie met Boulton Paul staartkoepel, verder zelfde bewapening als B-24H.
- B-24J:
- 6678 stuks van een verder verbeterde versie: de A-15 koepel werd vervangen door een hydraulische Consolidated A-6 koepel. Verder was een verbeterde automatische piloot en bomrichtinstallatie aangebracht.
- F-7A: foto-verkennersversie van B-24j met drie camera’s in de neus en drie in het bommenruim
- F-7B: Idem met zes camera’s in het bommenruim.
- Liberator B Mk VIII: RAF uitvoering van B-24J.
- Liberator C Mk VI: Voor transport gemodificeerde Liberator B Mk VIII.
- Liberator GR Mk VIII: Voor RAF Coastal Command aangepaste B-24J voor onderzeeboot-rol.
- Liberator C Mk VIII: door RAF voor transport aangepaste Liberator GR Mk VIII.
- Liberator GR Mk VI: RAF Coastal Command aanduiding van B-24G/H/J type voor lange-afstandsverkenning.
- B-24L:
- 1667 stuks van een lichtere uitvoering van de B—24J, waarbij de Sperry buikkoepel was vervangen door een ring-opstelling met twee mitrailleurs en de A-6B staartkoepel door een M-6A koepel.
- RB-24L: uitvoering voor training van B-29 luchtschutters met zelfde geschutsinstallatie als op B-29.
- TB-24L: idem met toegevoegde radarapparatuur.
- B-24M:
- 2593 stuks van deze laatste, verder verbeterde versie van B-24L met verdere gewichtsbesparing; een lichtgewicht versie van de A-6B staartkoepel; open posities voor zij-schutters; herintroductie van Sperry buikkoepel Laer werd ook een windscherm met minder spijlen toegepast.
- XB-24N:
- her-ontwerp van B-24J met enkele staart en Emerson 128 koepel in de neus en vaste staartgeschut, Eén gebouwd
- YB-24N:
- zeven stuks pre-productie uitvoering van XB-24N
- XB-24P:
- één aangepaste B-24D voor testen van brandblusinstallatie
- XB-24Q:
- een door General Electric aangepaste B-24L met radargestuurde staartkoepel (voor gebruikt in de Boeing B-47 Stratojet.
- XB-41:
- een omgebouwd B-24D met extra bewapening. Doel was als escorte te fungeren, de prestaties leden echter te veel onder de extra bewapening.
- C-87 Liberator Express:
- Eerste transport uitvoering voor 20 passagiers.
- AT-22 or TB-24: C-87 versie voor training van flight engineers.
- RY-2: U.S. Navy aanduiding van de C-87.
- Liberator C Mk VII: RAF aanduiding van C-87.
- C-87A:
- VIP transport-uitvoering met vier R-1830-45 motoren en slaapgelegenheid voor 16 passagiers.
- RY-1: U.S. Navy aanduiding van de C-87A.
- C-87B:
- Bewapende transport versie. Werd niet in productie genomen
- PB4Y-1:
- 976 stuks van B-24D, B-24J, B-24L en B-24M voor US Navy.
- PB4Y-1P: fotoverkenner-versie.
- PB4Y-2 Privateer:
- uitvoering met grote staartvin en andere aanpassingen.
- RY-3:
- transport variant van de PB4Y-2.
- Liberator C Mk IX: RAF aanduiding voor RY-3/C-87C
- C-87C: USAAF aanduiding voor de RY-3.
