Historie
De ontwikkeling van de Fokker C.V is tot op zekere hoogte terug te voeren op de Fokker C.I.
Deze, oorspronkelijk twee-zitsversie van de Fokker D.VII werd nog tijdens de Eerste Wereldoorlog ontwikkeld. De LVA had contracten met Trompenburg, die onder andere de Farman HF.22 en ook de Nieuport 11 in licentie had gebouwd, voor de levering van V.3 jagers en V.4 verkenners. Trompenburg bleek echter niet meer in staat om deze toestellen te leveren en opperde om in plaats daarvan de Fokker D.VII en Fokker C.I te leveren.
De C.I bleek in het gebruik een robuust en betrouwbaar toestel te zijn en Fokker ontwikkelde in 1922 dan ook de Fokker C.IV, een duidelijk groter toestel. Nieuw voor die tijd was dat het toestel met verschillenden motoren werd aangeboden en daarnaast was er ook keuze uit vleugelcombinaties van drie verschillende spanwijdtes.
De Fokker C.IV bleek mede hierdoor commercieel succesvol te zijn.
Naar aanleiding van een aanvraag van de LVA (in 1923) voor een tweepersoonsvliegtuig dat zou moeten voldoen als jachtvliegtuig, aan zowel Fokker als aan de NVI, die de Koolhoven FK.31 aanbood, bood Fokker aanvankelijk een aangepaste versie van de Fokker C.IV aan, de Fokker D.C.I, die een spanwijdte van 11.45 m had. Dit toestel bleek tijden testvluchten superieur ten op zichte van de FK.31, maar werd door de LVA toch niet geaccepteerd. Wel werden tien stuks aangeschaft door de ML.KNIL.
Dit toestel werd echter niet geaccepteerd door de LVA en na veel problemen met het prototype van de FK.31 (die men toch eerst uitgebreid wilde beproeven), kreeg Fokker opdracht om een nieuw tweepersoonstoestel, uitgerust met de toen nieuwe Hispano-Suiza V-12 motor, te bouwen. Fokker had hiervoor dit begin 1924 al een voorstel ingediend.
Eind november 1924 was het prototype gereed. Op 1 december 1924 vonden de testvluchten van zowel de Fokker C.V en de (al twee jaar in ontwikkeling zijnde) NVI FK.31, plaats op Soesterberg . De Fokker C.V bleek veruit superieur ten opzichte van de FK.31.
De C.V had zeer duidelijk overeenkomsten met de Fokker C.I en C.IV. Zowel de vleugels als de staartvlakken kwamen met elkaar overeen. Wel was de cockpit vergeleken met die van de C.IV verbeterd. De romp was nog wel vrij plomp.
Na de eerste beproevingen werden er allerlei wijzigingen aan het prototype doorgevoerd.
De romp werd opnieuw ontworpen en werd zo'n 20 cm slanker. Dit kwam de prestaties ten goede.
Ook de C.V werd aangeboden met verschillende motoren en met drie verschillende vleugelcombinaties. Tijdens de ontwikkeling werden allerlei zaken onderzocht en beproefd, onder andere verschillende landingsgestellen, en ook met de vleugelopstelling werd geëxperimenteerd.
Mede naar aanleiding van ontwikkelingen in de Vs ontwikkelde Fokker voor de Fokker D.XIII een anderhalf dekker met een tapse vleugel met een nieuw vleugelprofiel. Deze bleek dermate succesvol dat ook voor de Fokker C.V een nieuwe vleugel werd ontwikkeld.
Het middenstuk was recht, daarna volgde een deel met afnemende koorde; de vleugel eindigde in ronde tips. Daarnaast staken de roeren staken niet meer uit. Deze nieuwe vleugelcombinatie werd D-cel genoemd. Ook werd een set met grote spanwijdte ontwikkeld, de E-cel. De drie brandstoftanks waren in de vleugel ondergebracht. Twee stuks in de middensectie en de derde links van het midden. Ter versteviging van de vleugel werden ter plaatse van de tanks een aantal verstevigingsribben aangebracht.
Omwille van standaardisatie besloot men bij Fokker om de Fokker C.V alleen nog maar met de D- of met de E-cel te produceren.
Versies.
Ook de C.V werd aangeboden met verschillende motoren en met drie verschillende vleugelcombinaties. De spanwijdten bij de A-, B- en C-versie hieronder zijn inclusief de buiten de vleugel stekende rolroeren.
- Fokker C.VA:
- dit was de tactische verkenner met een spanwijdte van 12 m.
- Fokker C.VB:
- dit was de strategische verkenner met een spanwijdte van 13,3 m.
- Fokker C.VC:
- dit was de lichte bommenwerper met een spanwijdte van 14,6 m.
- Fokker C.VW: een uitvoering met drijvers, die voor de MLD werd gebouwd en beproefd.
- Fokker C.VD:
- dit was een jager/tactische verkenner met nieuwe tapse vleugels en een spanwijdte van 12,50 m.
- Fokker C.VE:
- dit was de lichte bommenwerper/strategische verkenner met nieuwe tapse vleugels en een spanwijdte van 15,30 m.
