Historie

De Sopwith 1½ Strutter stamt af van een Sopwith ontwerp uit December 1914. Dat was een klein tweepersoons tweedekker met een Gnome rotatiemotor van 80 pk, dit toestel werd bekend als "Sigrist Bus"

De Sigrist Bus stond aan de basis van een nieuw groter toestel, de Sopwith LCT (Land Clerget Tractor), met een Clerget motor van 110 pk. Net als bij Sigrist Bus, waren de beide bovenste vleugelhelften verbonden met de romp door een stel korte en een stel lange steunen, die gezamenlijk een W vormden. De bijnaam werd dan al snel 1½ Strutter.

Het eerste prototype maakte de eerste vlucht in januari 1916.

De vlieger en waarnemer/schutter zaten in gescheiden tandemopstelling, de schutter had een goed schootsveld. De vlieger had de beschikking over een gesynchroniseerde Vickers mitrailleur. Het soort en type synchronisatiesysteem varieerde aanvankelijk nogal en had nogal wat kinderziekten.

Het toestel kon ook een bomlading van vier 10 kg bommen onder de vleugel meevoeren.

Versies.

De Franse luchtmacht was de grootste gebruiker van de Sopwith 1½ Strutter. Het toestel werd besteld als opvolger van onder meer de Farman.

Het werd in drie versies gebouwd bij Franse fabrieken:

Sopwith 1.A2 1½ Strutter:
een tweepersoons verkenner.
Sopwith 1.B2 1½ Strutter:
een tweepersoon bommenwerper
Sopwith 1.B1 1½ Strutter:
een eenpersoons bommenwerper

Ook in Rusland werd het toestel, 100 stuks, in licentie gebouwd door Duks en Lebedev. Ook werden grote aantallen aan Rusland geleverd door Brittannië en Frankrijk.

Er werden voor het RFC en RNAS circa 1500 stuks gebouwd; in Frankrijk werden tussen de 4200 en 4500 stuks gebouwd.

Versies

Sopwith Type 9400:
officiële Marine aanduiding voor de tweezitsversie.
Sopwith Type 9700:
marine aanduiding voor eenpersoons bommenwerper
Sopwith Two-seater:
Officiële RFC aanduiding.
Sopwith 1½ Strutter:
Officieuze, veelgebruikte benaming voor de tweepersoons verkenner, bommenwerper.
Sopwith Comic:
Eenpersoons luchtverdedigings jager voor het thuisfront.
Ship Strutter; boordvliegtuig
SOP. 1:
Franse versie
LeO 1:
Lioré et Olivier licentiebouw.
So-shiki Model 1:
Japanse licentie van bommenwerper
So-Shiki Model 2:
Japanse licentiebouw van verkenner.

 

Technische gegevens Sopwith-Hanriot 1.B 1½ Strutter
Afmetingen:
Lengte: 7,7 m Spanwijdte: 10,21 m
Hoogte: 3,12 m Vleugeloppervlak: 32,14 m2
Gewichten:
Leeggewicht: 570 kg Max. startgewicht: 975 kg
Prestaties:
Max. snelheid: 164 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: - km/u    
Vliegbereik: 565 km Plafond: 3960 m
Overig:
Motortype: Eén le Clerget 9B van 130 pk
Bemanning: Eén vlieger
Bewapening: Eén vaste, voorwaarts vurende .303 inch Vickers mitrailleur

 

Technische gegevens Sopwith 1½ Strutter
Afmetingen:
Lengte: 7,7 m Spanwijdte: 10,21 m
Hoogte: 3,12 m Vleugeloppervlak: 32,14 m2
Gewichten:
Leeggewicht: - kg Max. startgewicht: - kg
Prestaties:
Max. snelheid: 164 km/u Stijgsnelheid: - m/min
Kruissnelheid: - km/u    
Vliegbereik: 565 km Plafond: 3960 m
Overig:
Motortype: Eén le Clerget 9B van 130 pk
Bemanning: Twee man: één vlieger plus één waarnemer
Bewapening: Eén of twee vaste, voorwaarts vurende .303 inch Vickers mitrailleurs. 60 kg bommen

 


De eerste Sopwith 1½ Strutter, een RNAS-machine met registratie 9396 "A2" landde op 25 augustus 1916 bij Schoondijke en werd als LA33 geïnterneerd.
Een tweede toestel, eveneens van de RNAS met registratie 9420, maakte een noodlanding bij Westkapelle op 17 september 1916. Het werd als LA38 geïnterneerd.