- P5Y:
- Niet gebouwde patrouille-versie met twee motoren
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 20,45 m | Spanwijdte: | 33,52 m |
| Hoogte: | 5,46 m | Vleugeloppervlak: | 97,35 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 16 780 kg | Max. startgewicht: | 28 123 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 434 km/u | kruissnelheid: | 382 km/u |
| Vliegbereik: | 3684 km | Plafond: | - m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Vier Pratt & Whitney R-1830-43 Twin Wasp van 1200 pk elk | ||
| Bemanning: | Negen man. | ||
| Bewapening: | Negen mitrailleurs; Bommenlading. | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 20,45 m | Spanwijdte: | 33,52 m |
| Hoogte: | 5,46 m | Vleugeloppervlak: | 97,35 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 17 236 kg | Max. startgewicht: | 27 240 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 482 km/u | kruissnelheid: | 447 km/u |
| Vliegbereik: | 2465 km | Plafond: | - m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Vier Pratt & Whitney R-1830-65 Twin Wasp van 1200 pk elk | ||
| Bemanning: | Acht man. | ||
| Bewapening: | Tien mitrailleurs; Bommenlading. | ||
Deze toestellen zijn bij het 321 squadron MLD gebruikt en volgden daar de Catalina’s op.
In de loop van 1942 wilden vooral de verse bemanningen van de RNMFS te Jackson, meer actie dan de in hun ogen vrij passieve patrouillevluchten met de Catalina’s. De Admiraal Helfrich kon zich hier ook wel in vinden en ondernam hierop actie om een meer offensieve rol voor 321 squadron te bewerkstelligen. Door te toen opgezette defensiestructuur was dit niet mogelijk, het 321 squadron was een maritieme patrouille-eenheid en ressorteerde als zodanig onder de 222 General Reconnaisance Group binnen het RAF commando te India.
Eind 1943 werd, mede door de gewijzigde oorlogsomstandigheden besloten de structuur te herzien en werd samen met de USA de Air Command South East Asia opgericht. De Britten zouden hiervoor een viermotorige bommenwerper-eenheid moeten leveren. Zij ontvingen toen al via de Lend-Lease-Act Amerikaanse vliegtuigen, waaronder ook een kleine tweeduizend Liberators.
Daar de vraag naar dit toestel erg hoog was, kon een en ander niet volgens planning worden uitgevoerd. Pas medio 1944 konden Liberators aan de Britten worden geleverd. Na veel ‘soebatten’ van Nederlandse zijde kwam in de loop van November 1944 eindelijk toestemming om een Literator-eenheid op te richten. Een aantal bemanningen werd voor opleidingsdoeleinden tijdelijk gedetacheerd bij No. 1673 Heavy Conversion Unit te Kolar en bij 160 squadron RAF te Kankesanturai op Ceylon. Een aantal hierdoor overtollig geworden Catalina’s werd teruggegeven aan de RAF. De eerste toestellen die rond die tijd werden geleverd, waren min of meer afdankertjes en de Technische Dienst had er de handen vol aan om deze toestellen weer in enigszins bruikbare staat te maken.
Er zouden in totaal twaalf toestellen worden geleverd. Deze toestand duurde tot eind mei 1945, toen het Britse hoofdkwartier zeven nieuwe toestellen liet sturen.
Dankzij deze verbetering kon het trainingsprogramma nu beter worden afgewerkt, zodat in de loop van juli 1945 zes bemanningen geheel omgeschoold waren. Squadron 321 kreeg een nieuwe basis toegewezen, namelijk de Cocos-eilanden met als taak de Japanse scheepvaart zoveel mogelijk te belemmeren. In de nacht van 8 op 9 juli 1945 vertrokken de eerste drie toestellen naar de nieuwe basis. Helaas verongelukte één toestel KH296 /J direct na de start in zee. Hierbij kwamen zes man om en konden vijf, zij het zwaar gewond, worden gered. Enkele dagen later werden nog twee toestellen overgevlogen.
Op 15 juli werd de eerste ‘anti shipping sweep’ uitgevoerd; dergelijke vluchten werden tot de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 geregeld uitgevoerd, de laatste actie was op 11 augustus.
Na de capitulatie veranderde de taak van 321 squadron. Gezien de toestand in de gevangenkampen werden in september 1945 een aantal bevoorradingsvluchten uitgevoerd naar de ‘Jappenkampen”, waarbij voedsel en medicamenten werden gedropt.