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9,32 m | Spanwijdte: | 14,63 m |
| Hoogte: | 3,38 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | - kg | Max. startgewicht: | - kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 225 km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | 205 km/u | ||
| Vliegbereik: | 1000 km | Plafond: | 5500 m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Lorraine-Dietrich 12-Wv van 400 pk. | ||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | - | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9,5 m | Spanwijdte: | 14,63 m |
| Hoogte: | 3,5 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1250 kg | Max. startgewicht: | 2450 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | - km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | - km/u | ||
| Vliegbereik: | - km | Plafond: | - m |
| Overig: | |||
| Motortype: |
Eén Hispano-Suiza van 450 pk Het prototype: één Liberty van 400 pk |
||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | - | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9.53 m | Spanwijdte: | 12,50 m |
| Hoogte: | 3,3 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1250 kg | Max. startgewicht: | 2450 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | - km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | - km/u | ||
| Vliegbereik: | Plafond: | - m | |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Curtiss Conqueror. | ||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | - | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9.53 m | Spanwijdte: | 12,50 m |
| Hoogte: | 3,3 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1250 kg | Max. startgewicht: | 1822 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 225 km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | 205 km/u | ||
| Vliegbereik: | 1000 km | Plafond: | 5500 m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Hispano-Suiza 51-12Jb van 350 pk Propellerdiameter 2,72 m |
||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | Eén vaste voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers-mitrailleur; één beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen. | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9.53 m | Spanwijdte: | 12,50 m |
| Hoogte: | 3,3 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1315 kg | Max. startgewicht: | 1915 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 246,5 km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | 205 km/u | ||
| Vliegbereik: | 1000 km | Plafond: | 6400 m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Hispano-Suiza 52-12Hb van 450 pk Propellerdiameter 2,72 m |
||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | Twee vaste, voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers-mitrailleurs; één beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen. | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9.45 m | Spanwijdte: | 12,50 m |
| Hoogte: | 3,3 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1135 kg | Max. startgewicht: | 1712 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 225 km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | 205 km/u | ||
| Vliegbereik: | 1000 km | Plafond: | 5600 m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Armstrong-Siddeley Jaguar IV van 425 pk Propellerdiameter 2,72 m ? |
||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | Twee vaste, voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers-mitrailleurs; één beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen. | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9.62 m | Spanwijdte: | 12,50 m |
| Hoogte: | 3,3 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1250 kg | Max. startgewicht: | 1822 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 225 km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | 205 km/u | ||
| Vliegbereik: | 1000 km | Plafond: | 5500 m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Hispano-Suiza 57-12Mb van 575 pk Propeller-diameter: 2,80 m |
||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | Eén beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen. | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9.30 m | Spanwijdte: | 12,50 m |
| Hoogte: | 3,3 m | Vleugeloppervlak: | 46,1 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1250 kg | Max. startgewicht: | 1822 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 225 km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | 205 km/u | ||
| Vliegbereik: | 1000 km | Plafond: | 5500 m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Rolls-Royce Kestrel XI van 630 pk. Eén Rolls-Royce Kestrel IIB van 530 pk Propeller-diameter: 3,20 m |
||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | Eén beweegbare 7.9 mm Lewis-mitrailleur voor de waarnemer; maximaal 100 kg bommen. | ||
| Afmetingen: | |||
| Lengte: | 9.53 m | Spanwijdte: | 15,30 m |
| Hoogte: | 3,58 m | Vleugeloppervlak: | 39,3 m2 |
| Gewichten: | |||
| Leeggewicht: | 1250 kg | Max. startgewicht: | 2450 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid: | 252 km/u | Stijgsnelheid: | - m/min |
| Kruissnelheid: | 184 km/u | ||
| Vliegbereik: | 770 km | Plafond: | 5500 m |
| Overig: | |||
| Motortype: | Eén Hispano-Suiza 51-12Ha van 450 pk | ||
| Bemanning: | Twee man: één vlieger plus één waarnemer/luchtschutter | ||
| Bewapening: | Eén vaste voorwaarts vurende 7.9 mm Vickers mitrailleur; twee beweegbare 7.9 mm Lewis mitrailleurs voor waarnemer/bommenrichter; een beweegbare, door (en luik in de romp-bodem vurende) 7.9 mm mitrailleur; 100 kg bommen. | ||
Gebruik bij LVA, MLD en ML-KNIL.
Gebruik bij LVA.
De eerste bestelling van de LVA was in eind 1924 voor negentien stuks van de Fokker C.VI. Dit was een Fokker-aanduiding voor een versie van de Fokker C.V met een lichtere motor dan die waarmee de Fokker C.V van fabriekswege was gespecificeerd. De C.VI was uitgerust met een Hispano-Suiza 52-12Jb van 350 pk kruisvermogen. Deze toestellen met registratie 590 tot en met 608 werden gebruikt als lichte verkenner.
In de loop van 1925 werd een aanvraag ingediend voor de aanschaf van nog eens zeven Fokker C.VI met registratie 609 tot en met 615 en voor zestien Fokkers C.V met registraties 301 tot en met 316. Dit laatste type zou dan als jachtvliegtuig worden gebruikt en was voorzien van twee vaste ingebouwde voorwaartse vurende Vickers-mitrailleurs. Als proef werd daarom de Fokker C.VI 599 uitgerust met een Hispano-Suiza 52-12Hb motor met een kruisvermogen van 450 pk.
Voor 1927 werd nog een bestelling gedaan van tien Fokkers C.V, registraties 317 tot en met 326 en vijf Fokkers C.VI, registraties 616 tot en met 620. De 619 en 620 werden uitgerust met een afwijkende motor, namelijk een Armstrong-Siddeley Jaguar IV van 425 pk. De toestellen waren verder identiek aan de voorgaande bestellingen en waren alleen te herkennen aan het versterkte landingsgestel.
