Historie.
De US Army was in 1954-1955 op zoek naar een utility-helikopter voor gebruik voor instrumenttraining, algemeen gebruik. Bell had ingeschreven met model 204 en werd gekozen.
Het type, aanvankelijk aangeduid als HU-1, dit zorgde voor de bekende bijnaam Huey, werd door de US Army aangeduid als UH-1 Iroquois.
Het eerste van drie prototypes vloog in oktober 1956. Later werden nog een zestal testmachines geleverd.
De eerste productieversie was de UH-1A en werd in 1959 afgeleverd. Dit toestel was uitgerust met een Lycoming T53-L-1A van 770 pk.
Versies.
- UH-1B Iroquois:
- Dit was een verdere ontwikkeling van de UH-1A en voorzien van een sterkere Lycoming T53-L-5 turboshaft motor van 960 pk. Later werden ook toestellen uitgerust met de Lycoming T53-L-11 van 1100 pk. Het toestel kon behalve twee bemanningsleden ook nog zeven passagiers of drie vervoeren of twee brancards plus twee zitplaatsen. Als bewapening konden raketten en elektrisch bestuurbare machinegeweren worden meegevoerd. De eerste aflevering vond plaats in maart 1961
- Model 204B: Dit was een exportversie van de UH-1B met tien zitplaatsen, een 1100 pk T5311A turboshaft motor en rotor met een diameter van 14.63m. In de staart was een bagageruimte aanwezig.
- Agusta-Bell 204B: Dit was een utility-helikopter, vergelijkbaar met de Iroquois in licentie geproduceerd door Agusta in Italië tussen 1961 en 1974. Er zijn er zo’n 250 stuks geleverd aan zowel civiele als militaire gebruikers. Een vooral uitwendig opvallend verschil is vooral de uitlaat van de motor, die bij de AB-204B zijwaarts wijst, terwijl deze bij de Bell-machine naar achter wijst.
- Bell 205B: Dit was een grotere, zwaardere uitvoering van de 204B.
- UH-1C Iroquois:
- Dit was een verdere ontwikkeling van de UH-1B met onder meer verbeterde rotorbladen, waardoor de snelheid hoger werd en de manoeuvreerbaarheid verbeterde.
- UH-1E Iroquois:
- Dit was een aangepaste versie van de UH-1B ten behoeve van het US Marine Corps. Deze kon in totaal negen man meevoeren.
- UH-1F Iroquois:
- Eveneens gebaseerd op de UH-1B. Er werden vijfentwintig toestellen geleverd aan de USAF. Dit type was voorzien van een andere motor, een General Electric T58-GE-3 van 1100 pk en een rotor met een diameter van 14.63 m. Naast de piloot konden tien passagiers of 1815 kg lading worden meegevoerd. De aflevering begon in februari 1964. Een trainingsversie was de TH-1F Iroquois. Een speciale versie was de UH-1P.
- HH-1K Iroquois:
- Dit was een SAR-uitvoering ten behoeve van de US Navy. Zevenentwintig toestellen werden afgeleverd in 1970.
- TH-1L Iroquois:
- Dit was een trainer voor de US Navy, vergelijkbaar met de UH-1E. Dit type was uitgerust met een Lycoming T53-L-13 van 1100 pk en verbeterde elektronica. Er werden vierenvijftig toestellen afgeleverd in 1968.
- UH-1L Iroquois:
- Een utility-versie van de TH-1L ten behoeve van de US Navy. Er werden in 1969 er acht stuks van gebouwd.