Een derde toestel ook weer van RNAS met registratie 9376 werd bij Oostburg aan de grond gezet en als LA42 in dienst genomen. Dit was de allereerste productie-Strutter.

Nummer vier was eveneens van RNAs, met registratie N5154 "Firefl;y" en landde bij Cadszand op 12 mei 1917.
Dit toestel was voorzien van een complete radiozend en -ontvangstinstallatie. Dit toestel werd geïnterneerd als LA34, een registratie die was gevoerd door de inmiddels afgeschreven Fokker A1.

De vijfde en laatste 1½ Strutter was een Frans toestel, gebouwd bij Hanriot. Dit toestel, met registratie 115, landde op 7 juli 1917 bij Beringen en werd als LA45 in gebruik genomen.
Het was een eenzitter en voorzien van een zwaan op de romp en het opschrift "Je t'sens bien"

Sopwith Hanriot I B.1 (1½Strutter) LA45, rechts voor. Ex 115 Armée de l' Air, december 1917 reg. S701. Achter het toestel staat een Fokker D.III met oranje bollen.
Sopwith Hanriot I B.1 (1½Strutter) LA45. Ex 115 Armée de l' Air, december 1917 reg. S701.
Achter het toestel staat een Fokker D.III met oranje bollen.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Sopwith Hanriot I B.1 (1½ Strutter) LA45. Detail van de cockpit, mitrailleur op de bovenvleugels en de (geopende) inspectieluiken in de romp.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Sopwith 1½ Strutter van de LVA Soesterberg, op bezoek MVK de Kooy 1919. Was een geïnterneerd vliegtuig
Sopwith 1½ Strutter van de LVA Soesterberg, op bezoek MVK de Kooy 1919.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Sopwith Hanriot I B.1 (1½Strutter) LA45. Ex 115 Armée de l' Air, december 1917. Op de achtergrond een Albatros C.X.
Sopwith Hanriot I B.1 (1½Strutter) LA45. Ex 115 Armée de l' Air, december 1917. Op de achtergrond een Albatros C.X.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Sopwith 1½ Strutter van de LVA Soesterberg, op bezoek MVK de Kooy 1919. Was een geïnterneerd vliegtuig
Sopwith 1½ Strutter van de LVA Soesterberg, op bezoek MVK de Kooy 1919.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Sopwith 1½ Strutter van de LVA Soesterberg, op bezoek MVK de Kooy 1919. Was een geïnterneerd vliegtuig
Sopwith 1½ Strutter, S24 van de LVA Soesterberg, op MVK de Kooy 1919.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Dit toestel was geleend van de LVA wegens tekort aan lesvliegtuigen.
Sopwith 1½Strutter met registratienummer LA33. Registratienummer RNAS was 9396. Mitrailleur op de bovenvleugel, meteoinstrumenten rechts onder de bovenvleugel.
Sopwith 1½ Strutter met registratienummer LA33. Registratienummer RNAS was 9396. Mitrailleur op de bovenvleugel, meteoinstrumenten rechts onder de bovenvleugel.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Sopwith 1½Strutter met registratienummer LA33. Registratienummer RNAS was 9396. Mitrailleur op de bovenvleugel, meteoinstrumenten rechts onder de bovenvleugel.
Sopwith 1½ Strutter met registratienummer LA33. Registratienummer RNAS was 9396. Mitrailleur op de bovenvleugel, meteoinstrumenten rechts onder de bovenvleugel.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
Sopwith 1½Strutter LA42. Ex 9376 van de RNAS, in december 1917 met registratie S412. Rechts een Sopwith Hanriot LA45.
Sopwith 1½Strutter LA42. Ex 9376 van de RNAS, in december 1917 met registratie S412. Rechts een Sopwith Hanriot LA45.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

 


 

Sopwith 1½ Strutter
Registratie Tweede Registratie RNAS Registratie Datum in dienst Datum uit dienst Opmerkingen
LA33   9396 25-08-1916 02-1917  
LA34 S-413 N5154 12-05-1917    
LA38 S-24 9420 17-09-1916    
LA41 S-412 9376 22-04-1917    

 

Sopwith-Hanriot 1.B1 1½ Strutter
Registratie Tweede Registratie Franse Registratie Datum in dienst Datum uit dienst Opmerkingen
LA45 S701 115 07-07-1917   .