In de loop van 1927 werden ook nog twee vleugelsets, twee rompen (met foto-camera) en één kale romp besteld, Daarnaast ook nog eens zes landingsgestellen, stuurvlakken en vleugelstijlen aangeschaft.
In 1928 /1929 werden nog eens twee toestellen door de LVA zelf gebouwd die de registraties 621 en 622 ontvingen.
De C.VI verkenners Bij de Fokker C.VI had de waarnemer mogelijkheid om foto's te maken met een Zeiss F25 camera. De waarnemer kon bijvoorbeeld door een luik in de vloer van de waarnemersruimte foto's maken. Met een vasste opstelling kon deze camera ook gebruikt worden voor luchtkartering. Een ander type camera, handbediend, voor verticale fotografie kon, opgehangen in een speciaal rek ook worden gebruikt en ook waren er automatische, vast ingebouwde camera's die gebruikt werden voor luchtkartering.
Aanvankelijk waren de toestellen niet voorzien van radio-apparatuur. Wel werden er in 1923/1924 bij een aantal fabrikanten kleine aantallen besteld die uitgebreid werden beproefd. Niet alle toestellen werden voorzien van radio-uitrusting, men achtte dit, vanuit organisatorisch oogpunt gezien niet noodzakelijk.
De toestellen die waren voorzien van radio-apparatuur waren doorgaans te herkennen aan de mastjes die op de vleugel-uiteinden waren geplaatst. De antenne-draden liepen van het verticale staartvlak naar elk van deze twee mastjes. Ook werd wel gebruik gemaakt van een sleep-antenne die tijdens de vlucht onderuit de romp werd gevierd en een lengte van enkele tientallen meters had.
De LVA voerde daarnaast ook testen uit met verschillende soorten propellers. Zo werd een aantal metalen Reed propellers aangeschaft waarmee de topsnelheid van de Fokkker C.V toenam van 246 km/u tot 259 km/u. Een voordeel van de Reed propeller was dat deze koud gebogen kon worden en zo optimaal kon worden afgesteld op de motor.
In 1932 werd nog een bestelling geplaatst voor vijf toestellen met registraties 330 tot en met 334. Deze weken af van de eerder geleverde toestellen. De motor was nu een Hispano-Suiza 72-12Mb van 575 pk [de 52-12Jb en 52012Hb werden niet meer gemaakt]. Verder was het landingsgestel verbeterd en werden ballonbanden toegepast, wat de landing veiliger maakte. De staartski was nu vlak en voorzien van een eenvoudige rem en werden formatielichten aangebracht. Ook inwendig werden een aantal wijzigingen doorgevoerd. De toestellen waren voorzien van dubbele besturing en hadden geen voorwaarts vurende mitrailleurs, maar alleen een beweegbare mitrailleur gemonteerd op een moderne Vickers-mitrailleurring voor de waarnemer.
'MLU'
Vanaf 1933 werden de resterende toestellen verbouwd, vooral omdat de Hispano-Suiza 51-12Jb en 52-12Hb motoren aan het eind van hun levensduur waren en er geen vervangende onderdelen meer leverbaar waren.
Men had inmiddels goede ervaringen opgedaan met de Rolls-Royce Kestrel motoren in de Fokker D.XVII.
Verder werd een standaardisatie van de toestellen zelf nagestreefd. Ze werden allen uitgerust met een brandstoftank in de romp in plaats van in de vleugel, een staartski, een Messier landingsgestel met remmen, een herzien cockpit-instrumentarium en Rolls Royce Kestrel IIB of XI motoren.
De Fokker C.V jagers kregen daarna als hoofdtaak die van verkenner en ontvingen daarom een registratie uit de verkennersreeks.
De eerste serie van 10 toestellen ging in mei 1933 naar Fokker, te weten 601, 603, 604, 605, 607, 608, 610 en 619. De eerste, 611 was pas in februari 1935 gereed vanwege de vele onvolkomenheden.
De overige toestellen werden door het LVB (LuchtVaartBedrijf) omgebouwd. Vier C.Ven kregen een eerder toegekend serienummer, te weten 606, 612, 614 en 616.
De overige C.Vs kregen nieuwe serienummers in de reeks 622 tot en met 641.
Fokker C.VD 634, gefotografeerd in 1987 in het Aviodome te Schiphol.
Tegelijkertijd werden nog vijf nieuwe toestellen besteld, die serienummers 644 tot en met 649 kregen toegekend.
De toestellen met registratie 626 tot en met 630 waren lesvliegtuig en hadden dubbele besturing; toestel 627 was ook geschikt voor nachtvliegen.
De toestellen 600, 610, 622 en 625 waren karteringsvliegtuigen en hadden geen mitrailleurring; maar wel een Fairey high speed Gun Camera en een loodrechte camera-opstelling.
Toestel 638 was als laatste gereed en werd bestemd als doelschijfsleper.
Gebruik bij MLD.
De MLD bestelde een aantal Fokker C.Vw toestellen met Hispano -Suiza motoren. Het eerste toestel werd uitgebreid getest, maar het drijveronderstel leverde tal van problemen op die niet door Fokker konden worden opgelost. Uiteindelijk werden de reeds geleverde C.Vw toestellen omgebouwd tot standaard C.Vc met wielonderstel. Er werden proeven gedaan met verschillende propellers en uiteindelijk viel de keuze op een houten Astra met een diameter van 2,68m
De MLD ondervond verder veel problemen met de geleverde Hispano-Suiza motoren, die soms al na enkele tientallen draaiuren vastliepen. Onderzoek wees uit dat er sprake was van ernstige construciteproblemen, die ook door de fabrikant niet konden worden opgelost. In 1926 deed de concurrerende Lorraine-Dietrich-fabriek een aanbod van een gratis Lorraine Dietriech 12Eb van 450 pk aan voor 100 draaiuren, die op de Z-4 werden gemonteerd. Deze motor beviel zo goed, dat de MLD dit type bestelde voor de Dornier Wal en Fokker T.IV. Ook voor de reeds in dienst zijnde Fokker C.Vs werden deze motoren besteld en ingebouwd.
