Koolhoven FK.51 - Nederlandse Koolhoven FK.51s

Gebruik bij LVA; MLD en ML-KNIL.

Gebruik bij LVA.

De eerste serie van ten toestellen was bedoeld als lesvliegtuig voor de gevorderde vliegopleiding. Ze kregen de registratie 1 tot en met 10 en waren, afwijkend van het gebruikelijke, lichtblauwe  kleurenschema van de lesvliegtuigen van de LVA, donkerbruin. Deze toestellen leken uiterlijk sterk op het prototype, maar ze hadden wel een wat sterkere motor.

De tweede serie met registraties 11 tot en met 25 was wel geheel lichtblauw gespoten.

De derde en laatste serie,bedoeld als  lichte verkenners, met registratie 400 tot en met 428 was weer donkerbruin gespoten.

De toestellen bleken al snel niet meer operationeel inzetbaar voor verkenningsdoeleinden en zijn voornamelijk voor training gebruikt.

Tijdens de mei-dagen waren de lesvliegtuigen gestationeerd op Soesterberg en op Haamstede, waar een deel van de vliegschool heen was gestuurd tijdens de mobilisatie.

Koolhoven FK.51 (replica) 429, in 2010 gefotografeerd in het Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg.

Koolhoven FK.51 (replica) 429, in 2010 gefotografeerd in het Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg.

>

Koolhoven FK.51 (replica) 429, in 2010 gefotografeerd in het Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg.

De verkenners waren ondergebracht bij 2LvR en verdeel in vier groepen.

Deze waren als volgt gestationeerd; 1e verkenningsgroep, I./2 Lvr was met vier toestellen op Hilversum gelegerd; II./2LvR was met vijf Fk51s op Ypenburg gestationeerd; III./2LvR met vier toestellen op Ruigenhoek en IV./2LvR ten slotte was met vijf toestellen op Gilze-Rijen gestationeerd.

Tijdens de oorlogsdagen zijn ze niet ingezet voor verkenningstaken.

Op Hilversum ging op 10 mei een Fk51 verloren tijdens de aanval in de vroege morgen, Twee andere toestellen raakten beschadigd. De toestellen werden die dag geëvacueerd naar Middenmeer en later naar Ruigenhoek overgevlogen.

De nog resterende toestellen werden daar na de capitulatie vernietigd.

op Gilze-Rijen werd tijdens aanvallen de 421 beschadigd. De groep kreeg opdracht om naar Haamstede te evacueren; De 415 was niet meer vliegwaardig en alleen de de 411 vertrok met twee Fokkers C.V naar Haamstede en kort daarna in brand gestoken.

Koolhoven FK-51, registratie 8, in de vlucht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Rij Koolhoven FK-51, registratie 8 vooraan.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51, registratie 4, bij een hangaar op de grond.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK-51, registratie 10 in de vlucht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK-51, registratie 1.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51 in een hangaar op Soesterberg, met twee personen in de cockpit.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51, registratie 5, met onbekende vliegers in de cockpit.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51, 20, in de vlucht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Neusstand Koolhoven FK.51, 22, in kas in Rijswijk, 2 augustus 1938.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51, 18, in de vlucht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51, 23, met poserende elt G.W. de Zwaan.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Linker voorkant van een Koolhoven FK.51 op de grond.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Achterzijde Koolhoven FK.51 op de grond.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Ongeval met een Koolhoven FK.51 11 op Soesterberg op 5 mei 1939. De vlieger was sgt. Ruiter. Het op een wagen geladen vliegtuig staat bij een hangaar.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Linkerkant Koolhoven FK.51 23 op de grond met oranje driehoeken.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Ongeval met een Koolhoven FK.51 11 op Soesterberg op 5 mei 1939.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Neusstand Koolhoven FK.51 achter Slot van Zeist (Zeist), 30 maart 1938.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Ongeval met een Koolhoven FK.51 11 op Soesterberg op 5 mei 1939.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51 400 tijdens onderhoud voor een hangaar van Koolhoven Vliegtuigen op Waalhaven.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Formatievluchtvan twee Koolhoven FK.51's met alleen duidelijk zichtbaar registratie 405. In gebruik als weervliegtuig.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Noodlanding bij Voorhout van Koolhoven FK.51 met oranje driehoeken, 12 mei 1940; met omwonenden in de cockpit.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Cockpit Koolhoven FK.51 406 met bewapening.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51 425 met bemanning in de cockpit.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Linkerkant Koolhoven FK.51 met oranje driehoeken op Souburg tijdens de mobilisatie.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK-51. Detail Armstrong Siddeley "Cheetah" V9 cylinder stermotor van 325pk.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Bewapening in de achterste cockpit van Koolhoven FK.51 426.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Junkers Ju 52, Henschel Hs 126 en twee Koolhoven FK.51 vliegtuigen worden na de strijd in mei 1940 per boot afgevoerd..
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Gebruik bij MLD.