In dezelfde maand werd nog een gedenkwaardige vlucht uitgevoerd met de “Z”. De detachementcommandant OVL1 A.J. de Bruyn mocht de bevrijdde Gouverneur-generaal van Ned. Indië, Jonkheer Mr. A.W.L Tjarda van Stakenborgh Stachouwer en de legercommandant Generaal H. ter Poorter naar Nederland overvliegen. De vlucht startte in New Delhi en ging via Karachi, Caïro, Lydda, Istres en Hartfor Bridge naar Eindhoven. Op 8 oktober werd aan de terugreis begonnen, maar deze moest wegens te onrust in Batavia, in Colombo worden afgebroken. Men kreeg geen toestemming om naar Soerabaja te gaan.
De bemanningen werden verder min of meer aan hun lot overgelaten, ondanks de grote behoefte aan transportcapaciteit in Indië. In januari 1946 kreeg men te horen dat de Liberator van de sterkte zou worden afgevoerd en aan de RAF worden teruggegeven. Daar Perak ongeschikt was voor de grote Liberator en Kemajoran vol stond met geparkeerde toestellen, kon men pas in april naar Indië vertrekken. De “Y” bleef achter, de “A”, “B”, “M”, “P” en “W” werden overgevlogen naar Morokrembangan en bleven daar nog tot eind mei staan toen ze aan de RAF konden worden overgedragen.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Staand v.l.n.r.: ltz H. Bosloper, kpl Faas, ltz (cdt) Höffelt, mjr Ferree, sgt Nieuwenhuizen.
Zittend: sgt H. van Donkelaar, sgt Visser, kpl Wijsheier, sgt Abbink.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
| RAF Registratie | Constr.nr. | Datum in dienst | Datum uit dienst | Opmerkingen | |
|---|---|---|---|---|---|
| Beiden geleend van RAF en hebben op China Bay dienst gedaan bij het 321 Squadron als trainingstoestel voor de overige Liberators. Retour naar RAF |
|||||
| FL912/P | - | 20-12-1944 | 25-02-1945 | FL912 | |
| FL940/Z | - | 11-12-1944 | 16-02-1945 | FL940 | |
| Registratie
RAF Registratie
| Fiscal Year nr.
Fiscal Year nr.
| Datum in dienst
Datum in dienst
| Datum uit dienst
Datum uit dienst
| Opmerkingen
Opmerkingen
| |
|---|---|---|---|---|---|
| Overgenomen van RAF, maar retour naar RAF in verband met de zeer slechte staat. | |||||
| EV824/L | 01-12-1944 | 27-05-1945 | |||
| EV831/N | 01-12-1944 | 27-05-1945 | |||
| EV832/M | 01-12-1944 | 27-05-1945 | |||
| EV869/I | 26-12-1944 | 27-05-1945 | |||
| EV889/G | 01-12-1944 | 27-05-1945 | |||
| EW321/E | 44-10324 | 01-02-1945 | 27-05-1945 | ||
| KG847/D | 44-10352 | 01-02-1945 | 27-05-1945 | ||
| Overgenomen van RAF; Hebben dienst gedaan bij het 321 Squadron op China Bay, Cocos Island, en Nederlands Oost-Indië | |||||
| EV834/K | 01-12-1944 | 01-06-1945 | Retour RAF | ||
| EW317/F | 44-10320 | 20-12-1944 | 01-03-1946 | Retour RAF | |
| EW320/B | 44-10323 | 07-12-1944 | Gesloopt op Marine Vliegkamp Morokrembangan | ||
| KG852/A | 44-10357 | 26-12-1944 | 29-04-1905 | Gesloopt op Marine Vliegkamp Morokrembangan | |
| KG991/C | 44-10656 | 18-12-1944 | 26-12-1945 | Verongelukt bij Seniarang en afgeschreven. Toestel was voorzien van een haaienbek. (zie p 45; 50 jaar vliegtuigsquadrons 320 en 321) | |
| KH138/W | 44-10703 | 01-05-1945 | 29-04-1905 | Gesloopt op Marine Vliegkamp Morokrembangan | |