Hispano-Suiza kwam medio juni 1927 met een geheel vernieuwde serie Hispano-Suiza 12Ha motor die in de Z-1 werd beproefd. Deze sterk verbeterde motor bleek goed te voldoen en werd in de C.V ingebouwd. De Lorraine-Dietrich motoren werden besteld voor de in aanbouw zijnde Fokker C.V en C.VI
Eind 1925 werden 12 Fokker C.Ve landbommenwerpers besteld, een politieke beslissing, waar de Marine niet gelukkig mee was.
De toestellen waren voorzien van een vaste voorwaarts vurende Vickers mitrailleur en een dubbelde Lewis voor de waarnemen plus nog een beweegbare vickers die door een luik in de romp kondem vuurde.
De Z-7 werd op 21 mei 1926 als eerste overgenomen. De levering van de overige toestellen liep door de problemen met de Hispan-Suiza-motoren vertraging op.
In 1936 ontving de MLD van de LVA negen Hispano-Suiza motoren, die door de modificatie naar Rolls-Royce Kestrel overtollig waren geworden. De MLD kon haar vlot Fokker C.Vs hierdoor langer in de lucht houden.
Met de komst van de Koolhoven FK.51 overgangstrainers werd de Fokker C.V definitief van de sterkte afgevoerd, al bleef de Z-5 nog tot zomer 1939 in gebruikt voor meteo-vluchten.
Tussen 1927 en 1931 werden met de Z-3, die een versterkte constructie had gekregen, lanceerproeven genomen met torpedo's. Dit in verband met de komst van de Fokker T.IV die torpedo's kan lanceren.
Na 1931 werd deze taak overgenomen door de Fokker C.V en C.VI.
In 1932 werden drie toestellen voorzien van een Messier landingsgestel en een draaibaar staartwiel, zoals de LVA die ook onder haar toestellen toepaste.
Veel toestellen hebben door de motorproblemen, maar ook door gebrek aan vliegers nauwelijks dienst gedaan en stonden geruime tijd in opslag.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Gebruik bij ML-KNIL.
Ter vervanging van een tijdens proefvluchten gecrashte Fokker C.IV bood Fokkker een Fokker C.VE aan, uitgerust met een Napier Lion van 450 pk. Ook de Fokker C.IV en D.C.I van de ML-KNIL waren met deze betrouwbare motor uitgerust.'t Toestel kreeg als registratienummer F.C.VE 416.
Het toestel beviel uitstekend en in 1927 werden nog eens vier toestellen besteld, die de registratie 425 tot en met 430 kregen. De eerste werd in januari 1927 ingevlogen, maar door allerlei nog aan te brengen wijzigingen werden ze niet allemaal in datzelfde jaar afgeleverd.
In 1928 werden nog eens twaalf toestellen besteld, waarvan de eerste in 1929 werd afgeleverd. Bovendien werden er ook nog twee vleugelset D-cel bij besteld. Bij beproeving bleken deze niet te bevallen, vooral door dat er geen geschikte propeller beschikbaar was.
De toestellen waren voorzien van twee, gesynchroniseerde mitrailleurs, een zelf ontwikkeld bommenrek,een Zeiss D-6 bommenrichtkijker en na vele tests een Marconi?NSF AD6 radio-installatie (morse).
Om ervaring op te doen met andere motoren en dan met name stermotoren, werden in 1928 een Bristol Jupiter VI, Gnome-Rhône Jupiter en een Armstrong-Siddeley Jaguar aangeschaft. Hispano-Suiza bood verder een Hispano-Suiza van 450 pk ter beproeving aan.
De Fokker C.VE werd in gedeeld bij VA3. Aanvankelijke was deze afdeling nog met de DeHavilland DH-9 uitgerust, maar kreeg in 1928 de eerste vijf operationeel inzetbare Fokker C.VEs. In 1930, toen de Curtiss Hawks in gebruik werden genomen, werd ook Va 2 met de Fokker C.VE uitgerust.
In die tijd van er een competitie-striijd tussen de Marine en de ML-KNIL met betrekking tot de verdediging van de buitengewesten. Uiteindelijk werd besloten dat de ML-KNIL zich tot Java moest beperken en dat de Marine de buitengewesten zou verdedigen.
Voor de verdediging van de vlootbasis Soerabaja had ed Marine echter al zes Fokker C.VD met Bristol Jupiter motoren besteld. Deze kwamen eind 1930 in Nederlands-Indië aan. De Bristol Jupiter was binnen de ML-KNIL niet gangbaar. Omdat men met de Curtiss Conqueror motoren met een vermogen van 600 pk, toegepast in de Curtiss Hawks, een nieuwe watergekoelde motor in de inventaris had, werd besloten om als proef een C.VD met deze motor uit te rusten.
De proef slaagde en ook de overige toestellen werden van de Curtiss Conqueror voorzien. Ook werden er door de ML-KNIL een aantal toestellen zelf gebouwd en mogelijk, met de beide C.VD vleugelsets Fokker C.VEs omgebouwd.
