Sikorsky SH-34J/UH-34J

Historie

Dit type werd ontwikkeld op basis van specificaties van de US Navy uit 1952, opgesteld voor een grotere opvolger van de Sikorsky H04S-3 (Sikorsky S.55). Deze moest bovendien geschikt zijn voor de onderzeebootbestrijding.
De opdracht voor de bouw van het prototype, uitgerust met een Wright R-1820 stermotor van 1137 kW werd geplaatst in juni 1952.
De eerste vlucht werd gemaakt in maart 1954. Het toestel had de aanduiding XHSS-1 ontvangen.
De eerste productiemachine maakte al op 24 september 1954 de eerste vlucht.

De productieversie HSS-1 Seabat, voorzien van 'dunking sonar" en andere onderzeebootbestrijdingsmiddelen, vloog voor het eerst in augustus 1955 en was in augustus 1955 operationeel inzetbaar.
De HSS-1N (SH-34J) was geschikt voor nachtvluchten en gebruik bij slecht weer en was uitgerust met Dopplernavigatie; automatische stabilisatie en dito hoovermogelijkheid.

In januari 1957 vloog de enige HSS-1F, uitgerust met twee General Electric T58 turbinemotoren.
HSS-1/SH-34 en HSS-1N/SH-34J Seabats, die later werden gestript van hun onderzeebootbestrijdingsmiddelen, werden aangeduid als UH-34G respectievelijk UH-34J.

In 1962 werd de veelheid aan typeaanduidingen gestandaardiseerd in het uniforme DoD aanduidingssysteem.
De HSS-1 werd aangeduid als SH-34G. De HSS-1N ontving de aanduiding SH-34J.

Het US Marine Corps plaatste in oktober 1954 een order voor de HUS-1 Seahorse, die 12 mariniers kon vervoeren. Deze kwam in februari 1957 in dienst.
Vier stuks werden aangepast voor gebruik in het Arctisch gebied en werden aangeduid als HUS-1L (LH-34D)
Een aantal HUS-1 toestellen werd uitgerust met een opblaasbaar drijversysteem en aangeduid als HUS-1A.

De US Coast Guard had ook een aantal van dergelijke toestellen in gebruikt als HUS-1G.
Deze toestellen werden na 1962 aangeduid als UH-34D respectievelijk UF-34E.

Eén HUS-1 werd door de US Army geleend voor evaluatiedoeleinden en de US Army bestelde in 1955 de utility transportversie als H-34 Choctaw en kon 16 man mee voeren. Er werden er 500 stuks van geleverd. Deze werden na 1962 aangeduid als CH-34A en CH-34C.
Deze verschilden onderling alleen in uitrusting.
In april 1955 werd de eerste van 437 nieuwe H-34A's in gebruik genomen.
Later werden nog eens 21 HUS-1 overgenomen van het US Marine Corps en ook deze werden aangeduid als H-34A.
De H-34A was de eerste helikopter die veilig genoeg was voor regelmatig gebruik door de U.S. President.
De US Army richtte daartoe in 1957 de Executive Flight Detachment op, met als uitrusting aangepaste Choctaws. Deze toestellen, aangeduid als VH-34A, waren voorzien van geluidswering, luxueuze VIP interieur en moderne communicatieapparatuur.
In 1960 volgde een modificatieprogramma voor de H34A en B-versies van de USAF en US Army om deze te standaardiseren tot H-34C.
Toegevoegd werd automatische vlucht-stabilisatie en andere verbeteringen.
Na 1962, toen er circa 190 H-34C en 179 H-34A's in gebruik waren, werden deze aangeduid als CH-34C en CH-34B. Later werden nog een aantal verbouwd tot VH-34C
Het toestel werd ook in licentie gebouwd door Sud-Aviation die 110 stuks bouwde voor Frankrijk plus nog eens negen stuks voor België.
Westland bemachtigde de licentierechten in 1956 en ontwikkelde de Wessex, een turbine-versie. Sikorsky zelf bleef echter de versie met stermotor bouwen.
Pas in januari 1970 kondigde Sikorsky conversie-sets voor ombouw met de Pratt & Whitney PT6 Twin-Pac turbine motor aan. De eerste vlucht van de S-58T was op 19 augustus 1970.
De type–certificering werd in april 1971 toegekend.
Sikorsky bouwde 153 ombouwsets, totdat California Helicopter International in 1981 de rechten kocht. Later bood ook Orlando Helicopters conversies aan voor de S-58.

De civiele S-58B en –D waren passagiers- en vrachtversies en vergelijkbaar met hun militaire tegenhangers. De S-58B kon 12 passagiers vervoeren.
Tot het eind van de productie in januari 1970 werden door Sikorsky 1820 toestellen gebouwd in allerlei varianten.