In augustus 1935 werd de kooloven Fk-51 op De Kooy getest door de MLD. Mede onder invloed de de bestelling door de LVA, werd besloten om een serie Fk-51s te bestellen, die de Fokker C.I en D.VII zou moeten gaan vervangen voor de voortgezette vliegopleiding. Op 1 augustus 1936 werd een eerste serie van zes toestellen besteld. Deze werden uitgerust met een Wright Whirlwind R-975-E1 stermotor. De toestellen moesten eventueel tot lichte verkenner kunnen worden omgebouwd. op 18 juni 1937 volgende nog een tweede opdracht voor nog eens negen toestellen. De laatste drie daarvan werden als verkenner afgeleverd.

De toestellen bleken erg robuust, maar hadden een vrij slecht uitzicht. Reden om de bruikbaarheid als verkenner in twijfel te trekken.

Na het ongeluk van de E-1 en de E-6, in mei 1938,  bleek uit onderzoek dat er scheurtjes in de houten Astra Durabel propellers waren opgetreden, zodat de toestellen tussen mei en augustus 1938 een vliegverbod kregen. De schroeven werden vervangen door nieuw schroeven van Aircscrews Ltd.

Tot in het vroege voorjaar van 1940 werden de toestellen wel ingezet voor neutraliteitspatrouilles, maar tijdens de mei-dagen zijn ze niet operationeel ingezet en allemaal waarschijnlijk vernield tijdens luchtaanvallen op De Kooy.

Trainer voor de voortgezette vliegopleiding Koolhoven FK-51, registratienummer E-12, gebouwd bij Koolhoven te Rotterdam.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Trainer voor de voortgezette vliegopleiding Koolhoven FK-51, registratienummer E-10, gebouwd bij Koolhoven te Rotterdam.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

De enige TD-officier met een marinevliegbrevet in de jaren '30 OMSD2 F.ter Horst.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Trainer voor de voortgezette vliegopleiding Koolhoven FK-51, registratienummer E-13, gebouwd bij Koolhoven te Rotterdam.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Trainer voor de voortgezette vliegopleiding Koolhoven FK-51, registratienummer E-10, gebouwd bij Koolhoven te Rotterdam.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Trainer voortgezette vliegopleiding/lichte verkenner Koolhoven FK-51, E3 op vliegveld De Vlijt van Texel.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Gebruik bij ML-KNIL.

De Ml-KNIL bestelde tussen 1935 en 1939 zestig toestellen verdeeld over vier orders. Deze dienden ter vervanging van de AVRO 504.

De laatste 15 toestellen zijn door de Duitse inval in mei 1940 niet meer afgeleverd. Ze stonden , in afwachting van de motoren op Waalhaven en gingen daar tijdens het bombardement geheel verloren.

De toestellen werden ondergebracht vij de vliegschool op Kalidjati.

In september werden de toestellen net als in Nederland, voorzien van oranje driehoeken en later in 1940, werd een nieuw registratiesysteem doorgevoerd, waarbij de registratie van de nog bestaande toestellen werden verhoogd met 100.

De Fk-51 werd vanaf 1940 overigens langzamerhand vervangen door de Ryan STM.

Bij het uitbreken van de oorlog op 7 december 1941 waren nog zo'n twintig toestellen over, die toch nog werden ingezet voor verkenningstaken en ook voor controle van de camouflage.

Ze waren ingedeeld bij derde en vijfde afdeling van de zesde vliegtuiggroep, VLG-VI. (3-VLG-VI en 5-VLG-VI).

Na 25 februari 1942 zijn ze echter niet meer operationeel ingezet. De resterende toestellen die nog niet tijdens bombardementen waren vernield, werden bij de capitulatie op 8 maart 1942 vernield. 

 

Lesvliegtuig Koolhoven FK-51, vliegschool LA/KNIL te Kaidjati NOI (det.Marine) november 1940, wordt voorzien van brandstof.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51. K21, van het ML-KNIL op Waalhaven.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Koolhoven FK.51, K-8, van het ML-KNIL in de vlucht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Onderaanzicht Koolhoven FK.51, K13, van het ML-KNIL in de vlucht.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Staart met bemanning in de cockpit van Koolhoven FK.51 (ML-KNIL) op de grond.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]

Lesvliegtuig Koolhoven FK-51 trainer voortgezette vliegopleiding (1936-1940) te Kalidjati, vliegschool LA/KNIL 1940.
[Ingesloten foto van BeeldBank NIMH. Klik op de foto voor bestel-informatie]