In 1933 werd nog een Fokker C.VE nieuw aangeschaft, waarschijnlijk als vervanging. Dit toestel had een afwijkend landingsgestel vergelijkbaar met die van de Fokker C.IX. Het toestel, F.C.V. 432, werd aangeduid als "C.V Bokkepoten" en bleek in de praktijk makkelijker te landen dan de 'gewone"C.V.
In 1936 stroomde de Fokker C.X in en werden de eerste Fokker C.Vs overgeplaatst naar de vliegschool. In 1937 kwam de Glenn-Martin WH-1 in dienst en werd de Fokker C.VE buiten dienst gesteld. De Fokker C.Vd werd overgeplaatst naar de vliegschool
In 1940 werden de laatste toestellen definitief buiten dienst gesteld.
Fokker C.V en C.VI
Registratiegegevens LVA, MLD en ML-KNIL.
Registratie-overzicht Fokker C.Vc en C.Vw en Fokker C.Ve MLD.
Fokker C.Vc en C.Vw bij de MLD.
| Registratie
Registratie
|
Constr. nr.
Constr. nr.
|
Datum in dienst
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|
| Deze toestellen zijn afgeleverd als drijvervliegtuig. Als zodanig voldeed het toestel echter niet, waarna ombouw tot C-Vc volgde. Ze kwamen in dienst medio 1925. |
||||
| Z-1 | 4866 | 1925 | 1938 | Medio 1938 afgeschreven |
| Z-2 | 4867 ? | 1925 | 1938 | Medio 1934 afgeschreven |
| Z-3 | 4868 ? | 1925 | 1934 | Medio 1934 afgeschreven |
| Z-4 | 4869 ? | 1925 | 1938 | Medio 1938 afgeschreven |
| Z-5 | 4870 ? | 1925 | 08-1939 | Augustus 1939 afgeschreven |
| Z-6 | 4871 ? | 1925 | 1938 | Medio 1938 afgeschreven |
| Deze toestellen werden afgeleverd als Fokker C.Vc en kwamen medio 1926 in dienst. | ||||
| Z-7 | 4940 ? | 1926 | 1934 | Medio 1934 afgeschreven |
| Z-8 | 4941 ? | 1926 | 1934 | Medio 1934 afgeschreven |
| Z-9 | 4942 ? | 1926 | 1930 | Medio 1930 afgeschreven |
| Z-10 | 4943 ? | 1926 | 1938 | |
| Z-11 | 4944 ? | 1926 | 1930 | |
| Z-12 | 4945 ? | 1926 | 1930 | |
Fokker C.VE bij de MLD.
| Registratie
Registratie
|
Constr. nr.
Constr. nr.
|
Datum in dienst
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|
| Contractdatum: 30-12-1925. | ||||
| Z-13 | 4946 ? | 1926 | 1935 | Afgeschreven |
| Z-14 | 4947 ? | 1926 | 1930 | Afgeschreven |
| Z-15 | 4948 ? | 1926 | 1938 | Afgeschreven |
| Z-16 | 4949 | 1926 | 1938 | Afgeschreven |
| Z-17 | 4950 ? | 1926 | 1930 | Afgeschreven |
| Z-18 | 4951 ? | 1926 | 24-02-1931 | Verongelukt Marine Vliegkamp De Kooy |
| Z-19 | 1927 | 27-07-1932 | Verongelukt bij Vaals | |
| Z-20 | 1927 | 1938 | Afgeschreven. | |
| Z-21 | 1927 | 1930 | Afgeschreven | |
| Z-22 | 1927 | 1930 | Afgeschreven. | |
| Z-23 | 1927 | 1938 | Afgeschreven. | |
| Z-24 | 1927 | 1938 | Afgeschreven. | |
Registratie-overzicht Fokker C.VI, Fokker C.V en Fokker C.V 'Rolls Royce Kestel' LVA.
Fokker C.VI bij de LVA.
| Registratie
Registratie
|
Constr. nr.
Constr. nr.