| KH186/M | 44-10751 | 01-06-1945 | 18-06-1945 | Ongeluk, gesloopt. | |
| KH187/H | 44-10752 | 01-05-1945 | 01-03-1946 | Retour RAF | |
| KH193/Y | 44-44054 | 01-05-1945 | 01-30-1946 | Retour RAF | |
| KH194/V | 44-44055 | 01-05-1945 | 01-03-1946 | Retour RAF | |
| KH296/J | 44-44167 | 01-05-1945 | 08-07-1945 | Verongelukt, China Bay en afgeschreven. | |
| KH299/Z | 44-44170 | 01-05-1945 | Heeft in september 1945 een retourvlucht naar Nederland gemaakt. Gesloopt op Marine Vliegkamp Morokrembangan | ||
| KH382/P | 44-44253 | 01-05-1945 | Gesloopt op Marine Vliegkamp Morokrembangan | ||
| KH383/M | 44-33254 | 01-06-1945 | Gesloopt op Marine Vliegkamp Morokrembangan | ||
Schaal 1/72
Bouwpakketten
- Airfix
- Kit 05006-3 / 06010 Een kit van een B-24J Liberator
- Eduard
- Kit 2110 uitgave van de Minicraft B-24J met extra toebehoren.
- Kit 2111 uitgave van de Minicraft B-24D met extra toebehoren.
- Hasegawa
- Kit 240E29: B24J Liberator (in Nederland geleverd met Nederlandse Decals).
- Kit 2402114: F7A Liberator '20th Combat Mapping squadron".
- Kit 2402114: B24J Liberator "Assembly Ship".
- Kit 240E28: B24D Liberator
- Italeri
- Kit 1285: Consolidated B24D Liberator (Minicraft)
- Minicraft
- Kit 11640 / 11614 / 11665: Consolidated B24J Liberator
- Kit 11639 / 11612 / 11658: Consolidated B24D Liberator
- Kit 11633 / 11637: Consolidated PB4Y-1 Liberator
- Revell
- Kit H4430: Consolidated B24D Liberator
Modelling add-on
- AeroClub
- Kit P089: Hamilton Standard Hydro 11.6" (B17,B24,PB4Y,A20)
- AirWaves
- Kit AC72179: Convair B24 Liberator Detail set
- Eduard
- Kit E72-191: Detailset Consolidated B24J Liberator
- Kit E73-318 / SS318:Detailset B24J Liberator interior self adhesive (Hasegawa)
- Kit E72-489: Detailset B24 Liberator Bombbay (Hasegawa)
- Kit E72-492: Detailset B24J Liberator Exterior (Hasegawa)
- Kit big 7247: Detailset Consolidated B24J Liberator (Hasegawa)
- Kit E73-317 / SS317: Detailset B24D Liberator front interior self adhesive (Hasegawa)
- Kit E72-488:Detailset B24D Liberator Exterior (Hasegawa)
- Kit XS138: Express Mask Consolidated B24D Liberator (Academy)
- Kit big 7252: Detailset Consolidated B24D Liberator (Hasegawa)
- Falcon
- Kit VAX46: USAF Canopies Part 4
- Flightpath
- Kit 72-024: B24H/J Liberator Detail Set
- Kit 72022: B24H/J Liberator Detail Set (Academy)
- High Planes Models
- Kit AC7210: PB4Y Privateer Engine Cowls
- Kit AC7209: B24 Liberator Engine Cowls
- Pavla
- Kit V7233: B24D Liberator Canopy and nose cone (Revell)
- Kit U72-40: Liberator GR MKV upgrade and conversion set
- QuickBoost
- Kit 72050: B24 Liberator engines (Academy)
- Scale Aircraft Conversions
- Kit 72009: B24 Liberator Landing Gear (Hasegawa)
- Squadron Signal
- Kit 09141: B24H/J (Cockpit Canopy,Nose Turret, Bomb. window)
- Kit 09142: B24H/J (Ball Turret,Upper Turrets,Tail Turret)
- Kit 09143: B24D (Cockpit Canopy,Nose Cone,Dorsal Turret,Tail)
- True Detail
- 72016: Consolidated B24/PB4Y Liberator/Privateer WheelSet
- Vector resin
- Kit 72004:Pratt & Whitney R1830
Decals
- Dutch Decal