Versies.

Alle toestellen, met uitzondering van de 134 en de 135 zijn onder MDAP-condities geleverd. De H-registraties zijn aanvankelijk wel gereserveerd voor de toestellen, maar zijn (in Nederland) nooit gevoerd, omdat men al over was gestapt op een drie-cijferige registratiesysteem toen de toestellen werden afgeleverd.

De 134, 135, 137,138, 142 en 144 zijn na 1966 ontdaan van de onderzeebootbestrijdingsapparatuur en verbouwd tot UH-34J. Aanvankelijk waren alle toestellen onder gebracht bij vliegtuigsquadron 8. In 1967 zijn de resterende toestellen (134, 137, 138, 142 en 144, overgedragen aan vliegtuigsquadron 7.

Sikorsky SH-34J/UH-34J

Alle verkrijgbare modellen zijn in principe van de UH-uitvoering. Voor de SH-versie, de onderzeebootbestrijder moet het een en ander verbouwd worden.
Zo moet een sonar-installatie worden aangebracht, hiervoor kan de sonar van een Engelse SeaKing worden gebruikt, die was van hetzelfe type.
Voor de torpedo-lanceerinstallatie is op moment van schrijven geen alternatief dan scratch mogelijk, al schijnt Italeri ooit een Italiaanse versie van S-58 te hebben uitgebracht, waar deze onderdelen wel bij zaten. De Nederlandse SH-34J's hadden deze lanceerinstallatie alleen aan de linkerzijde.

Schaal 1/72

• Italeri
  • Set 341066: Sikorsky UH34J Sea Horse (S58)
    • De bouw van een S-58 door M. De Vreeze
• Revell
  • Set 04424: (in feite dezelfde als die van Italeri) Sikorsky H-34G Heeresflieger
• HobbyBoss
  • Set 87215: Sikorsky UH34A Chocktaw (Belgian AF, Aeronavale)
  • Set 87222: Sikorsky UH34D Chocktaw (US Marines)

Een model van een Sikorsky UH-34J, de gebruikte kit is die van Italeri/Revell, gebouwd door Adri Kleijn.

Bouw van een model van een Sikorsky UH-34J, door Peter Banis.

Modelling add-on

• Cobra Company
  • Set 72002: Sikorsky H34 Choctaw Super Detail set (Revell/Italeri)
• Eduard
  • Set E72-224: Detailset Sikorsky S58 (UH34)
• Airwaves
  • Set EC72168: Detailset Sikorsky UH-34 'Sea Horse' (voor Italeri kits)
  • Set SC7245: Westland Wessex / Sikorsky H34
• Part Etchings
  • Set S72-023: Sikorsky H34 Seahorse (Revell/Italeri) (exterior & cabin)
  • Set S72-024: Sikorsky H34G Seahorse (Revell) (Cockpit)
• Whirlybits
  • Set A72116: Sikorsky H34 Floatation Gear
  • Set A72117: Sikorsky H34 V type front Undercarriage (Italeri/Revell)
  • Set A72121: Sikorsky H34 Auxiliary fuel tank and mount
  • Set A72114: Sikorsky H34 Under fuselage DF Loop
  • Set A72113: Sikorsky H34 / Wessex Doppler Radar Heads

Decals

• Dutch Decal
  • Set 72034: Set decals voor onder andere Sikorsky S.51
  • Set Dutch museum planes 2: Decals van het Militaire Luchtvaart Museum tentoongestelde vliegtuigen.

Schaal 1/48

• Italeri
  • Kit 2712: H-34G/UH-34J.
• Model Rectifier Co.
  • Kit 64101: Sikorsky H34D Chocktaw "US Marines""
  • Kit 64106: Sikorsky UH34D Seahorse "VX-6 Operation Deep Freeze, Antartica, VC-1, JMSDF)

Modelling add-on

• Eduard
  • Set FE662: Detailset Sikorsky H34 Interior Self Adhesive (MRC)
  • Set E49-666: Detailset Sikorsky H34 Cargo Seatbelts (MRC)
  • Set E49-662: Detailset Sikorsky H34 Self Adhesive (MRC)

Decals

• --
  • Set --: --

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

Sikorsky HSS-1N B-leg in de eerste ASW uitvoering.

Sikorsky S-34J V-leg in de eerste ASW uitvoering.

Sikorsky UH-34J B-leg.

Sikorsky UH-34J V-leg.

Literatuur.

Websites.

• Website
• Wikipedia UK: Sikorsky S-58
• Wikipedia DE: Sikorsky S-58
• Aviastar.org: Sikorsky S-58
• Propliners.com
• LuftFahrt Museum

Met dank aan Lt.Kol. b.d. L.M.M. Baltussen voor correctie van het registratieoverzicht.