|
Datum in dienst
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|
| Deze eerste serie van 19 toestellen is besteld op 24 december 1924 en is afgeleverd in de periode oktober 1925 en december 1925. Uitgerust met een Hispano Suiza 52-12JB motor van 350 pk. In 1933 werd een standaardisatieproject gestart, waarbij de resterende toestellen onder meer werden voorzien van nieuwe motoren. De nog operationele toestellen hielden hun oorspronkelijke serienummer. |
||||
| 590 | ||||
| 591 | 14-05-1940 | In brand gestoken op vliegveld Hilversum | ||
| 592 | 12-05-1940 | Neergeschoten bij Rhenen | ||
| 593 | 14-05-1940 | Verbrand op Ruigenhoek | ||
| 594 | 14-05-1940 | Verbrand op Zilk (een hulpvliegveld) | ||
| 595 | - | - | ||
| 596 | 14-05-1940 | Buitgemaakt | ||
| 597 | - | - | ||
| 598 | - | - | ||
| 599 | 14-05-1940 | Buitgemaakt | ||
| 600 | 09-05-1940 | Over de kop bij landing op vliegveld het Gooi. | ||
| 601 | - | - | ||
| 602 | 19-11-1939 | Startongeval op Eindhoven. Afgeschreven | ||
| 603 | 13-05-1940 | In brand geschoten op Haamstede | ||
| 604 | 10-05-1940 | bechadigd bij luchtaanval op Gilze-Rijen. Buitgemaakt ? | ||
| 605 | 14-05-1940 | Verbrand op Ruigenhoek | ||
| 606 | 20-12-1929 | Afgeschreven | ||
| 607 | 05-1940 | Op Ypenburg, maar niet operationeel. Buitgemaakt?? | ||
| 608 | - | - | ||
| Deze tweede serie toestellen is besteld op 11-11-1925 en is afgeleverd in de periode januari 1926 en februari 1926. | ||||
| 609 | - | - | ||
| 610 | 05-1940 | (na 1933) Carteringsvliegtuig. Onderhoud bij LVB na noodlanding. Buitgemaakt?? |
||
| 611 | 09-1939 | Afgeschreven na ongeval | ||
| 612 | < 1933 | Afgeschreven. Registratie na ombouw toegekend aan Fokker C.V | ||
| 613 | 10-05-1940 | Op Ypenburg buitgemaakt. | ||
| 614 | < 1933 | Afgeschreven. Registratie na ombouw toegekend aan Fokker C.V | ||
| 615 | 10-05-1940 | Noodlanding bij Middelharnis na luchtgevecht | ||
| Deze derde serie toestellen werd besteld op 21 december 1926 en is afgeleverd in juni 1927 en was uitgerust met een Hispano-Suiza 52-12Jb. | ||||
| 616 | 19-06-1931 | Afgeschreven na ongeval | ||
| 617 | 14-05-1940 | Verbrand op Ruigenhoek | ||
| 618 | 11-05-1940 | op Oostvoorne achterlaten. Buitgemaakt?? | ||
| De 619 en 620 waren bij aflevering uitgerust met een Armstrong-Siddeley Jaguar IV van 425 pk. | ||||
| 619 | 01-1928 | 12-05-1940 | Bij Rhenen neergeschoten. | |
| 620 | 04-1928 | 14-05-1940 | Verbrand op Ruigenhoek | |
| Deze toestellen zijn in 1928 gebouwd door het LVB uit reservedelen. | ||||
| 621 | 12-1928 | 10-05-1940 | Noodlanding bij Hoge Zwaluwe na bombardementsvlucht. | |
| 622 | 04-1929 | 10-05-1940 | Beschadigd en achtergelaten op Gilze-Rijen. Buitgemaakt?? | |
Fokker C.V bij de LVA.
| Registratie
Registratie
|
2e Registratie
2e Registratie
|
Constr. nr.
Constr. nr.
|
Datum in dienst
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|---|
| Deze eerste serie toestellen is besteld op 11-11-1926 en is afgeleverd in de periode mei 1926. Ze waren uitgegrust met een Hispano Suiza 51-12Hb van 520 pk. Als bewapening hadden ze twee vaste, voorwaarts vurende mitrailleurs en een beweegbare Vickers voor de waarnemer/luchtschutter. |
|||||
| 301 | 05-1926 | 21-10-1927 | Landingsongeval op Soesterberg | ||
| 302 | 05-1926 | ||||
| 303 | 05-1926 | ||||
| 304 | 05-1926 | 14-11-1933 | Botsing in de lucht met Fokker C.VD 325 | ||
| 305 | 05-1926 | ||||
| 306 | 05-1926 | ||||
| 307 | 05-1926 | ||||
| 307 | 05-1926 | ||||
| 308 | 05-1926 | ||||
| 309 | 05-1926 | ||||
| 310 | 627 | 05-1926 | 10-05-1940 | Na ombouw geregistreerd als 627. Lesvliegtuig voor nachtvliegopledingen. Op Haamstede buitgemaakt |
|
| 311 | 05-1926 | ||||
| 312 | 05-1926 | ||||
| 313 | 05-1926 | ||||
| 314 | 05-1926 | ||||
| 315 | 05-1926 | ||||
| 316 | 05-1926 | ||||
| Deze tweede serie toestellen is besteld op 12 december 1926 en is afgeleverd in de periode juni 1927 en juli 1927. Ze waren identiek aan de eerste serie. |
|||||
| 317 | |||||
| 318 | 28-08-1931 | Landingsongeval en afgeschreven. | |||
| 319 | |||||
| 320 | |||||
| 321 | |||||
| 322 | |||||
| 323 | |||||
| 324 | 628 | 10-05-1940 | Na ombouw geregistreerd als 628, lesvliegtuig. Vernield op Haamstede | ||
| 325 | 14-11-1933 | Botsing in de lucht met Fokker C.V 304. | |||
| 326 | 21-06-1931 | Verbrand na motorstoring | |||
| 327 | |||||
| Deze derde serie toestellen is besteld op 31-12-1931 en was voorzien van de Hispano-Suiza 57-12Mb van 575 pk. Ze zijn afgeleverd in 1932 en werden binnen de LVA aangeduid als C.VD Ze hadden een brandstoftank in de romp in plaats van in de vleugel, een staarslof met ski; ballonbanden en een lange uitlaatpijp. Bij de modernisatie van 1933 werden de motoren niet vervangen en hielden ze ook het Messier landingsgestel, wel werden ze verder zoveel mogelijk gestandaardiseerd. Ze kregen een herzien instrumentarium, nieuwe koelradiator, vernieuwde staartslof en het nieuwe gevormde kielvlak. Ze ontvingen nieuwe serienummers tussen 650 en 655. De relatie tussen het oorspronkelijke serienummer en het nieuwe nummer is niet bekend. De historische gegevens van 1940 zijn gerelateerd aan de serienummer 650 tot en met 654. |
|||||
| 330 | 650 ? | 13-05-1940 | Achtergelaten op Soesterberg. Buitgemaakt? | ||
| 331 | 651 ? | 10-05-1940 | Buitgemaakt op Schiphol | ||
| 332 | 652 ? | 13-05-1940 | Vernield bij Duitse aanval op Haamstede | ||
| 333 | 653 ? | 16-03-1940 | Noodlanding op strand bij Wijk aan Zee. Afgeschreven | ||
| 334 | 654 ? | 10-05-1940 | Vernield bij Duitse aanval op Bergen | ||
Fokker C.V 'Rolls Royce Kestrel' bij de LVA.
| Registratie
Registratie
|
Constr. nr.