- Set 72014: Set voor verschillende toestellen van Nederlanders in buitenlandse dienst (vooral RAF) zoals Liberator Mk.GR.VI C/KG991: MLD
- KitsAtWar
- Set 7218: B24 Liberator (Kon Marine, RAF, RAAF) Mosquito (RAF)
Schaal 1/48
Bouwpakketten
- Revell
- Kit 04529: B-24D Liberator
- Monogram
- Kit 5608: B-24J Liberator
Modelling add-on
- Eduard
- Kit big4927: Detailset B24J Liberator (Monogram)
- Kit E48-634:Detailset Consolidated B24J Liberator Bomb bay (Monogram)
- Kit E48-647: Detailset Consolidated B24J Liberator surface panels (Monogram)
- Kit E48-618:Detailset Consolidated B24J Liberator Exterior (Monogram
- Kit E49-440: Detailset Consolidated B24J Liberator Front Interior - Self Adhesive (Monogram
- Kit E48-621: Detailset Consolidated B24J Liberator Rear Interior (Monogram)
- Kit E49-670: Detailset Consolidated B24J Liberator Seatbelts (Revell/Monogram)
- Kit E49-441 / FE441: Detailset Consolidated B24J Liberator Cockpit interior (Revell/Monogram)
- Kit E49-475: Detailset B24D Liberator Seatbelts (Revell/Monogram
- Kit FE474: Detailset B-24D Liberator cockpit interior Self adhesive (Monogram/revell kits
- Kit E48-636:Detailset Consolidated B24D Liberator Rear interior (Monogram)
- Kit E48-635: Detailset Consolidated B24D Liberator exterior (Monogram)
- Kit big4932: Detailset B24D Liberator (Revell/Monogram)
- Kit XF118:Express Mask B24 Liberator (Monogram)
- Falcon
- Kit VAX36: USAAF Canopies WW2 Part 2 (P38J/M, P51D, P40M, B24J, P51B, P40N)
- Flightpath
- Kit 48014: B24J Liberator Detail Set
- QuickBoost
- Kit 48048: Consolidated B24 Liberator Engines (Revell/Monogram)
- Scale Aircraft Conversions
- Kit 48093: B24 Liberator Landing gear (Monogram/ Revell)
- Squadron Signal
- Kit 09571 : Canopies Consolidated B24J Liberator (Main Canopy)
- Kit 09573: Canopies Convair B24 Liberator
- Kit 09588 : Canopies Convair B24D Liberato
- True Detail
- Kit 48024: Consolidated B24A-M Liberator Wheel Set
Decals
- --
- Set --: --
| Schema | Kleurnaam | FS-nummer | BS-nummer | Humbrol | XtraColor | Vallejo Model Color | Vallejo Model Air | Hataka | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Consolidated B-24D Liberator Mk.III: niet bekend; maar mogelijk met vlaggen op de romp, waarschijnlijk met RAF-kentekens en twee-kleurig gecamoufleerde bovenzijde | |||||||||
| RAF Standaard #1 | Bovenzijde | Extra Dark Sea Grey | ~6099 | BS:640 | 123 / 106 | X005 / X376 | 70.866 | 71.110 | ~140 |
| Dark Slate Grey | 102 | X025 | 70.892 | 71.092 | ~202 | ||||
| Onderzijde | Wit | ~7875 | 130 | 70.820 | ~043 | ||||
| Consolidated B-24J Liberator GR.Mk.VII: met vlaggen op de romp. | |||||||||
| RAF Standaard #1 | Bovenzijde | Extra Dark Sea Grey | ~6099 | BS:640 | 123 / 106 | X005 / X376 | 70.866 | 71.110 | ~140 |
| Onderzijde | Wit | ~7875 | 130 | 70.820 | ~043 | ||||
Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com
Twee van deze toestellen werden op de RAF-basis in India gebruikt om om te scholen op de Liberator. Hoogstwaarschijnlijk zijn ze niet voorzien van Nederlandse kentekens, maar behielden hun RAF-kenmerken.