 


Schaal 1/72

Bouwpakketten

  • Classic Planes
    • Kit YY: Een vacu gevormde kit van een Sopwith 1½ strutter
  • Eastern Express
    • Kit 72158: Sopwith 1 1/2 Strutter "Single Seat Bomber"
  • Flashback
    • Kit KLH7962: Sopwith 1B1 1½ Strutter)
    • Kit KLH7961: Sopwith 1A2 1½ Strutter)
  • Merlin Models
    • Kit xx: Sopwith 1½ strutter
  • Toko
    • Kit 140: Sopwith 1½ Strutter "Comic Fighter"
    • Kit 118: Sopwith 1½ Strutter "Two Seat Fighter"
    • Kit 138: Sopwith 1½ Strutter "Trainer"
    • Kit 139: Sopwith 1½ Strutter "Single Seat Bomber"

 

Een model van een Sopwith-Hanriot 1½ Strutter, gebouwd door Peter Banis.

Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 1 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 2 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 3 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 4 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 5 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 6 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 7 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 8 Sopwith Hanriot 1½ Strutter PBanis 9

 

Modelling add-on

  • Aeroclub Models
    • Set E013: 9 cyl. Clerget Rotary (Diverse WW1)
    • Set E081: Clerget 80PK
  • Miniworlds
    • Set A72-09: Double Lewis MKIII MG on scarff ring
    • Set A72-08: Double Lewis MKII MG on scarff ring/li>
  • Part Etchings
    • Set S72-085: Ombouwset Sopwith 1½ Strutter (Toko)

Decals

  • Blue Rider
    • Set BR212: Decals voor Rumpler C.1,LA-49; Sopwith 1½ Strutter (LA-45); SE.5A en Fokker D.VII LVA en Fokker D.VIIF MLD.

Schaal 1/48

Bouwpakketten

  • Roden
    • Kit 402: Sopwith 1½ Strutter two seat fighter
    • Kit 404: Sopwith 1½ Strutter single seat bomber
    • Kit 407: Sopwith 1½ Comic Fighter
    • Kit 411: Sopwith 1.B1 1½ Strutter French Bomber

Modelling add-on

  • Part Etchings
    • Set S48-109: Ombouwset Sopwith 1½ Strutter two seat fighter (Roden)
    • Set S48-110: Ombouwset Sopwith 1½ Strutter Single seat Bomber (Roden)
  • Vector Resin
    • Set 48012: Resin 9 cyl. Clerget Rotary (Diverse WW1)

Decals

  • --
    • Set --: --

 


Schema Kleurnaam FS-nummer BS-nummer Humbrol XtraColor Vallejo Model Color Vallejo Model Air
Sopwith-Hanriot 1.B1 1½ Strutter
Standaard #1 Bovenzijde: camouflage patroon Bruin     10 ?      
Groen     116 ? X116 ? 70.893  
Onderzijde: linnen Spanlak     41   70.918  
Sopwith 1½ Strutter
Standaard #1 Romp PC10     108 X144    
Vleugels: linnen Spanlak     121   70.819  

Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com

 


Literatuur.

Nederlandse Militaire Luchtvaart in Beeld. deel 1. Hugo Hooftman Pag. 26 - 27 1977 Uitgever Europese Bibliotheek, Zaltbommel
KLu Vliegtuigen: De vliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht vanaf 1913 Wim Schoenmaker & Thijs Postma pag. 23 1987 Uitgeverij De Alk, Alkmaar
Vintage Warbird no 1, The Royal Flying Corps in worldwar One Raymond Laurence Rimell pag. 55 1987 Uitgever Arms and Armour Press, Poole, Dorset
Aircraft Archive: Aircraft of World War One; Volume 1.   Pag. 39 - 41 1989 Uitgever Argus Books, Hempsted
Camouflage en Kentekens J.Greuter e.a.   1997 Bonneville – Bergen (NH)
Air Enthusiast no.80, The Historical Aviation Journal: Unexpected Windfalls Bart van der klaauw Pag. 54 - 59 1999 Uitgever Key Publishing, Stamford

 

Websites.

--