Constr. nr.
|
Datum in dienst
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|
|
Deze serie toestellen is afgeleverd in 1935, was uitgerust met Rolls-Royce Kestrel motoren en werd (bij de LVA) aangeduid als C.V. Deze waren gebouwd met door het LVB beschikbaar gestelde rompen. |
||||
| 645 | 07-1935 | 12-05-1940 | Noodlanding in Wieringermeer | |
| 646 | 07-1935 | 13-05-1940 | Verbrand op (hulpvliegveld) Zilk | |
| 647 | 07-1935 | 10-05-1940 | Op Ypenburg (Buitgemaakt?? | |
| 648 | 07-1935 | 13-05-1940 | Vernield bij aanval op Haamstede | |
| 649 | 07-1935 | 10-05-1940 | Beschadigd bij aanval op Hilversum. Achtergelaten. Buitgemaakt?? |
|
Registratie-overzicht Fokker C.VD en Fokker C.VE van het ML-KNIL.
Registratie-overzicht Fokker C.VD bij ML-KNIL.
| Registratie
Registratie
|
Constr. nr.
Constr. nr.
|
Datum in dienst
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|
| F.C.VD 441 | 12-1930 | < 1940 | ||
| F.C.VD 442 | 12-1930 | < 1940 | ||
| F.C.VD 443 | 12-1930 | < 1940 | ||
| F.C.VD 444 | 12-1930 | < 1940 | ||
| F.C.VD 445 | 12-1930 | < 1940 | ||
| F.C.VD 446 | 12-1930 | < 1940 | ||
| F.C.VD 447 | < 1940 | Waarschijnlijk eigenbouw of omgebouwde C.VE | ||
| F.C.VD 448 | < 1940 | Waarschijnlijk eigenbouw of omgebouwde C.VE | ||
| F.C.VD 449 | < 1940 | Waarschijnlijk eigenbouw of omgebouwde C.VE |
Registratie-overzicht Fokker C.VE bij ML-KNIL.
| Registratie
Registratie
|
Constr. nr.
Constr. nr.
|
Datum in dienst
Datum in dienst
|
Datum uit dienst
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|---|
| F.C.VE 425 | 1928 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 426 | 1928 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 427 | 1928 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 428 | 1928 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 429 | 01-1929 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 430 | 1929 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 431 | 1929 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 432 I | 1933 | Voor 05-1937 | ||
| F.C.VE 433 | 1929/1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 434 | 1929/1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 435 | 1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 436 | 1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 437 | 1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 438 | 1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 439 | 1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 440 | 1930 | 12-1937 | ||
| F.C.VE 432 II | 1933 | 17-05-1937 | Verongelukt bij Tjikampek |
Schaal 1/72
Bouwpakketten
- Airmodel
- Kit AM340: Een vacu gevormd model van een Fokker C.VB
- Alpha
- Kit XX: Een vacu gevormde kit voor een Fokker C.VD en C.VE
- Kit YY: Een vacu gevormde kit voor een Fokker C.VD met een Rolls Royce Kestrel.
- CMK
- Kit 144: Een resin kit van een Fokker C.VD met Rolls Royce Kestrel motor en decals voor een LVA-versie
- LF Models
- Kit PE-7201: Fokker C.VD (roundels)
- Kit PE-7202: Fokker C.VD (triangles)
- Kit PE-7203: Fokker C.VD trainer
- Omega
- Kit 72298: Een resin kit van een Fokker C.VB met decals voor een MLD-kist.
Verder zijn er verschillende modellen van andere uitvoeringen van vooral de Fokker C.VE op de markt. Deze modellen zijn vaak voorzien van een ster-motor.
Modelling add-on
- --
- Set --: --
Decals
- --
- Set --:--
Schaal 1/48
Bouwpakketten
- Geromy
- Kit 48-002: Een resin kit in een beperkte oplage uitgebracht
Modelling add-on
- --
- Set --: --
Decals
- --
- Set --: --
| Schema | Kleurnaam | FS-nummer | WEM | Humbrol | XtraColor | Vallejo Model Color | Vallejo Model Air | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fokker C.VC; Fokker C.VE en Fokker C.Vw MLD | ||||||||
| Standaard #1 | Geheel | Marine grijs | AC US 01 | 129 | X137 | 70.896 | ||
| Fokker C.VD ML-KNIL FCVd 440 t/m FCvd.445 | ||||||||
| Standaard #1 | Bovenzijde | LVA Khaki | AC D04 | 29? / 155? | x2? /x251? | 70.921? / 70.887 | ||
| Onderzijde | LVA Blauw | AC D05 | 115 ? | X-214? | ||||
| Fokker C.V en Fokker C.VI LVA | ||||||||
| Standaard #1 | Bovenzijde | LVA Khaki | AC D04 | 29? / 155? | x2? /x251? | 70.921? / 70.887 | ||
| Onderzijde | LVA Blauw | AC D05 | 115 ? | X-214? | ||||
Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com
Fokker C.VC en C.Vw MLD
De afmetingen en vorm van de drijvers zijn (mij) niet exact bekend.
