Gotha G-IV

Historie

De Gotha G.IV was de opvolger van de Gotha G.III en voerde diverse verbeteringen door.
Omdat gebleken was dat de achterste luchtschutter moeilijkheden had om zowel de bovenste als onderste mitrailleur te bedingen, loste men dit op door toepassing van de zogenaamde "Gotha tunnel", een constructie die zowel de bovenste als onderste positie met elkaar verbond, zodat de mitrailleur snel van boven naar beneden en vice versa kon worden gebracht.

Daarbij bleef het nog steeds mogelijk om ook de onderste mitrailleur te bevestigen en verder kon nog een vierde mitrailleur tussen de piloot en de bomrichter worden aangebracht. In de praktijk werd dit weinig toegepast, vooral om gewicht te besparen.
Andere wijzigingen waren de geheel uit hout gebouwde romp.
Om de stabiliteit in dwarsrichting te verbeteren werden ailerons in de onderste vleugel aangebracht.

In november 1916 werd Gotha opdracht gegeven om 35 toestellen te bouwen, later verhoogd tot vijftig. Verder werden nog eens tachtig toestellen besteld bij Siemens-Schuckert Werke (SSW) en nog eens 100 bij Luft-Verkehrs-Gesellschaft (LVG).  Deze in licentie gebouwd toestellen waren wat zwaarder en trager dan de originele uitvoering, omdat er allerlei rompversterkingen dienden te worden aangebracht.

De laatste productietoestellen bij SSW  hadden doorgaans een neuswiel gemonteerd om neusstand te voorkomen, ook waren Flettner servo tabs toegepast, zoals later op de Gotha G.V werden gebruikt.  Om de prestaties en staartlastigheid van de machines het hoofd te bieden, paste LVG een grotere V-stand van de vleugels toe.

De laatste geproduceerde machines van SSW en LVG werden met minder krachtige motoren uitgerust en voornamelijk gebruikt als trainers.

Op 18 Augustus 1917 zijn twee Duitse bommenwerpers, type Gotha G-IV, met de registratienummers 1055/16 en 1059/16 op de thuisvlucht na het uitvoeren van een bombardement in Engeland. Ten gevolge van een navigatiefout komen ze bij de Nederlandse kust uit. Om te voorkomen dat ze boven (neutraal) Nederlands grondgebied belanden en het luchtruim schenden, besluiten zij de kustlijn in Noordelijke richting te volgen, zodat ze dan vanzelf in Duitsland terecht zullen komen. Nabij de Dollard, gaan beide toestellen landinwaarts, waarschijnlijk ook weer door een navigatiefout en misschien onder invloed van hun brandstofpeil, vliegen ze echter toch boven Nederlands grondgebied.

Ze worden dan ook al snel door het parate Nederlandse leger onder vuur genomen. Eén van de propellers van de 1055/16 wordt geraakt, waardoor een stuk afbreekt.
De machine is niet meer te vliegen en de driekoppige bemanning zet daarom de machine bij Beerta aan de grond, waar ze meteen geïnterneerd worden.
De 1059/16 is dan door zijn brandstof heen en wordt bij Blijham aan de grond gezet. De bemanning ziet echter toch nog kans om het toestel in brand te steken.

De 1055/16 wordt door een ploeg militairen gedemonteerd en naar Soesterberg vervoerd.
Daar wordt het toestel gerepareerd. De vleugelbeschildering wordt verder intact gelaten en alleen voorzien van de Nederlandse oranje bal. De romp wordt wel overgeschilderd in een groene kleur en voorzien van oranje ballen. Op het richtingsroer het militaire luchtmachtnummer LA.50.

Op 18 oktober 1917 is de machine klaar voor een proefvlucht. Van Abeelen, Banning en Van Heyst maken deze proefvlucht. Echter geen van hen heeft nog ooit met een dergelijk groot toestel gevlogen en het resultaat is dan ook dat de machine beschadigd raakt. De Gotha wordt echter toch weer opgeknapt en is vervolgens nog tot 1921 gebruikt.

Gotha G.IV LA50, ex 1055/16, in reparatie. sept. 1917.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Gotha G.IV LA50, ex 1055/16. Neergestort ten gevolge van motorstoring in de start op de eerste proefvlucht, 18 okt. 1917.
Elt.vl. F.A. van Heijst, elt.vl. W.P. van den Abeelen, sgt.ll.vl. G.H. Bannink.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Schaal 1/72

Bouwpakketten

• Rareplanes
  • Kit RP3006: een vacu gevormd model.
• Roden
  • Kit 011: een spuitgiet model
    • Bouw van dit model van Gotha G.IV
    • Kitreview.com

Modelling add-on

• ExtraTech
  • 72133: detailleringsset t.b.v. Roden kit.
• Part Etchings
  • S72-172: Detailleringsset Gotha GIV (Roden)

Decals

• --
  • Set --: ---.

Schaal 1/48

Bouwpakketten

• --
  • Kit --: --

Modelling add-on

• --
  • --: --

Decals

• --
  • Set --: --

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

Literatuur.

Websites.

• Wikipedia UK: Goptha G-series
• Luftfahrtgeschichte.com: Gotha G.IV
• Constabel.CA: Gotha G.IV
• Gotha G.IV
• Aviastar.org; GOtha G.IV

Speciale dank aan F. Gerdessen voor de informatie over de Nederlanse Gotha's.