- UH-1M Iroquois:
- Een evaluatieversie ten behoeve van testen van het Hughes Aircraft Iroquois night fighter & night tracker system. Hiervan waren er drie in gebruik door de US Army.
| Afmetingen: | |||
| Lengte met rotor | 11,71 m | rotordiameter: | 14,63 m |
| Hoogte: | 3,86 m | Staartrotor | - m |
| Gewichten: | |||
| Leeg gewicht: | 1983 kg | Max. startgewicht: | 3856 kg |
| Prestaties: | |||
| Max. snelheid | 240 km/u | Kruissnelheid: | - km/u |
| Vliegbereik: | 400 km | Plafond: | |
| Motortype: | B.S. Gnôme H-1000 van 1050 pk | ||
| Bemanning: | Twee man | ||
| Bewapening: | Geen | ||
In 1961 werden 7 toestellen van het type (I)UH-1 aangeschaft. De toestellen van de Marineluchtvaartdienst waren ingedeeld bij VSQ 7 op Valkenburg en zijn voornamelijk gebruikt als transporthelikopter en soms ook voor OSRD-taken. Het onderstel kon op het vliegkamp worden vervangen door een drijveronderstel, maar dat werd slechts weinig toegepast. Een tweetal toestellen was in gedeeld bij VSQ 1 op Hato.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
De 228 was oorspronkelijk een civiele kist (I-MUNI) en kwam per 31-07-1969 in dienst als aanvulling na het verongelukken van de Agusta's 223 en 224.
De afgevoerde toestellen zijn in mei 1978 verkocht aan Sky Controls Inc., Sun Valley, California. De toestellen zijn daar niet meer gebruikt vanwege de Italiaanse motoren.
Na enige tijd zijn enkele geschonken aan een museum in Zweden. Eind jaren negentig zijn de "220" en "225" terug naar Nederland gehaald. De toestellen bleken nog de originele MLD-beschildering te hebben.
Verder is in 2006 nog de 227 door de Classic Aircraft Foundation naar Nederland gehaald met de bedoeling om deze geheel in vliegwaardige toestand te restaureren. Ook dit toestel had, net als de 220 en de 225 nog de oorspronkelijk Nederlandse beschildering.
Na te zijn opgeknapt staat Agusta 225 in het Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg. Agusta 220 staat als poortwachter op het Marine Vliegkamp 'De Kooy"
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]
| Registratie | Constr.nr. | Datum in dienst | Datum uit dienst | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 220 | 3010 | 08-06-1962 | 27-09-1977 | Staat sedert enige jaren als poortwachter bij Marine Vliegkamp 'De Kooy" |
| 221 | 3012 | 09-08-1962 | 29-09-1977 | |
| 222 | 3014 | 20-09-1962 | 17-03-1978 | |
| 223 | 3016 | 16-10-1962 | 04-05-1964 | Verongelukt |
| 224 | 3024 | 16-10-1962 | 04-05-1964 | Verongelukt |
| 225 | 3023 | 14-12-1962 | 01-04-1969 | Naar Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg |
| 226 | 3023 | 18-03-1963 | 23-12-1977 | Naar Aeroseum, Göteborg-Säve |
| 227 | 3032 | 25-05-1963 | 23-09-1977 | Wordt momenteel gerestaureerd door CAF |
| 228 | 3017 | 31-07-1969 | 24-02-1978 | Later aangeschaft als aanvulling, ex I-MUNI |
De door CAF fraai gerestaureerde Agusta-Bell 204B 227, gefotografeerd in juni 2013 tijdens de Luchtmachtdagen te Volkel.
Het toestel is technisch vliegwaardig, maar was op dat moment nog in afwachting van het bewijs van luchtwaardigheid.
Schaal 1/72
Bouwpakketten
- Italeri:
- Kit 1201: een AB-204B
Zie de review op www.IPMS.nl voor uitgebreide informatie over deze kit. De kit is voorzien van decals voor een MLD-uitvoering. - Kit 0040: een UH-1B.
Hiervoor moet in elk geval de uitlaat aangepast worden. Verder dient de diameter van de rotor (14,63 m = 20,92 cm) te worden gecorrigeerd.
- Kit 1201: een AB-204B
- HobbyBoss
- kit 87228: Bell UH-1B Huey.
- Ook uit gebracht door Doyusha met andere decals.
- kit 87228: Bell UH-1B Huey.
- Plastyk
- Kit S-137: Bell UH-1B.