Fokker C.V en C.VI LVA
Literatuur.
| AVIA;33e jaargang nummer 10: Lezers schrijven: Fokker C.V - 2 | Pag. 294 | 1974 | Uitgevers Wyt, Rotterdam | |
| AVIA: 33e jaargang nummer 10: Lezers schrijven: Fokker C.V - 1 | Pag. 294 | 1974 | Uitgevers Wyt, Rotterdam | |
| Zestig jaar Marineluchtvaartdienst in Beeld. | Hugo Hooftman | Pag. 33 - 31- | 1977 | Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel |
| Nederlandse Militaire Luchtvaart in Beeld. deel 1. | Hugo Hooftman | Pag. 100 - 107 | 1977 | Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel |
| Zestig jaar Marineluchtvaartdienst in Beeld. | Hugo Hooftman | Pag. 22 - 31 | 1977 | Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel |
| Nederlandse Marinevliegtuigen | Thijs Postma & Nico Geldhof | Pag. 16 | 1978 | Uitgever: Omniboek, 's Gravenhage |
| Militaire Luchtvaart in Nederlandsch-Indië in beeld. Deel 1 | Hugo Hooftman | Pag. 68 - 74 | 1978 | Uitgever: Europese Bibliotheek, Zaltbommel |
| De Nederlandse Vliegtuigen: Alle vliegtuigen ooit in Nederland ontworpen en gebouwd | Theo Wesselink & Thijs Postma | Pag. 48 - 52 | 1982 | Uitgever: Romen Luchtvaart, Haarlem |
| Fokker,-vliegtuigen voor de Militaire Luchtvaart | Pag. 7 | 1982 | ||
| Squadrons van de Koninklijke Luchtmacht | Willem Helfferich | Pag. 59 | 1983 | Uitgever: Unieboek b.v., Houten |
| 40 Jaar luchtvaart in Indië | Gerard Casius & Thijs Postma | Pag. 24; 35 | 1986 | Uitgeverij De Alk, Alkmaar |
| Van Luchtvaartafdeling tot Koninklijke Luchtmacht 75 jaar Militaire Luchtvaart in Nederland | Koos van de Berg | Pag. 19 | 1987 | Uitgever: Rebo Produkties, Sassenheim |
| KLu Vliegtuigen: De vliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht vanaf 1913 | Wim Schoenmaker & Thijs Postma | Pag. 40 | 1987 | Uitgeverij De Alk, Alkmaar |
| 70 Jaar Marine-LuchtvaartDienst | Nico Geldhof | Pag. 29 | 1987 | Uitgeverij Eisma b.v., Leeuwarden |
| Uchtvaartwereld; 6e jaargang nummer 10: Het einde van de Fokker C.V "653" | Frits Gerdessen | Pag. 287 | 1989 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Luchtvaart; 10e jaargang nummer 12: De Fokker C.V in marinegrijs | Nico Geldhof | Pag. 463 - 471 | 1993 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Luchtvaart; 10e jaargang nummer 7/8: De Fokker C.V in de Meidagen van 1940. | Frits Gerdessen | Pag. 315 - 324 | 1993 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Luchtvaart; 10e jaargang nummer 6.: De Fokker C.V bij de LVA. Aan de vooravond van W.O. II | Frits Gerdessen | Pag. 226 - 228 | 1993 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Luchtvaart; 10e jaargang nummer 5: De Fokker C.V en C.VI bij de LVA | Frits Gerdessen | Pag. 191 - 196 | 1993 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Luchtvaart; 10e jaargang nummer 3: Fokker C.V Deel 1 | Frits Gerdessen | Pag. 110 - 115 | 1993 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Luchtvaart; 11e jaargang nummer 2: De Fokker C.V in Ned. Indië. | Gerard Casius | Pag. 69 - 75 | 1994 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Luchtvaart; 11e jaargang nummer 4: Foto van Fokker C.V FCve-432 van ML-KNIL | Pag. 167 | 1994 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel | |
| Luchtvaart; 11e jaargang nummer 2: De Fokker C.V in Ned. Indië. | Gerard Casius | Pag. 69 - 75 | 1994 | Uitgeverij Ten Brink, Meppel |
| Squadrons van de Koninklijke Luchtmacht (derde herzien druk) | Willem Helfferich | Pag. 16 - | 1994 | Uitgevers Wyt, Rotterdam |
| Camouflage en Kentekens | J.Greuter e.a. | 1997 | Bonneville – Bergen (NH) | |
| 85 Jaar Marineluchtvaartdienst in beeld Van Farman tot NH 90 Helikopter | Peter Korbee | Pag. 44 - 45 | 2002 | Uitgever: Korbee MLD Promotie, Valkenburg |
| Fokker C.5 Ontwikkeling, gebruik en ondergang | Edwin Hoogschagen | - | 2011 | Uitgever: Lanasta, Emmen |
Websites.
- Website van B. Hummel
- Go2War2
- Zweedse toestellen:
- Grebbeberg.nl: Fokker C.V
- Grebbeberg.nl: Fokker C.V
Met dank aan E. Hoogschagen voor het verstrekken van onder meer technische informatie over de Fokker C.VE
Nederlands (nl-NL) 
English (United Kingdom)