Literatuur.
| Zestig jaar Marineluchtvaartdienst in Beeld. | Hugo Hooftman | Pag. 79 | 1977 | Uitgever Europese Bibliotheek, Zaltbommel |
| Dutch Military Aviation 1945-1978 | Paul A. Jackson | Pag. 123 | 1978 | Uitgever Midland Countries Publications, Leicester |
| Nederlandse Marinevliegtuigen | Thijs Postma & Nico Geldhof | Pag. 44 | 1978 | Uitgever Omniboek, 's Gravenhage |
| Aircraft Aerodata International No 11: Consolidated B-24 Liberator Early models | Philip J.R. Moyes | 1979 | Uitgever Vintage Aviation Publications Ltd., Oxford | |
| Profile 19: Consolidated B-24J Liberator | 1981 | Uitgever Profile Books Limited, Windsor, Berkshire | ||
| De geschiedenis van squadron 321: Nooit op de tweede plaats | Bart M. Rijnhout | pag. 29 - 30 | 1984 | Uitgever De Bataafsche Leeuw, Amsterdam |
| Aircraft Number 80: B-24 Liberator in action. | Larry Davis | Pag. 15 - 18; | 1998 | Uitgever Squadron/Signal Publications Inc., Carrolton, Texas |
| Vliegen voor de Vloot: 70 jaar Marineluchtvaartdienst | Harm J. Hazewinkel | Pag. 34 | 1987 | Uitgever Rebo Produkties, Sassenheim |
| 70 Jaar Marine-LuchtvaartDienst | Nico Geldhof | pag. 92 -94 | 1987 | Uitgeverij Eisma b.v., Leeuwarden |
| 40 jaar Luchtvaart in Indië | G.Casius en T.Postma. | Pag. 118; 125-126 | 1988 | Uitg. De Alk, Alkmaar |
| Luchtvaart 5e jaargang nummer 1: No. 321 Squadron en de Liberator | N. Geldhof | Pag. 59 72; 86 92; 111 121. | 1988 | Uitg. Ten Brink Meppel |
| Vliegtuigsquadrons 320 en 321 50 jaar | P. Staal & Peter Baeten | pag. 44 - 47 | 1990 | Uitgever Afdeling Maritieme Historie, 's Gravenhage |
| Camouflage en Kentekens | J.Greuter e.a. | 1997 | Bonneville – Bergen (NH) | |
| 85 JAAR Marineluchtvaartdienst in beeld: Van Farman tot NH 90 Helikopter | Peter Korbee | Pag. 82 - 83 | 2002 | Uitgever Korbee MLD Promotie, Valkenburg |
Websites.
- B-24 Liberator Restoratie in Austali&e
- WarBird.BE: Liberator
- WarBird Alley: B-24 Liberator
- Wikipedia UK: B-24 Liberator
- Wikipedia NL: B-24 Liberator
- Strijdbewijs.nl
- Joe Baughers site: Liberator III/G.R.V for RAF
- Joe Baughers site: Liberator VI/VIII for RAF
- Liberator at national Museum
- Ace Pilots: B-24 Liberator
Nederlands (nl-NL) 
English (United Kingdom)