Modelling add-on
- Whirlybits
- Kit A72037: Vervanging 48 voet rotor bladen voor AB204B en UH1F (Italeri)
- Bilek
- Set PB022: Detaileringsset UH-1B (voor Italeri)
- CMK
- Set 7078: Bell UH-1B interieur (voor gebruik bij de Italeri kits)
- Set 7079: Bell UH-1B exterieur (voor gebruik bij de Italeri kits)
- Set A7209: motor voor UH-1B (voor Italeri)
- Eduard
- Set 72-195: Bell UH-1B (voor gebruik bij de Italeri kits)
- Set 73-332: Bell UH-1B (self adhesive) PRE-PAINTED IN COLOUR! (voor gebruik bij de Hobby Boss kits)
- Set CX232: Bell UH-1B (voor gebruik bij de Hobby Boss kits) (made from yellow Japanese produced Kabuki tape
Decals
- Dutch Decal
- Set 72043: Een set decals voor onder andere Supermarine SeaOtter MK.II 18-6; Sikorsky S-55; Sikorsky S-58 en Agusta-Bell AB-204B
Schaal 1/48
Bouwpakketten
- Revell
- kit 4476: Een UH-1B/C. Ook hiervan dient de uitlaat te worden aangepast. De rotordiameter dient in deze schaal 30,48 cm te worden.
- Seminar
- Kit 005: een Bell UH-1B
- Fujimi
- Kit 61225: een Bell UH-1B
Modelling add-on
- --
- Set --: --
Decals
- --
- Set --: --
| Schema | Kleurnaam | FS nummer | BS-nummer | Humbrol | XtraColor | Vallejo ModelColor | Vallejo ModelAir | Hataka | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Standaard #1 | Bovenzijde | Extra Dark Sea Grey | ~6099 | BS:640 | 123 / 106 | X005 / X376 | 70.866 | 71.110 | ~140 |
| Onderzijde | Sky | - | BS:210 | 90 | X004 / X130 | - | 71.302 | ~026 | |
Voor een uitgebreide conversietabel met zeer veel kleur- en verfsystemen, zie www.paint4models.com
Literatuur.
| Van Farman tot Neptune 2 | Hugo Hooftman | 1965 | La Rivière & Voorhoeve, Zwolle | |
| 60 jaar Marineluchtvaartdienst in Beeld | H. Hooftman | pag. 146 - 147 | 1977 | Europese Bibliotheek te Zaltbommel |
| Nederlandse marine Vliegtuigen | Th. Postma | pag. 68 - 69; 64 | 1978 | Omniboek, 's Gravenhage |
| Modelbouw in Plastic jaargang 12, nummer 4: De AB204B ((I)UH-1) van de MLD | Pag. 134 - 140 | F. Bachoffner | 1983 | I.P.M.S. Nederland |
| AVIA; 42e jaargang nummer 2: De Agusta-Bell (I) UH-1 utility-helikopter van de MLD | N. Geldhof | Pag. 50 - 51 | 1983 | Uitgevers Wyt; Rotterdam |
| 70 Jaar Marine-LuchtvaartDienst | Nico Geldhof | pag. 105, 131 | 1987 | Uitgeverij Eisma b.v.; Leeuwarden |
| Modern Military Aircraft; Huey | Lou Drendel | 1988 | Squadron/Signal; Carrolton, Texas | |
| Camouflage en Kentekens | J.Greuter e.a. | 1997 | Uitgeverij Bonneville; Bergen | |
| 85 jaar Marineluchtvaartdienst in Beeld | Peter Korbee | pag. 138 - 139 | 2002 | Korbee-promotie MarineLuchtvaartDienst, Rijnsburg |
Websites.
- Wikipedia UK: UH-1
- Wikipedia UK: Bell 205
- Airliners.Net
- Helis.com
- Warbirds.BE
- Veteranen.info
- Aviastar.Org
- MojoJets.com
- Classicaircraftfoundation.com: De restauratie van Agusta-Bell AB-204B 227/V
Speciale dank aan P. Baijens voor correctie van het registratie overzicht
Nederlands (nl-NL) 
English (United Kingdom)